Ο Jay Jay Johanson στο Mixgrill - συνέντευξη

Ένας ψίθυρος είναι αυτό ακριβώς που χρειάζομαι στη μουσική μου Δημήτρη… Ένας ψίθυρος είναι συχνά κάτι πολύ δυνατό...
Διαβάστηκε φορες
Με αφορμή τις εμφανίσεις του Σουηδού Jay Jay Johanson στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα ο Δημήτρης Αντωνόπουλος μίλησε μαζί του για τη μουσική, τις επιρροές του, το ήθος των μουσικών και τα νέα του σχέδια.

'Το τραγούδι που αναφέρεις ξέρεις Δημήτρη, σημαίνει πολλά και για μένα τον ίδιο, το ξεχωρίζω δηλαδή όντως (...) για μια ολόκληρη σειρά από λόγους μάλιστα...Θα σου πω τον σημαντικότερο όμως. Όταν έγραψα λοιπόν το 'So tell the girls that Ι am back in town' ήμουν ΜΕΣΑ στο καλοκαίρι, καταλαβαίνεις πιστεύω τι θέλω να πω… ΟΧΙ όμως σε ένα οποιοδήποτε καλοκαίρι, ΔΕΝ είναι όλα τα καλοκαίρια ίδια (...) βλέπεις… Θα σου εξηγήσω πως ακριβώς συνέβη, έχει ενδιαφέρον! Προέρχομαι από μία πολύ μικρή πόλη με σχεδόν 7.000 κατοίκους, κάπου εκεί, την συγκεκριμένη περίοδο λοιπόν ζούσα πια στη Στοκχόλμη, ήμουν βλέπεις πλέον στην σχολή καλών τεχνών εκεί, μπορείς να καταλάβεις την διαφορά! Καμία σχέση με τον τόπο καταγωγής μου. Για τέσσερα χρόνια λοιπόν, κάθε καλοκαίρι, γύριζα πίσω στην Δυτική Ακτή της Σουηδίας, πίσω στις ρίζες μου, στον τόπο από όπου κατάγεται η μητέρα μου. Όταν λοιπόν επέστρεφα στην Στοκχόλμη, ξανά στη μεγάλη πόλη, στο τέλος του καλοκαιριού, ένιωθα...κάπως έτσι... 'So tell the girls that I am back in town'… Δίχως όμως στην ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ να με περιμένει στ' αλήθεια κανείς εκεί... Εννοώ πως ΔΕΝ είχα ούτε καν κάποιο κορίτσι την συγκεκριμένη περίοδο (!) να με περιμένει πίσω, ούτε φίλους, φλερτ, ή κάτι αντίστοιχο, γιατί ήμουν απλά αρκετά απορροφημένος μέσα στον εαυτό μου εκείνη την εποχή. Κλειστός και αρκετά...ντροπαλός μαζί, ξέρεις'.

