Gimme 10: Ο Παναγιώτης Κελάνδριας γράφει για τα αγαπημένα του άλμπουμ

Καθώς ετοιμάζει τον τρίτο του δίσκο, ο τραγουδοποιός και καθηγητής μουσικής σχολιάζει 10 αγαπημένα του άλμπουμ.
Διαβάστηκε φορες
Ο Παναγιώτης Κελάνδριας γεννήθηκε στη Νέα Φιλαδέλφεια και από το 1999 ζει στην Κέρκυρα και διδάσκει στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Είναι ιδρυτής, συνθέτης και στιχουργός του συγκροτήματος Μικρόκοσμοι, με το οποίο έκανε αρκετές εμφανίσεις σε μουσικές σκηνές και εκδηλώσεις στην Ελλάδα. Το 2011 κυκλοφόρησε με το σχήμα τον πρώτο του δίσκο, με τίτλο Κάθε Μέρα Όπως Πάντα. Το 2014 δημιούργησε το σχήμα Αθιβολές, με το οποίο εμφανίζεται έκτοτε, ενώ την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε τον δεύτερο δίσκο του, ένα EP με τίτλο Αγγελοστάλσημο, σε στίχους Ερασμίας Πεδιαδιτάκη. Έχει επίσης γράψει μουσική για θέατρο ενώ τραγούδια του έχουν συμπεριληφθεί στις συλλογές Urban Folk Traditional Post Rebet And Other Stories (2013-14).

Καθώς ετοιμάζει, σε συνεργασία με το σχήμα ΑΡΑΘΕΛ, την τρίτη δισκογραφική του δουλειά, με τίτλο Via Negativa, ο Παναγιώτης Κελάνδριας σχολιάζει παρακάτω 10 αγαπημένα του άλμπουμ.

1. Gathering Pace - Relativity (1987)
Το δεύτερο και τελευταίο άλμπουμ μιας βραχύβιας ιρλανδο-σκωτσέζικης μπάντας (1985-1987) αποτελούμενης από τους αδελφούς Phil και Johnny Cunningham από το Εδιμβούργο και τ’ αδέλφια Tríona και Mícheál Ó Domhnaill από την πόλη Kells της Ιρλανδίας. Η θητεία των αδελφών Cunningham στους Silly Wizard και των αδελφών Ó Domhnaill στους Bothy Band, δύο φολκ μπάντες που, σε πείσμα της εμπορικότητας και των εταιρειών, τραγούδησαν και δισκογράφησαν στη σκωτική και ιρλανδική κελτική γλώσσα, είχε ως αποτέλεσμα την παραγωγή δύο άλμπουμ με διασκευές παραδοσιακών ορχηστρικών κομματιών και τραγουδιών, όπου κυρίαρχο ρόλο παίζουν τα αιθέρια φωνητικά και ο ευφυής συνδυασμός ηλεκτρικών και παραδοσιακών οργάνων. Το Gathering Pace είναι ένας ονειρικός δίσκος που μεταφέρει τον ακροατή σε μια άλλη εποχή όπου νεράιδες και ξωτικά περπατούσαν δίπλα-δίπλα με τον άνθρωπο. Ένας δίσκος υπόδειγμα για το πόσο σύγχρονη μπορεί να είναι η παράδοση όταν δεν αναμασιέται και αναπαράγεται άκριτα.

2. Dorós – Dorós (2014)
Τέσσερις δεξιοτέχνες μουσικοί που συναντήθηκαν το 2011 με κοινό στοιχείο την αγάπη για την παραδοσιακή μουσική εντός και εκτός συνόρων και την αναζήτηση νέων τρόπων και μορφών έκφρασης, δημιούργησαν και κυκλοφόρησαν τον πρώτο τους δίσκο το 2014, με δέκα υπέροχες, δικές τους πρωτότυπες συνθέσεις. Οι Dorós δεν μας προσφέρουν βεβαιότητες. Όπως λέει και τ’ όνομά τους (ντορός σημαίνει ίχνος), ιχνηλατούν, ψάχνουν και αναρωτιούνται, ακολουθώντας τ’ αχνάρια ξένων και δικών μας παραδόσεων και, χωρίς να φοβούνται για το τι θα βρουν κάθε φορά, μετουσιώνουν δημιουργικά αυτό που ανακαλύπτουν για να μας δείξουν πόσο ίδιος μ’ εμάς είναι τελικά ο άλλος, ο ξένος, ο αλλιώτικος. 

