Devo

Devo: Οι αιώνιοι απροσάρμοστοι της pop μουσικής

Hippies, ριζοσπάστες, ακτιβιστές παρουσιάζονται ως pop μπάντα το 1977 και με έναν τρόπο εμπλέκονται στις punk διαμάχες... Ο John Robb μίλησε με τους Devo για το νέο τους δίσκο & όχι μόνο.
Διαβάστηκε φορες
Hippies, ριζοσπάστες, ακτιβιστές παρουσιάζονται ως pop μπάντα το 1977 και με έναν τρόπο εμπλέκονται στις punk διαμάχες. Συνδύαζαν την ευκαιριακή συμπεριφορά με αντικαταναλωτικές τιράντες ενώ την ίδια στιγμή είχαν υπογράψει σε μια μεγάλη δισκογραφική. Φορούσαν γλάστρες στα κεφάλια τους, φόρμες και αγαπήθηκαν από τους punks. Ήταν ριζοσπάστες hippies πιο κοντά σε μια αμερικανική εκδοχή των Crass - ριζοσπάστες της τέχνης με μια σοβαρή ατζέντα κρυμμένη από μια σκοτεινή αίσθηση του χιούμορ και μια γωνιακή περίεργη αίσθηση της σύνθεσης τραγουδιών.

Λίγα μουσικά ταξίδια μπορεί να είναι τόσο παράξενα όσο αυτό. Το συγκρότημα δημιουργήθηκε το 1973 και βρέθηκε στη μέση της δίνης του punk, ίσως της τελευταίας μυστικής ώθησης του θρυλικού  David Bowie. Οι Devo ήταν το πιο μοντέρνο και πιο περίεργο συγκρότημα που μπορεί να φανταστεί κανείς-μια μπάντα που φαινόταν να λειτουργεί στην πρώτη γραμμή της pop, κάνοντας υπερβολικό, σουρεαλιστικό avant pop σαματά που ήταν συγχρόνως τόσο ενδιαφέρον όσο και συναρπαστικός.

    DevoΜερικά χρόνια αργότερα ακούγονταν σε όλο τον κόσμο έχοντας επιτυχίες όπως το «Whip it» και το ανατρεπτικό μήνυμά τους είχε χαθεί στη νέα εποχή του βίντεο. Αυτοί ντυμένοι με παράξενα ρούχα και πλαστικά, τραγούδησαν ειρωνικά τραγούδια με υπαινιγμούς για την αποξένωση και κάτι πολύ βαθύτερο. Κανείς δεν κατάλαβε ποτέ ποιοι στο διάολο ήταν και τι προσπαθούσαν να κάνουν, αλλά φαινόταν ότι ήταν κάτι λίγο βαθύτερο από εκκεντρικά πλαστικά καπέλα και τραγούδια για τις πατάτες.

   Τριάντα χρόνια μετά, οι ανασχηματισμένοι Devo ετοιμάζουν ένα νέο άλμπουμ και το ιδρυτικό μέλος Jerry Casale εξηγεί το ιστορικό του συγκροτήματος και τις ρίζες του, κάτι το οποίο προσδίδει πολύ περισσότερο περιεχόμενο στην όλη τρελή εμπειρία των Devo. Πολύ περισσότερο από μια ιδιόμορφη pop εμπειρία, οι Devo ήταν οραματιστές της αντι-κουλτούρας, της οποίας οι ρίζες βρίσκονται βαθιά μέσα στο ριζοσπαστικό αγώνα, στα τέλη της δεκαετίας του εξήντα.

«Ήμουν εκεί στους πυροβολισμούς στο Kent State στις 4 Μαΐου του 1970, όταν οι εθνοφρουροί σκότωσαν τέσσερις φοιτητές και τραυμάτισαν εννέα άλλους σε μια διαδήλωση κατά του πολέμου. Εκείνη η μέρα με άλλαξε εντελώς. Δεν ήμουν πια ο κ. Nice Guy-ειρήνη και αγάπη-hippie. Είδα τι συνέβη εκείνη την ημέρα, την ωμή βία που επιβλήθηκε και κανείς ποτέ δε θεωρήθηκε ένοχος γι' αυτό. Τα ψέματα από αυτούς που ελέγχουν και γράφουν ιστορία ξεκίνησαν αμέσως. Είχαν πείσει τους απλούς ανθρώπους με τις εφημερίδες ότι οι φοιτητές είχαν πυροβολήσει τους φρουρούς. Εθελοντές ήταν έξω εκείνη τη νύχτα και προσπαθούσαν να σκοτώσουν τους φοιτητές λόγω αυτού. Τίποτα δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια. Ήταν γελοίο και όλα αυτά δεν συνέβησαν. Αυτή ήταν η κορυφή του επερχόμενου παγόβουνου. Κοίτα με τι γλίτωσε μόλις, ο Μπους: Για οκτώ χρόνια, έφτιαξε ολόκληρο λόγο για να αρχίσει βομβαρδισμούς στο Ιράκ. Ήταν κακό και εξωφρενικό και ψέματα και βγήκαν καθαροί από αυτό».

