Η προβολή του "20,000 Days on Earth" ήταν πιθανότατα η μεγαλύτερη στιγμή του φεστιβάλ κινηματογράφου "Νύχτες Πρεμιέρας 2014" και σίγουρα ένα από τα φαβορί για τη Χρυσή Αθηνά στην κατηγορία "Μουσική & Φιλμ Διαγωνιστικό" την οποία και απέσπασε. Ενδεικτικό το γεγονός ότι ήταν η πρώτη ταινία της οποίας τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν, από την δεύτερη κιόλας μέρα διάθεσής τους. Οι φίλοι του Nick Cave στην Ελλάδα είναι πολλοί, και σίγουρα όλοι θα ήθελαν να βρεθούν στην αίθουσα του Ιντεάλ, εκείνη τη Δευτέρα που ο Cave συμπλήρωνε το 57ο έτος του, για να τον ακολουθήσουν σε μια μέρα της καθημερινότητάς του μέσω του ντοκιμαντέρ.
Μήπως όμως δεν είναι μια απλή μέρα της καθημερινότητάς του η μέρα που συμπλήρωνε αισίως τις 20000 πάνω στη γη; Μήπως τελικά δεν είναι ντοκιμαντέρ, τουλάχιστον με την έννοια που τα έχουμε συνηθίσει, όταν αναφέρονται σε μουσικούς και συγκροτήματα;
Ο κόσμος είχε μαζευτεί από νωρίς έξω από το Ιντεάλ, κατακλύζοντας τον πεζοδρόμιο της Πανεπιστημίου. Μια διακοπή ρεύματος πριν την προβολή της προηγούμενης ταινίας προκάλεσε την καθυστέρηση της προβολής για περίπου μια ώρα. Έτσι, ήταν ευκαιρία για κουβέντα παρέα με μπύρες από το περίπτερο (λογικά ξεπούλησε). Η ώρα ήρθε επιτέλους και ο κόσμος γέμισε την αίθουσα. Μετά από τη συγγνώμη για την ταλαιπωρία από τα χείλη του Ορέστη Ανδρεαδάκη εκ μέρους της διοργάνωσης ξεκίνησε ευθύς αμέσως η ταινία.
Ένας μετρητής που ξεκίνησε από το 0 έτρεχε στη μέση της οθόνης και από πίσω υπήρχαν εικόνες. Πολλές εικόνες. Εικόνες από την πρώτη μέρα του Cave επί γης, μέχρι σήμερα. Και όσο τρέχουν οι αριθμοί για να φτάσουν στο 20.000, παρέα με τις εικόνες, περνούν από το μυαλό μας, όλα όσα μας έχει χαρίσει αυτή η πολυσχιδής καλλιτεχνική φυσιογνωμία. Και κάπου εκεί μας ξυπνά ο ήχος από το ξυπνητήρι του Cave και σηματοδοτεί την έναρξη της μέρας, δίπλα στη σύζυγό του, Susie Bick, που είναι και η μοναδική στιγμή που εμφανίζεται στην ταινία.
Οι σκηνοθέτες Iain Forsyth και Jane Pollard διάλεξαν να κάνουν μια ταινία για τον Nick Cave, με πρωταγωνιστή τον Nick Cave και όχι ένα ντοκιμαντέρ. Το στοιχείο της μυθοπλασίας είναι εμφανές μιας και αυτά που είδαμε δεν είναι επ' ουδενί μια ημέρα του Nick Cave πάνω στη γη. Ξεκάθαρα υπήρχε σενάριο (μια βασική διαφορά μιας ταινίας από ένα ντοκιμαντέρ) το οποίο ήταν οι σκέψεις του King Ink, η κοσμοθεωρία του (τουλάχιστον αυτή τη στιγμή), η σοφία που έχει προκύψει από τις εμπειρίες του τόσα χρόνια, η προσέγγισή του στη ζωή και την τέχνη, οι φόβοι του και οι μέθοδοι που ακολουθεί στη δουλειά του.
Οι λήψεις ήταν μοιρασμένες σε αυτές των εξωτερικών και σ΄αυτές των εσωτερικών χώρων. Στις εξωτερικές λήψεις σχεδόν πάντα εμφανιζόταν με παρέα, είτε αυτός ήταν ο συνοδοιπόρος του επι χρόνια Warren Ellis, είτε ο ηθοποιός και φίλος του Ray Winstone (είχε παίξει στην ταινία "The Proposition" της οποίας το σενάριο είχε γράψει ο Cave), είτε ο πρώην κακός σπόρος Blixa Bargeld, στον διάλογο με τον οποίο γίνεται μια προσπάθεια να φωτίσουν το διαζύγιο του Blixa με τους Bad Seeds πριν χρόνια, είτε η ντίβα Kylie Minogue.
