Ο τραγουδοποιός Νίκος Χαλβατζής, γεννημένος στην Αθήνα αλλά μεγαλωμένος στην Κοζάνη, όπου και ζει, είναι ένας μάλλον διακριτικά κινούμενος αλλά σταθερά ενδιαφέρων και ξεχωριστός δημιουργός. Λίγο πριν την εκπνοή του 2014 κυκλοφόρησε από την Yafka Records η τρίτη δισκογραφική δουλειά του, με τίτλο Άλφα Ζεύγος, ενώ είχαν προηγηθεί τα άλμπουμ Πλάνο Εξόδου (2006) και Γκόλεμ # (2010). Με αφορμή αυτή την κυκλοφορία (μια από τις καλύτερες της περασμένης χρονιάς κατά την άποψή του Gimme 10), έχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε ένα κείμενό του, στο οποίο μάς αφηγείται ιστορίες που κρύβονται πίσω από τη δημιουργία κάποιων τραγουδιών του.
1. η εφηβεία που δε θα παραδεχόμασταν
2002 Κοζάνη
Μικρός. Πιο μικρός από ό,τι μπορώ να θυμηθώ. Σίγουρα φοράω κοντά παντελόνια και περπατάω το πεζοδρόμιο πλησιάζοντας το μαγαζί του πατέρα μου. Από την απέναντι πλευρά του δρόμου, μια φωνή γνώριμη που με καλεί με το όνομά μου. Α, πρέπει σίγουρα να περάσω να χαιρετίσω. Προτού προλάβω να σκεφτώ ότι διασχίζω τον δρόμο, οι στριγγλιές από τα λάστιχα ενός τριαξονικού που πασχίζουν να με αποφύγουν γυρνάνε όλα τα κεφάλια προς το μέρος μου. "Και εγώ να είμαι, και ο Θεός ο ίδιος να σε φωνάξει, δεν θα ξαναπεράσεις έτσι απέναντι." Τα δάχτυλα του πατέρα μου συνθλίβουν τα μπράτσα μου καθώς με ταρακουνά πίσω στο στενό. Τα μάτια μου καίνε.
2. χριστουγεννιάτικη ιστορία
1996 Κοζάνη
Εορταστικό πρόγραμμα. Ο Φοίβος Δεληβοριάς τραγουδάει στην κρατική τηλεόραση. Κάπου στη Θεσσαλονίκη. Στην αγορά.
Ένα τραγούδι για μια σερβιτόρα! Θα γράψω και εγώ ένα τέτοιο τραγούδι!
Ήταν τότε που ξεκινούσα την καριέρα μου ως λαντζιέρης στις κουζίνες της ελληνικής επαρχίας. Επάγγελμα στο οποίο επιστρέφω συχνά καθώς έφερε στον κόσμο τα πιο αγαπημένα μου τραγούδια. Τέλος πάντων, τότε δούλευα στο Μεράκι.
Ένα κουτούκι μικρό του Γιώργου Τούνα στο οποίο γνώρισα τον Γιώργο Μιχαήλ που ερχόταν και τα έτσουζε. Μας έλεγε ιστορίες για τον Χριστό που συνάντησε τον Βούδα σε μια σπηλιά και για την Αγία Νοσταλγία ενός άφαντου Λαρισαίου. Από την τζαμαρία, λοιπόν, της ταβέρνας, καθώς δούλευα, χανόμουν συχνά στα φωτάκια ενός χριστουγεννιάτου δέντρου που έπαιζε σε παράθυρο του απέναντι ακάλυπτου. Και έτσι, ένα τραγούδι του Waits που μιλάει για τα μπλουζ - νομίζω - παραφράστηκε από τον Φοίβο και αντιγράφτηκε από τον Νίκο.
3. πυροφάνι
Κοζάνη 1999
Το "Πούσι" είναι το μοναδικό ποίημα άλλου ανθρώπου που επεχείρησα επιτυχώς να μελοποιήσω.
Είναι όμως μελοποιημένο και από άλλους.
Ας γράψω λοιπόν κάτι πιο βαθύ που με λερώνει.
4. και η χαρά δεν την αφήνει...
2000, Κάλιαρι.
Ναύτης σε άσκηση, δεμένοι με ένα ξύλινο καρυδότσουφλο του '50 σε μια προβλήτα στη Σαρδηνία για ένα μήνα.
Στις εξόδους μου, με τον μπαγλαμά ξαπλωμένος στα βράχια, παλεύω με τους στίχους καθώς οι Ιταλοί περνούν στο πλάι και προσπαθούν κοροϊδεύοντας να μιμηθούν τον ήχο των χορδών. Προσπαθώ και εγώ να "πιάσω" το παιχνίδι ηδονοβλεψίας που συνήθιζα με το τότε κορίτσι μου ως πολίτης.