    Οι πυροβολισμοί στο Kent State είχαν αφήσει τα ίχνη τους και τροφοδότησαν την τέχνη του Casale.

«Μετά τα γεγονότα στο Kent State ήθελα να εκδικηθώ, να κάνω κάτι. Μία επιλογή ήταν να επιλέξω την ένοπλη δράση και να προσχωρήσω στην Weather Underground. Θα είχα καταλήξει στη φυλακή και στο θάνατο. Τους ήξερα και ήταν τρομακτικοί, τρελοί άνθρωποι και δεν είδα να κερδίζουν στο τέλος. Δεν ήθελα να ακολουθήσω αυτόν το δρόμο γι 'αυτό προτίμησα τη δημιουργική προσέγγιση. Ξεκίνησα να ασχολούμαι με τα έργα τέχνης μου, που ήταν πολωτικό και δημιουργικό και τελικά δημιουργήθηκαν οι Devo».

    Η pop κουλτούρα είχε  επίσης επηρεαστεί πολύ από τα γεγονότα του Kent State. Ο Neil Young στο κλασικό «Ohio», συνόψισε τα συναισθήματα εκείνης της περίοδου. Τι ένιωσε ένας βετεράνος του πραγματικού γεγονότος με αυτό το τραγούδι;

«Αυτό ήταν τολμηρό εκ μέρους του αλλά τα κατάφερε. Ένιωσα σαν να ήταν εμφύλιος πόλεμος. Ποτέ δεν ένιωσα ότι οι hippies είχαν κερδίσει. Ένιωσα ότι οι τύποι της Karl Rove είχαν αναλάβει. Το μήνυμα της αντικουλτούρας έχασε από κάτι δεξιούς κηφήνες όπως η Ann Coulter, ο Dick Cheney, οι τύποι των ειδήσεων του καναλιού Fox. Η αντικουλτούρα μπορεί να υπάρχει σήμερα, όπως τα πτηνά είναι απόγονοι των δεινοσαύρων. Ακίνδυνη και μικρή! Πιστεύω ότι συνολικά η κοινωνία βαδίζει όλο και περισσότερο προς την κατεύθυνση αυτή του ανατριχιαστικά εταιρικού φεουδαρχικού κράτους».

   Απασχολούμενος ο ίδιος αρχικά σε έργα τέχνης ο Casale έψαχνε για την πρόκληση.

«Ήταν σαν  performance art. Δεν υπήρχε μια λέξη ή μια ετικέτα για αυτό τότε. Ήταν πολύ αντιδραστικό που στην αρχή η μουσική ήταν απλά ένα μέρος της. Αλλά όταν βρέθηκα με τους αδελφούς Mothersbaugh ορισμένες από αυτές τις ιδέες δημιούργησαν τους πρώιμους Devo. Η αρχική αντίδραση ήταν αρκετά ακραία. Άνθρωποι μας απειλούσαν, έριχναν μπουκάλια μπύρας σε εμάς, άρπαζαν το μικρόφωνο και μας έλεγαν να πάμε να  fuck off  στο σπίτι μας! Ιδιοκτήτες club μας πλήρωναν για να σταματήσουμε - το οποίο ήταν ωραίο! Η εχθρική αντιμετώπιση οδήγησε στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησής μας, επειδή πιστεύαμε ότι όσο περισσότερο εκνευρίζουμε τους  ανθρώπους, τόσο σωστότεροι είμαστε! Αποδείχτηκε ότι ήταν σωστό αυτό που κάναμε! "

   DevoΤο μείγμα της καταπιεσμένης πολιτικής αντικουλτούρας, ακραίας  performance art και pop των Devo ήταν ένας παράξενος συνδυασμός, ο οποίος θα έβρισκε το νόημά του στην περίεργη αναφορά τους στην pop και mainstream κουλτούρα.