Αντίθετα, οι λήψεις των εσωτερικών χώρων προσανατολίζονται σε σαφώς πιο προσωπικές στιγμές και πιο βαθιά προσέγγιση στο εγώ και στον ψυχισμό του, όπως μερικές στιγμές με τους δίδυμους γιούς του, η διήγηση παλιών ιστοριών με τον Warren Ellis, η περιγραφή για το πως νιώθει πάνω στη σκηνή και πως μεταμορφώνεται σε κάτι άλλο όταν ανεβαίνει να παρουσιάσει τη μουσική του, και κυρίως η συζήτηση με τον ψυχαναλυτή του με τον οποίο προσπαθεί να αναλύσει το πως το παρελθόν του από παιδί και το περιβάλλον του, τον έχουν επηρεάσει στη ζωή και τη δουλειά του, που δεν είναι τίποτ' άλλο από το να πλάθει ιστορίες και τους φόβους του βεβαίως, που είναι έμπνευση γι΄αυτόν. Α, και το αρχείο. Ναι ο Νick Cave έχει αρχείο. Πληρώνει υπαλλήλους για να συντηρούν το αρχείο του. Είναι κάτι που ήθελε να κάνει από μικρός, από τότε που ξεκίνησε να ασχολείται με τη μουσική και γι' αυτό μάζευε και κρατούσε κάθε τι που θα μπορούσε να φανεί χρήσιμο στο μέλλον (το οποίο αρχείο βρίσκεται σε διαδικασία ψηφιοποίησης υπο τον τίτλο "Museum of important shit" όπως το έχει ονομάσει ο ίδιος και είναι "αδελφό" project με αυτό της ταινίας).
Τριγυρίζοντας μέσα στο αρχείο και σκαλίζοντας παλιές φωτογραφίες φαίνεται πιο χαλαρός, διηγείται ροκ και όχι μόνο ιστορίες, λύνεται, συνειδητοποιεί ίσως τι έχει καταφέρει τόσα χρόνια. Φυσικά μέσα σ' όλα αυτά, έχει ρόλο και η δουλειά του. Είναι γνωστό ότι την τέχνη, ή τις τέχνες του καλύτερα, τις αντιμετωπίζει σαν εργασία. Πηγαίνει στο γραφείο του για να γράψει (κουβαλάει βέβαια μαζί του ένα τετράδιο γιατί οι ιδέες ερχονται και απρόβλεπτες ώρες μερικές φορές) σαν να είναι υπάλληλος. Και επειδή μιλάμε για μουσική και μετά από τόσες αράδες δεν έχω πει κουβέντα γι' αυτό, ναι, έχει και μουσική η ταινία. Έχει σκηνές από τη σύνθεση, τις πρόβες και τις ηχογραφήσεις του τελευταίου studio album του, "Push the sky away". Εξάλλου το 20.000 Days on Earth προέκυψε από σχεδόν κατά τύχη, αφού ο Cave κάλεσε τον Forsyth και την Pollard να κινηματογραφήσουν υλικό για τη δημιουργία του album και όταν συνειδητοποίησαν ότι το υλικό ήταν αρκετό, αποφάσισαν να το κάνουν ταινία. Και φυσικά κλείνει με μια live εκτέλεση του "Jubilee Street" σε συναυλία στην Αυστραλία.
Θα σας πρότεινα να την δείτε με την πρώτη ευκαιρία. Εγώ θέλω να την ξαναδώ. Να ακούσω ξανά τα λόγια του και να τα σκεφτώ, γιατί αν μη τι άλλο είναι ένας άνθρωπος που σε μεγάλο βαθμό σκέφτεται αντισυμβατικά και μόνο κέρδος είναι αυτό για εμάς που καθόμαστε απέναντί του. Δεν θα σας μεταφέρω τις ιδέες του Cave. Αυτές προκύπτουν μέσα από την τέχνη του, τα γραπτά, τους στίχους, την ερμηνεία και τα τραγούδια του. Πλέον και από το ιδιαίτερα μεστό λόγο του. Εξάλλου τις συνοψίζει σε ένα τετράστιχο του "Jubilee Street" : I'm transforming, I'm vibrating, I'm glowing, I'm flying.