3. Arquitecturas Rayanas - Acetre (2011)
Τι να πρωτοπεί κανείς γι αυτό το υπέροχο σχήμα από την Εξτρεμαδούρα, μια από τις φτωχότερες περιοχές της Ισπανίας και ταυτόχρονα πλούσια σε μουσική παράδοση και, μάλιστα, διπολιτισμική και δίγλωσση, λόγω της γειτνίασης με την Πορτογαλία; Το συγκεκριμένο άλμπουμ ανήκει στη δεύτερη περίοδο του σχήματος, όταν πλέον η παράδοση γίνεται γι αυτούς δημιουργικό σκαλοπάτι για κάτι καινούργιο. Με δώδεκα πανέμορφα τραγούδια με ισπανικές, πορτογαλικές και σεφαραδίτικες επιρροές, με παραδοσιακούς στίχους που μετατρέπονται σε σύγχρονα φολκλορικά τραγούδια με την προσθήκη οργάνων και μελωδιών από μουσικές παραδόσεις άλλων χωρών, με πολυφωνικά χορωδιακά που συχνά παραπέμπουν στα δικά μας πολυφωνικά τραγούδια και πινελιές τζαζ, πρόκειται για ένα δίσκο που χαίρεσαι πραγματικά να τον ακούς όχι μια αλλά πάρα πολλές φορές.

4. Aqualung - Jethro Tull (1971)
O τέταρτος δίσκος ενός από τα πιο πρωτοποριακά συγκροτήματα της αγγλικής ροκ σκηνής πραγματεύεται τη διάκριση μεταξύ πίστης και θρησκείας και, συγκεκριμένα, το πώς η οργανωμένη θρησκεία διαστρεβλώνει τη σχέση του ανθρώπου με το θεό. Ένα θεματικό άλμπουμ - αν και ο Ian Anderson το έχει αρνηθεί επανειλημμένως - όπου η hard rock συνδυάζεται άψογα με στοιχεία της αγγλικής φολκλορικής μουσικής και με μετρημένες δόσεις από μπλουζ και ψυχεδέλεια, ιδίως στα ευφυή από μουσικής άποψης riff των τραγουδιών, ένας δίσκος αποτέλεσμα της ανάγκης του Ian Anderson και της παρέας του για αναζήτηση και πειραματισμό, που ακούγεται ευχάριστα και συγκινεί ακόμα, σχεδόν μισό αιώνα από την πρώτη του εμφάνιση.

5. Deb - Souad Massi (2003)
Ο δεύτερος δίσκος μιας εξαιρετικής ακτιβίστριας τραγουδοποιού βερβερίνικης καταγωγής από την Αλγερία, που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα της έπειτα από συνεχόμενες απειλές κατά της ζωής της και να εγκατασταθεί στο Παρίσι. Ο δίσκος αυτός, με τα περισσότερα τραγούδια να ερμηνεύονται στα Αραβικά της Αλγερίας και στα Βερβερίνικα, είναι ένα δημιουργικό αμάλγαμα όλων των μουσικών επιρροών της Souad Massi, της μουσικής του τόπου της, του φλαμένγκο, των φάντος, της αμερικανικής κάντρυ και της αγγλικής ροκ, μια απόδειξη ότι η μουσική δεν έχει σύνορα και μπορεί να μιλήσει στην ψυχή κάθε ανθρώπου, ακόμα και όταν οι στίχοι είναι γραμμένοι σε γλώσσα που δεν γνωρίζει.

6. Το Βουτούμι - Χρήστος Ζάχος (2014)
Είναι ο πρώτος προσωπικός δίσκος ενός δεξιοτέχνη μουσικού και ολοκληρωμένου συνθέτη που ζει και δημιουργεί στην Κέρκυρα. Περιλαμβάνει δεκατέσσερα πρωτότυπα τραγούδια σε δική του μουσική και στίχους, με έκδηλες τις αναφορές στο ρεμπέτικο τραγούδι και στοιχεία παραδοσιακής ηπειρώτικης μουσικής. Ο Χρήστος Ζάχος έχει την ικανότητα να βλέπει το παρελθόν μέσα από τις ανάγκες και τις συνθήκες του σήμερα και χρησιμοποιώντας καθιερωμένες φόρμες να μας προσφέρει εντελώς νέα και σύγχρονα ακούσματα. Μου δίνει ιδιαίτερη χαρά το γεγονός ότι έχει συμμετάσχει με το λαούτο ή τα κρουστά του σε αρκετά τραγούδια μου και πιστεύω ότι έχει πάρα πολλά ακόμα να προσφέρει στο ελληνικό τραγούδι.