Τελειώνοντας οι μέρες, άρχιζαν εργάτες να στήνουν μια θεόρατη σκηνή συναυλίας στην προβλήτα μας. Την ημέρα που αποπλέαμε και το πλήρωμα καταστρώματος στέκαμε σε παράταξη στα πλαϊνά του πλοίου, καθώς συνηθίζεται, η μπάντα στη στημένη πια σκηνή πρόβαρε, καθώς σε λίγες ώρες θα συνόδευε τον Dylan.
5. κυκλοφορούν ανάμεσά μας
2001 Αθήνα
Καλοκαιριάτικο μεσημέρι στο φανάρι του Χίλτον στην Μιχαλακοπολούλου. Ερχόμενος από Πέραμα, μέσα στο autobianchi του οποίου το καλοριφέρ, λόγω βλάβης, δουλεύει χειμώνα καλοκαίρι, νιώθω τη λαμαρίνα, τα λάστιχα, το δέρμα μου και την άσφαλτο να λιώνουν σε ένα ρυάκι βρωμιάς που στάζει στον Ιλισό. Τον Ιλισό που κρυμμένος από κάτω μας ξεπλένει όλη τη σαπίλα της μεταπολιτευτικής Αττικής. Στην άκρη του ματιού μου, μια μαύρη κηλίδα στο αναμμένο τοπίο, διασχίζει τρεκλίζοντας το αντίθετο ρεύμα. Είναι σαν οπτασία
μιας περασμένης εποχής, μια μαυροφορεμένη γριά με το μαντήλι στο κεφάλι της που αν συνέχιζα να την κρατάω στην άκρη του ματιού μου θα ορκιζόμουν ότι είναι η χαροκαμένη γιαγιά μου που μόλις την ξέβρασε εδώ μια άλλη επαρχία.
Θα με άκουσε σίγουρα γιατί με πλησιάζει καρφώνοντάς με, καίγοντας όλα τα πράσινα των φαναριών που τα γαμημένα δεν λένε να αλλάξουν. Είναι έξω από το παράθυρό μου και πίσω από τις χαράδρες που φοράει για ρυτίδες μου σκάει το παραμύθι:
Μια βοήθεια γιόκα μου.
6. γκόλεμ #
2008 Καστοριά
Η επαγγελματική μου ενασχόληση με την μουσική με έχει στείλει στην ακριτική Καστοριά, να προσπαθώ να κάνω το καλέμι του ηλεκτρολόγου να κελαηδήσει. Γιαπί στην ύπαιθρο με την φωτιά στο βαρέλι και το χιόνι στο γόνατο. Το Πλάνο Εξόδου μόλις έχει κυκλοφορήσει και οι παρουσιάσεις με τον Σωκράτη και το συγκρότημα είναι ευτυχώς παρελθόν. Ένας ακόμη δίσκος βρίσκεται στα σκαριά αλλά κανείς δεν ξέρει πού είναι αυτά. Θα σας δείξω εγώ, θα κάνω έναν δίσκο που θα ενοχλεί τους πάντες. Έντεχνους και αγγλόφωνους, αγροκουλτουριάρηδες και ρασταφάρι. Ένα συνονθύλευμα σύγχυσης και άγχους που με βρίσκει κόκκαλο τα πρωινά. Ο ήχος του διαφορικού στις ψηλές στροφές που φέρνει στο νου τους πίνακες του Ιερώνυμου Μπος, σαν την κόλαση που κοχλάζει κάτω από την λεπτή κρούστα, σαν τον απο-λωλό που με σταμάτησε μέσα στο πλήθος στο Κολωνάκι για να μου πει πως εγώ δεν έχω ψυχή αλλά νερό, σαν τον καταρράκτη του Πόζαρ που μετά από λίγο σε λύνει και περνά από μέσα σου.
Από την άλλη μεριά της γραμμής μια φωνή ενθουσιασμένη: Νίκο, διθυραμβικές κριτικές. Σκηνές ροκ.
7. κήρυκας
2008 Τρίπολη
Το νήμα της στάθμης θα με βοηθούσε είτε να κρεμαστώ είτε να ισιώσω τους πόλους της γης. ΕΓΩ.
Ο Λέοναρντ στην Μαλακάσα. Δεν έχω τα γυαλιά μου να τον δω όσο και αν πλησιάζω την σκηνή. Που τον περίμενα τόσα χρόνια.