Βγαίνοντας από την αίθουσα ο περισσότερος κόσμος ήταν ευχαριστημένος, βέβαια υπήρχαν και κάποιοι (λίγοι νομίζω) που δεν το ευχαριστήθηκαν το ίδιο μιας και περίμεναν το ντοκιμαντέρ πιο μουσικό.
Μήπως όμως δεν είναι μια απλή μέρα της καθημερινότητάς του η μέρα που συμπλήρωνε αισίως τις 20000 πάνω στη γη; Μήπως τελικά δεν είναι ντοκιμαντέρ, τουλάχιστον με την έννοια που τα έχουμε συνηθίσει, όταν αναφέρονται σε μουσικούς και συγκροτήματα;
Ο κόσμος είχε μαζευτεί από νωρίς έξω από το Ιντεάλ, κατακλύζοντας τον πεζοδρόμιο της Πανεπιστημίου. Μια διακοπή ρεύματος πριν την προβολή της προηγούμενης ταινίας προκάλεσε την καθυστέρηση της προβολής για περίπου μια ώρα. Έτσι, ήταν ευκαιρία για κουβέντα παρέα με μπύρες από το περίπτερο (λογικά ξεπούλησε). Η ώρα ήρθε επιτέλους και ο κόσμος γέμισε την αίθουσα. Μετά από τη συγγνώμη για την ταλαιπωρία από τα χείλη του Ορέστη Ανδρεαδάκη εκ μέρους της διοργάνωσης ξεκίνησε ευθύς αμέσως η ταινία.Ένας μετρητής που ξεκίνησε από το 0 έτρεχε στη μέση της οθόνης και από πίσω υπήρχαν εικόνες. Πολλές εικόνες. Εικόνες από την πρώτη μέρα του Cave επί γης, μέχρι σήμερα. Και όσο τρέχουν οι αριθμοί για να φτάσουν στο 20.000, παρέα με τις εικόνες, περνούν από το μυαλό μας, όλα όσα μας έχει χαρίσει αυτή η πολυσχιδής καλλιτεχνική φυσιογνωμία. Και κάπου εκεί μας ξυπνά ο ήχος από το ξυπνητήρι του Cave και σηματοδοτεί την έναρξη της μέρας, δίπλα στη σύζυγό του, Susie Bick, που είναι και η μοναδική στιγμή που εμφανίζεται στην ταινία.
Οι σκηνοθέτες Iain Forsyth και Jane Pollard διάλεξαν να κάνουν μια ταινία για τον Nick Cave, με πρωταγωνιστή τον Nick Cave και όχι ένα ντοκιμαντέρ. Το στοιχείο της μυθοπλασίας είναι εμφανές μιας και αυτά που είδαμε δεν είναι επ' ουδενί μια ημέρα του Nick Cave πάνω στη γη. Ξεκάθαρα υπήρχε σενάριο (μια βασική διαφορά μιας ταινίας από ένα ντοκιμαντέρ) το οποίο ήταν οι σκέψεις του King Ink, η κοσμοθεωρία του (τουλάχιστον αυτή τη στιγμή), η σοφία που έχει προκύψει από τις εμπειρίες του τόσα χρόνια, η προσέγγισή του στη ζωή και την τέχνη, οι φόβοι του και οι μέθοδοι που ακολουθεί στη δουλειά του. Οι λήψεις ήταν μοιρασμένες σε αυτές των εξωτερικών και σ΄αυτές των εσωτερικών χώρων. Στις εξωτερικές λήψεις σχεδόν πάντα εμφανιζόταν με παρέα, είτε αυτός ήταν ο συνοδοιπόρος του επι χρόνια Warren Ellis, είτε ο ηθοποιός και φίλος του Ray Winstone (είχε παίξει στην ταινία "The Proposition" της οποίας το σενάριο είχε γράψει ο Cave), είτε ο πρώην κακός σπόρος Blixa Bargeld, στον διάλογο με τον οποίο γίνεται μια προσπάθεια να φωτίσουν το διαζύγιο του Blixa με τους Bad Seeds πριν χρόνια, είτε η ντίβα Kylie Minogue.