'Είναι ένα στ' αλήθεια....'ντροπαλό τραγούδι'... ένα ΟΝΕΙΡΟ δηλαδή κάποιου πολύ μοναχικού ατόμου… Ήταν θυμάμαι το δεύτερο τραγούδι που ηχογράφησα για το άλμπουμ τότε, και σκέψου πως δεν είχα καμία εμπειρία γενικότερα, δεν είχα πίσω μου δηλαδή ούτε καν κάποιο demo, κάτι! Ήμουν τόσο νέος, και μαζί τόσο γεμάτος από μουσική μέσα μου... Αυτό το τραγούδι, για μένα, έχει μέσα του μια ΒΑΘΙΑ περηφάνια κάπου, μέσα από τους στίχους, πίσω από τον ρυθμό και την μουσική υπάρχει μια περηφάνια… Αυτό ήθελα να βγάλω, αυτό ένιωθα... Ένα απόλυτα μοναχικό τοπίο, κάποιος που στέκεται εκεί ολομόναχος και που όμως αισθάνεται έτσι τελικά… Λέει δηλαδή, και μη με ρωτήσεις σε ποιόν γιατί ΔΕΝ ξέρω να σου απαντήσω, 'So tell the girls that I am back in town...' κάπως έτσι. Δεν είναι όμως ξέρεις ένα τραγούδι αυτοσαρκασμού... όχι… Σου είπα και πιο πριν, πως είναι ένα αληθινά περήφανο τραγούδι... Αγαπώ πολύ και την παραγωγή στο συγκεκριμένο, αν και χρόνια μετά είπα στον εαυτό μου πως θα το προτιμούσα πιο αργό ίσως σε ρυθμό… κάτι τέτοιο… γιατί θεωρούσα πως θα ταίριαζε καλύτερα με όσα ένιωθα, με όλα όσα ήθελα να εκφράσω μέσα από αυτό. Δεν είναι κάποιο 'αστείο' τραγούδι αυτοσαρκασμού (του λέω πως είναι φανερό αυτό στα δικά μου αυτιά) λοιπόν, είναι ένα όνειρο, αυτό είναι....'

'Φυσικά και λατρεύω ακόμα τον Chet Baker, ναι… ΕΙΝΑΙ η πιο βασική μου επιρροή αυτός ο τεράστιος καλλιτέχνης. ΟΤΙ κι αν κάνω βλέπεις, όπου κι αν πάω, σε όποια κατεύθυνση κι αν κινηθώ, αυτός είναι πάντα εκεί μαζί μου. Νιώθω απόλυτο σεβασμό για την μουσική του, και δεν έπαψε ποτέ να είναι πηγή έμπνευσης για μένα μέσα στα χρόνια… Ξέρεις, ο πατέρας μου είχε ένα εξαιρετικό Jazz Club, από αυτή την πλευρά ήμουν λοιπόν τυχερός, γιατί είχα την τύχη να 'συναντήσω' εκεί ονόματα όπως ο εκπληκτικός Gerry Mulligan, μια άλλη πολύ σημαντική επιρροή για μένα. Τίποτα όμως δεν μπορεί να ξεπεράσει την επαφή μου εκεί με την μουσική, την εικόνα, του ανεπανάληπτου Chet Baker. Ένας αληθινός μάγος για μένα, πολύ απλά… Με έμαθε μέσα από την μουσική του, την όλη του διάσταση συνολικά σαν χαρακτήρας, ξέρεις, πως ο μουσικός ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΨΥΧΡΟΣ (.......) τόσο απόμακρος αν θες, τόσο 'έντονος' η και δήθεν ίσως ακόμα... (αυτά πηγαίνουν μαζί του λέω.. και συμφωνεί..) Ο μουσικός λοιπόν μπορεί να είναι, ΠΡΕΠΕΙ μάλλον για μένα να είναι ΚΑΙ ντροπαλός, και ευαίσθητος, και να ΞΕΡΕΙ παράλληλα να αναπνέει στην σκιά...Θέλω να πω, να ακούγεται απλά η ανάσα του στην σκιά χωρίς να χρειάζεται να πουλάει ή να προβάλει κάποια εικόνα… Δεν ξέρω… αυτό, πολλές φορές είναι πιστεύω πολύ πιο ισχυρό σαν παρουσία από τις όποιες εντάσεις η κραυγές χωρίς ουσία. Είναι σημαντικό να αντέχεις να στέκεσαι (το αναφέρει για τρίτη φορά...) στην σκιά χωρίς να φοβάσαι πως ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΣΤΕΚΕΣΑΙ δεν θα σε προσέξει κανείς (......) αυτό εννοώ. Αρκετές φορές, ένας ψίθυρος είναι αυτό ακριβώς που χρειάζομαι στη μουσική μου Δημήτρη… ένας ψίθυρος είναι συχνά κάτι πολύ δυνατό..'