Η μόνη συναυλία που θα έπρεπε να είχα παρακολουθήσει έβερ.
Στο τέταρτο του γύρισα την πλάτη και επιδόθηκα στην διδασκαλία του.
8. άλφα ζεύγος
2011 Αθήνα
Ήρθα ξανά στην Αθήνα - την Αθήνα στην οποία γεννήθηκα. Συνάντησα τον Κώστα και τον Δημήτρη. Μουσικοί και οι δύο όπως θα ήθελα εγώ να είναι όλοι οι μουσικοί του κόσμου. Αυτοί που χαίρεσαι γιατί επιτέλους γεμίζει το σώμα σου με ευτυχία καθώς έχεις να πεις καλή κουβέντα για κάποιον. Χαρισμένοι στην μουσική. (Αλλά και η κυριολεξία της φράσης δεν με εκφράζει πλήρως αυτή τη στιγμή). Ο ένας τους είχε την ασχολία να μαζεύει φωτογραφικές αποδείξεις για το ότι η Αθήνα ήταν κάποτε ένα όμορφο χωριό-πόλη και ότι έχει χτιστεί πάνω σε χώμα και βράχο και όχι σε πίσσα και τσιμέντο.
Τέτοιους ανθρώπους ήλπιζα να γνωρίσω. Δεν μπορώ όμως να μιλήσω και να αγγίξω κανένα. Είμαι ένας ξένος. Ένας μετανάστης που φέρνει την ξενιτιά του από τα ορεινά σύνορα της χώρας, την πεδιάδα και τους ελαιώνες στην πόλη για να βαλτώσει εκεί. Όλες οι φωτογραφίες του κόσμου δεν μπορούν τώρα να με πιάσουν. Όλες οι παραδόσεις κάτω από τη γη δεν αρκούν για να ριζώσω. Είμαι ξένος στην ξενιτιά και στην πατρίδα μου.
9. Βίκτωρ Λορντ μπάτλερ
Κοζάνη 1994-2014
Σε ένα υπόγειο των Εξαρχείων, για λίγες μέρες ακόμη, μένει ο Βίκτωρ Λορντ Μπάτλερ. Οικονομικός μετανάστης από την Γκάνα. Βαθύτατα θρησκευόμενος και ψευδός, συνεννοείται με τον κουμπάρο μου σε γκανεζοαγγλικά για το πώς θα γράψουν εορταστική κάρτα προς το αφεντικό του στο λιμάνι του Πειραιά. Ο Βίκτορ δεν έχει δει την οικογένειά του για δέκα χρόνια. Ό,τι λεφτά βγάζει, τα στέλνει για την αποπεράτωση του σπιτιού τους και τις σπουδές των παιδιών του.
Οι τοίχοι του υπογείου στο οποίο ζει, είναι γεμάτοι από αποκόμματα, προσευχές, φωτογραφίες και ρήσεις για την χάρη του Θεού. Ο Βίκτωρ δεν είναι αξιοθέατο και ούτε εμείς οι δυτικοί - χα χα - θα διδαχτούμε τίποτα από τη θυσία του.
Δεν πουλάει σημαίες, νεράκια και μαλόξ στις πορείες - την Ελλάδα σου μέσα και το μουνί που σε πέταγε.
10. πέντε ψίθυροι στο προσκεφάλι μου
Κοζάνη 2014
Δεν ξέρω αν έρχεται σε όλους αυτή η στιγμή.
Έχεις την αγάπη και την πίστη στην ιδέα. Επιθυμείς και συμπράττεις με καλές και αγαθές προθέσεις. Για ευγενείς και ανιδιοτελείς σκοπούς.
Έχοντας υπόψιν ότι φέρεις την εγωπάθεια της ίδιας της ζωής και του ανθρώπου, αποφασίζεις να είσαι δίκαιος όσο διακρίνεις και αποτελεσματικός όσο αντέχεις την εγρήγορση.
Είναι όμως εκείνο το σταυροδρόμι, που επιλέγεις να αναλάβεις για τους ίδιους ακριβώς λόγους τον ρόλο του εχθρού σου.
Κάποιος πρέπει να το υποδυθεί. Να βοηθήσει την πλοκή και την πρόοδο ενσαρκώνοντας τον Εφιάλτη και τον Ιούδα.
Όλοι οι ρόλοι των καλών έχουν πιαστεί από τομάρια και τσόλια που βρυκολακιάζουν στις ψυχές υποδυόμενοι τους ευγενείς.
Τι όνομα θα δώσει η αγάπη στον ρόλο αυτό?
Σχετικό θέμα