Αντίθετα, οι λήψεις των εσωτερικών χώρων προσανατολίζονται σε σαφώς πιο προσωπικές στιγμές και πιο βαθιά προσέγγιση στο εγώ και στον ψυχισμό του, όπως μερικές στιγμές με τους δίδυμους γιούς του, η διήγηση παλιών ιστοριών με τον Warren Ellis, η περιγραφή για το πως νιώθει πάνω στη σκηνή και πως μεταμορφώνεται σε κάτι άλλο όταν ανεβαίνει να παρουσιάσει τη μουσική του, και κυρίως η συζήτηση με τον ψυχαναλυτή του με τον οποίο προσπαθεί να αναλύσει το πως το παρελθόν του από παιδί και το περιβάλλον του, τον έχουν επηρεάσει στη ζωή και τη δουλειά του, που δεν είναι τίποτ' άλλο από το να πλάθει ιστορίες και τους φόβους του βεβαίως, που είναι έμπνευση γι΄αυτόν. Α, και το αρχείο. Ναι ο Νick Cave έχει αρχείο. Πληρώνει υπαλλήλους για να συντηρούν το αρχείο του. Είναι κάτι που ήθελε να κάνει από μικρός, από τότε που ξεκίνησε να ασχολείται με τη μουσική και γι' αυτό μάζευε και κρατούσε κάθε τι που θα μπορούσε να φανεί χρήσιμο στο μέλλον (το οποίο αρχείο βρίσκεται σε διαδικασία ψηφιοποίησης υπο τον τίτλο "Museum of important shit" όπως το έχει ονομάσει ο ίδιος και είναι "αδελφό" project με αυτό της ταινίας).
Τριγυρίζοντας μέσα στο αρχείο και σκαλίζοντας παλιές φωτογραφίες φαίνεται πιο χαλαρός, διηγείται ροκ και όχι μόνο ιστορίες, λύνεται, συνειδητοποιεί ίσως τι έχει καταφέρει τόσα χρόνια. Φυσικά μέσα σ' όλα αυτά, έχει ρόλο και η δουλειά του. Είναι γνωστό ότι την τέχνη, ή τις τέχνες του καλύτερα, τις αντιμετωπίζει σαν εργασία. Πηγαίνει στο γραφείο του για να γράψει (κουβαλάει βέβαια μαζί του ένα τετράδιο γιατί οι ιδέες ερχονται και απρόβλεπτες ώρες μερικές φορές) σαν να είναι υπάλληλος. Και επειδή μιλάμε για μουσική και μετά από τόσες αράδες δεν έχω πει κουβέντα γι' αυτό, ναι, έχει και μουσική η ταινία. Έχει σκηνές από τη σύνθεση, τις πρόβες και τις ηχογραφήσεις του τελευταίου studio album του, "Push the sky away". Εξάλλου το 20.000 Days on Earth προέκυψε από σχεδόν κατά τύχη, αφού ο Cave κάλεσε τον Forsyth και την Pollard να κινηματογραφήσουν υλικό για τη δημιουργία του album και όταν συνειδητοποίησαν ότι το υλικό ήταν αρκετό, αποφάσισαν να το κάνουν ταινία. Και φυσικά κλείνει με μια live εκτέλεση του "Jubilee Street" σε συναυλία στην Αυστραλία.Θα σας πρότεινα να την δείτε με την πρώτη ευκαιρία. Εγώ θέλω να την ξαναδώ. Να ακούσω ξανά τα λόγια του και να τα σκεφτώ, γιατί αν μη τι άλλο είναι ένας άνθρωπος που σε μεγάλο βαθμό σκέφτεται αντισυμβατικά και μόνο κέρδος είναι αυτό για εμάς που καθόμαστε απέναντί του. Δεν θα σας μεταφέρω τις ιδέες του Cave. Αυτές προκύπτουν μέσα από την τέχνη του, τα γραπτά, τους στίχους, την ερμηνεία και τα τραγούδια του. Πλέον και από το ιδιαίτερα μεστό λόγο του. Εξάλλου τις συνοψίζει σε ένα τετράστιχο του "Jubilee Street" : I'm transforming, I'm vibrating, I'm glowing, I'm flying.
Βγαίνοντας από την αίθουσα ο περισσότερος κόσμος ήταν ευχαριστημένος, βέβαια υπήρχαν και κάποιοι (λίγοι νομίζω) που δεν το ευχαριστήθηκαν το ίδιο μιας και περίμεναν το ντοκιμαντέρ πιο μουσικό.