‘Μου λες για το νέο άλμπουμ του Scott Walker και χαίρομαι που συζητάμε για αυτό. Ο Scott Walker είναι πραγματικά απίστευτος! Κοίτα, δεν υπάρχουν στ' αλήθεια λόγια να περιγράψεις προσωπικότητες σαν τον Scott Walker! Χαρισματικός, είναι το λιγότερο μάλλον που μπορείς να πεις για αυτόν… Ένα φαινόμενο! Χαίρομαι που επέστρεψε! Η αλήθεια είναι πως έχει πλέον περάσει σε ένα επίπεδο τρομερού πειραματισμού, σε μια μουσική κατεύθυνση πολύ δύσκολη, πάρα πολύ ιδιαίτερη, αλλά ξέρεις… κάποιοι άνθρωποι έχουν δικαίωμα να ψάχνονται μέσα τους όσο θέλουν (έτσι ακριβώς είναι του λέω) για να μας δίνουν την χαρά να παρακολουθούμε όλο αυτό το μαγικό τους παιχνίδι μέσα στην τέχνη τους… Δεν μπορώ να πω βέβαια πως ο Walker ήταν μια επιρροή για μένα, αν και πάντα βρίσκονται μέσα μου πράγματα από τα χρόνια των Walker Brothers ακόμα ξέρεις, αυτά δεν τα χάνεις ποτέ! Πολύ πιο κοντά μου, πολύ πιο μέσα σε αυτό που ήθελα ίσως να κάνω, ήταν ο Bryan Ferry ας πούμε, ένας εξαιρετικός gentleman βέβαια, πέρα από πολύ σπουδαίος ερμηνευτής. Εκτιμώ αφάνταστα και τον Brian Eno πρέπει να σου πω...απίστευτα ταλαντούχος, απίστευτο επίπεδο... Όλοι αυτοί οι......'old gentlemants' (γέλια!) έχουν ένα τρομερό ΗΘΟΣ επίσης στη μουσική τους...'

'Θυμάμαι ακόμα την μέρα που κυκλοφόρησε το 'Secrets of the behivee' του David Sylvian ξέρεις, κάποια άλμπουμ αληθινά γράφουν μέσα σου για πάντα, και αυτό είναι ένα από αυτά για μένα! Τι θαυμάσια δουλειά, και πόσο σοβαρή διαδικασία μαζί ένα τέτοια άλμπουμ.. απλά υπέροχο! Καθώς μιλάμε για άλμπουμ που αγαπάμε (του αναφέρω το 'And close as this' του Peter Hammill, από την ίδια περίοδο) ένας δίσκος που επίσης ξεχωρίζω, μια σπάνια δουλεία απίστευτης ευαισθησίας, είναι το 'Hejira' της Joni Mitchell... λυρισμός και συνθέσεις πολύ δεμένες όντως. Υπάρχουν πάντα βέβαια οι Burt Bacharach/ Hal David για να μας θυμίζουν τι σημαίνει ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ τραγούδι πέρα από εποχές ή μόδες που έρχονται και φεύγουν, αξεπέραστοι! Θα μπορούσαμε να μιλάμε για ώρες για τη μουσική τελικά, είμαστε τυχεροί που την