7. Os Dias da MadreDeus - Madredeus (1987)
Ο πρώτος δίσκος μιας παρέας Πορτογάλων μουσικών από τη Λισσαβόνα που ηχογραφήθηκε σ’ ένα εγκαταλελειμμένο αβαείο που είχαν μετατρέψει σε χώρο για πρόβες, με τις ηχογραφήσεις να διακόπτονται κάθε πέντε λεπτά εξ αιτίας του θορύβου από το τραμ που περνούσε από δίπλα. Οι πρωτότυπες συνθέσεις των Pedro Ayres Magalhães, Gabriel Gomes, και Rodrigo Leão δένουν την παραδοσιακή μουσική της Πορτογαλίας με τη βραζιλιάνικη και την κλασική μουσική ενώ τα τραγούδια απογειώνονται από την αιθέρια φωνή της Teresa Salgueiro. Οι στίχοι των τραγουδιών, συνήθως μελαγχολικοί, μιλάνε για την απουσία, τη θάλασσα, τα ταξίδια και τη λαχτάρα της επιστροφής, συνεχίζοντας μια στιχουργική παράδοση χιλίων και περισσότερων χρόνων. 

8. A Night At The Opera - Queen (1975)
Οι Queen δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις. Αυτός ο δίσκος είναι, κατά τη γνώμη μου, ο καλύτερος που έβγαλαν ποτέ. Πολλοί είναι οι λόγοι αλλά για μένα ο πιο βασικός είναι ένα τραγούδι: το "Bohemian Rhapsody" (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα υπόλοιπα υστερούν σε έμπνευση και δεξιοτεχνία). Ένα πολυεπίπεδο κομμάτι που χρειάστηκε πολλούς μήνες δουλειάς για να μετατραπεί από απλή μπαλάντα σε αυτό το επικό ροκ-οπερετικό αριστούργημα. Κατά τα άλλα, πρόκειται για έναν εμπνευσμένο δίσκο που δεν θα είχε ηχογραφηθεί ποτέ αν ο Freddie Mercury δεν είχε δώσει χώρο στους Brian May, John Deacon και Roger Taylor να ξεδιπλώσουν τα δικά τους συνθετικά κι ερμηνευτικά ταλέντα δίπλα στο δικό του, αποδεικνύοντας με αυτό τον τρόπο ότι εκτός από τεράστιος καλλιτέχνης ήταν εντελώς μα εντελώς ακομπλεξάριστος.

9. Ο Ελάχιστος Εαυτός - Θανάσης Παπακωνσταντίνου (2011)
Δεν ξέρω αν ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου πρέπει να χαρακτηριστεί εθνικό πολιτισμικό κεφάλαιο. Αυτό που ξέρω είναι ότι πρόκειται για έναν τραγουδοποιό που δεν επαναπαύεται στις δάφνες του, που κάθε του δουλειά ανεβάζει τον πήχη ψηλότερα και που καταθέτει άφοβα την άποψή του χωρίς να μετράει κέρδη και ζημίες. Ο Ελάχιστος Εαυτός είναι κατά τη γνώμη μου μια από τις καλύτερες στιγμές του Θανάση, ένας δίσκος αντιεμπορικός, με την έννοια ότι τα περισσότερα τραγούδια του δεν είναι από εκείνα που προκαλούν ζητωκραυγές στις συναυλίες, αλλά ταυτόχρονα ευαίσθητος, νοσταλγικός, μελωδικός και με στίχο που αγγίζει τις καρδιές μας και ξυπνά μνήμες και εικόνες περασμένων εποχών.

10. Η Κάθοδος Των Σαλτιμπάγκων - Χαΐνηδες/Mode Plagal (2008)
Αυτό το διπλό άλμπουμ, όπου οι Χαΐνηδες συμπράττουν με τους Mode Plagal, τη Μάρθα Φριτζήλα, τον Κωστή Αβυσσινό και το πολυφωνικό σύνολο Σανάδες, είναι το μουσικό κομμάτι μιας παράστασης που συνδύαζε μουσική, ακροβατικά, χορό, θέατρο σκιών και μεγάλες δόσεις αυτοσχεδιασμού. Ένα άλμπουμ που αποδεικνύει ότι η μουσική είναι οικουμενικός κώδικας επικοινωνίας και πως οι μουσικές συμπράξεις είναι κάτι περισσότερο από συμμετοχές-guest ή δυο-τρία τραγούδια ερμηνευμένα μαζί από δύο ή περισσότερους καλλιτέχνες. Αυτοσχεδιασμός και φόρμα, συναυλία και πανηγύρι, φυσικός και ηλεκτρικός ήχος, παντρεύονται και μας δίνουν ένα υψηλής αισθητικής μουσικό αποτέλεσμα-παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές που όχι μόνο ευχαριστεί τον ακροατή αλλά αφυπνίζει τη συνείδησή του.

Διαβάστε ακόμα