απολαμβάνουμε (...) ας μην το ξεχνάμε αυτό! Είναι σημαντικό να το θυμόμαστε. Βρίσκομαι στην διαδικασία ενός καινούργιου άλμπουμ βλέπεις αυτή την περίοδο! Έχω ήδη δεκατέσσερα νέα τραγούδια έτοιμα, λογικά μέσα στην άνοιξη θα είναι στην αγορά... Τώρα,αν η δισκογραφική σκεφτεί να το καθυστερήσει για λίγο, για 2-3 μήνες, αυτό δεν το ξέρω, αλλά πιστεύω πως λογικά την άνοιξη όπως είπα και πριν θα κυκλοφορήσει! Έχω πάντα μέσα μου την λογική του ένα άλμπουμ έστω κάθε μία διετία αν και αυτό δεν μπορεί να συμβαίνει πάντα. Το σημαντικό είναι πως στις 4 Δεκεμβρίου θα βρίσκομαι στη Γαλλία ξέρεις, για να δώσω τις δικές μου ιδέες στην εταιρεία μου για το εξώφυλλο, για όλο το αρτιστικό μέρος της σχεδίασης γενικότερα, κι αυτό με κάνει πολύ χαρούμενο! Ανυπομονώ! Αυτό που προσπάθησα μέσα σε αυτά, τα νέα μου τραγούδια, είναι το να πάω ένα βήμα πιο κάτω όλα αυτά που θέλω. Θα υπάρχουν μέσα βέβαια όλα αυτά τα...'cool beats' που ξέρεις ότι με ενδιαφέρουν βέβαια πάντα σαν ήχος, αλλά πιστεύω πως το πιο σημαντικό μέρος έχει να κάνει με τα φωνητικά πια... Όταν ξεκίνησα δεν ήμουν σίγουρος για πολλά πράγματα, όπως ο καθένας άλλωστε στο ξεκίνημα του. Σήμερα λοιπόν, σε μια άλλη εποχή, σε μια διαφορετική μου φάση, προσπαθώ να αξιοποιήσω όλα αυτά που γνωρίζω. Ξέρεις, ποτέ ΔΕΝ πιέζω την φωνή μου, αν κάτι δεν βγαίνει, τότε απλά δεν υπάρχει λόγος να υπάρχει στο άλμπουμ, δεν θα είναι αληθινό. Η φωνή ΕΙΝΑΙ ένα τρομερό όργανο, αρκεί όμως να το χρησιμοποιεί κάποιος 'φυσικά' πιστεύω. Στο τραγούδι, μέσα σε ένα τραγούδι, μπορείς να είσαι απελπισμένος, να βγάλεις ακόμα και οργή η θυμό όχι απαραίτητα με έναν έντονο τρόπο, μα το βασικό για μένα είναι το να ακούγεσαι και να είσαι όσο πιο φυσικός γίνεται. Ψάχνω συνέχεια νέους δρόμους στον τρόπο ερμηνείας μου κι αυτό με κάνει παράλληλα βέβαια πολύ πιο ΣΙΓΟΥΡΟ στο τέλος για την κατεύθυνση που θέλω να πάρω. Δεν μπορείς να δημιουργήσεις χωρίς να 'ταλαιπωρηθείς', δεν υπάρχει εύκολος δρόμος σε αυτό που κάνουμε, στη σχέση που υπάρχει με τη μουσική δηλαδή. Πρέπει να παραμένεις ανήσυχος, να παίρνεις τα ΝΕΑ ερεθίσματα.'
 
'Στην Ελλάδα έχετε ένα μοναδικό πάθος σε ότι κάνετε, το γνωρίζω καλά αυτό. Δεν φαντάζεσαι με πόση χαρά περιμένω να βρεθώ εκεί! Πρώτα - πρώτα ΕΧΩ ΓΡΑΨΕΙ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (...) κι αυτό είναι κάτι που πάντα θυμάται κάποιος μουσικός Δημήτρη. Θυμάμαι πολύ έντονα την πρώτη φορά που βρέθηκα εκεί, ένα τρομερό κοινό, που ένιωθα σαν να στεκόμασταν ΜΑΖΙ στην σκηνή, ΤΕΤΟΙΑ επικοινωνία υπήρχε. Την δεύτερη φορά στην Ελλάδα, τα πράγματα δεν πήγαν ακριβώς όπως θα τα ήθελα, για λόγους άσχετους βέβαια με το κοινό που ήταν και πάλι υπέροχο! Ήταν βλέπεις ανακατεμένοι με την παραγωγή μια Γερμανική εταιρεία,η κάτι τέτοιο, δεν θυμάμαι ακριβώς, και τα πράγματα ήταν κάπως μπερδεμένα. Πριν από λίγες μέρες, βρέθηκα στην Πορτογαλία για μια συναυλία εκεί... ε λοιπόν, ξέρεις πόση διάρκεια είχε? Τρεις ολόκληρες ώρες (!!) κι αν αναρωτιέσαι το γιατί, είναι πολύ απλό. Γιατί τόσο το κοινό όσο και εγώ περάσαμε φανταστικά!!ΔΕΝ υπήρχε λόγος να σταματήσω να βρίσκομαι στην σκηνή από την στιγμή που υπήρχε ΑΥΤΗ Η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ανάμεσα μας. Είναι ζωή και δημιουργία αυτή η επαφή και για τους δύο. Και για μένα και για τον κόσμο που αγαπάει τη μουσική μου. Την πρώτη φορά που βρέθηκα στην Ελλάδα ήταν απίστευτα, στο είπα και πριν και πιστεύω πως το ίδιο θα είναι και τώρα γιατί έχω την διάθεση να ζήσουμε κάτι αληθινά διαφορετικό! Να...αιχμαλωτίσουμε την στιγμή (του λέω πως ΑΚΡΙΒΩΣ αυτή είναι η ουσία των ζωντανών εμφανίσεων...η στιγμή...) και να δημιουργήσουμε κάτι πολύ πιο δυνατό από μια απλά καλή ανάμνηση! Στην Αθήνα έχω γράψει ένα πολύ αγαπημένο μου τραγούδι,το 'Εscape' και με θυμάμαι μάλιστα να μην μπορώ να σταματήσω να γράφω ούτε ακόμα και την ώρα που ήμουν μέσα στο αυτοκίνητο! !Φαίνεται αστείο, μα είναι η αλήθεια! Χημεία ίσως... μα η έμπνευση που έπαιρνα από την αίσθηση του να βρίσκομαι εκεί, ήταν κάτι το μοναδικό! Σύντομα λοιπόν θα βρίσκομαι και πάλι κοντά σας και θα μοιραστούμε ένα βράδυ με τραγούδια από όλη μου την δισκογραφία... τραγούδια που ξέρω πως αγαπάτε όσο κι εγώ...'
 
Η συνέντευξη με τον Jay Jay Johanson τελείωσε. Δώσαμε ραντεβού στην Αθήνα. Είπαμε πως θα βγάλουμε πολλές φωτογραφίες και γελάσαμε. Τα είπαμε για σχεδόν μισή ώρα και φάνηκε τελικά ένα πεντάλεπτο. Αν δεν τελείωνα την συνέντευξη από λεπτότητα, για να μην τον κουράσω, είναι βέβαιο πως θα τα λέγαμε για σχεδόν μία ώρα, άνετα. Είπαμε κι άλλα. Από αυτά που δεν λέγονται, όχι γιατί είναι μυστικά, άλλα γιατί δεν αφορούν κανέναν άλλον, πάρα έναν παραγωγό ραδιοφώνου κι ένα μουσικό, για αυτό και μόνο. Όταν σήκωσε το τηλέφωνο, μου είπε πως έχει καιρό να ακούσει νέα από την Αθήνα για μια συνέντευξη, κι εγώ του είπα πως "όλα είναι μια αγορά σε αυτή τη δουλειά Jay Jay, μια αγορά... και το ξέρουμε και οι δύο..." και γέλασε βέβαια, και συμφώνησε. Είπαμε λοιπόν να κάνουμε μία συνέντευξη πολύ πιο πέρα από την... αγορά, να κάνουμε μια κουβέντα που γουστάρουμε, να την χαρούμε. Και νομίζω πως αυτό κι έγινε. Όταν βρεθεί στην Αθήνα σε λίγες μέρες, θα είμαι εκεί για να τον απολαύσω μαζί με εσάς. Τέτοιες ευκαιρίες δεν χάνονται...