«Η ιδέα προήλθε μέσα από πολλή συνεργασία. Ήμουν περισσότερο ο άνθρωπος της θεωρίας και ο Mark ήρθε με πρακτικούς τρόπους για να το πουλήσουμε (γέλια). Είναι μεγάλος, μεγάλος performer. Την εποχή εκείνη δεν είχατε δει κανέναν να κάνει κάτι τέτοιο. Ήταν σαν ένας Αμερικανός Johnny Rotten, αλλά με τον τρόπο του ».

   Οι Devo γίνονταν όνομα με έναν υπόγειο τρόπο. Η θεματική τους ενδυμασία, η σκέψη τους που προκαλούσε αριστερές θεωρίες από τον Jerry και της παραδόξως πιασάρικα ιδιότροπης, σκληρής, post punk pop μουσικής που γράφτηκε από τον Jerry και τον Mark άρχισε να προσελκύει την προσοχή των mainstream ανθρώπων. Ο συγχρονισμός τους ήταν άψογος. Η εποχή άλλαζε. Το Punk rock είχε αλλάξει από τις μπάντες, σε σχέση με ό,τι αναμενόταν.

«Εμείς δεν ξέραμε για τους Sex Pistols όταν ξεκινήσαμε. Είχαμε μόνο ακούσει γι 'αυτούς όταν ήταν πλήρως σχηματισμένοι και μας χτύπησαν κατακούτελα. Σκεφτήκαμε: wow! Είναι εξαιρετικοί και μας άρεσαν πραγματικά όταν τους ακούσαμε και το ίδιο και με τους Clash, που ήταν ήρωες μου».

  DevoΑν μη τι άλλο, οι Devo είναι μια ακόμη απόδειξη ότι το παλαιό κλισέ γνωμικό που έλεγε «ποτέ μην εμπιστεύεστε ένα hippie», έχει πολύ λίγη βάση. Οι συντηρητικές δυνάμεις τα κατάφεραν καλά στο να παρουσιάσουν το στερεότυπο hippie σαν ένα χαρακτήρα, όπως ο Neil από τους Young Ones - ένας χαζός, ένας ανόητος. Αλλά οι πραγματικοί  hardcore hippies ήταν έξυπνοι, επινοητικοί, ενεργητικοί και επαναστατικοί χαρακτήρες. Οι περισσότερες από τις ιδέες τους έχουν αποδυναμωθεί στην επικρατούσα τάση, εκτός από τις καλύτερες από αυτές που είναι ακόμα ιδιαίτερα επικίνδυνες σε αυτή την εταιρική εποχή. Οι Devo είναι ένα παράδειγμα του τρόπου που χρησιμοποιήθηκε αυτή η ενέργεια, η πρόκληση σκέψης και οι δυναμικοί τρόποι.

«Οι Devo δεν είναι αντι-πνευματικοί, όπως ήταν η punk. Εμείς δεν ήμασταν μηδενιστές. Ήμασταν περισσότερο dada από αναρχία. Ήμασταν εμπαιγμός στη ρίζα του προβλήματος, η οποία ήταν η ίδια η ανθρώπινη κατάσταση. Δεν με νοιάζει αν νομίζεις ότι είσαι ένας Μαρξιστής ή ένα πρώιμος φασίστας μπορείτε και οι δύο να είστε γελοίοι. Υπάρχουν ένα εκατομμύριο τρόποι να είναι λάθος κανείς και εξαπατημένος ή να ξεκινήσει με ένα ιδανικό και να το αλλάξει στη συνέχεια. Είναι η διαφορά μεταξύ του κομμουνιστικού μανιφέστου και του Πολιτικού Γραφείου στις ημέρες της Σοβιετικής Ένωσης- δε νομίζω ότι είναι αυτό που είχαν κατά νου, όταν σκέφτηκαν την αρχική ιδέα. Το περιτύλιγμα ήταν ωραίο, αλλά η πραγματικότητα ήταν χάλια».

   Για να επισημάνουν αυτά τα σημεία οι Devo έπαιξαν με εικόνες και έννοιες όπως η οπισθοδρόμηση και η θεωρία της πατάτας.

Devo«Είδαμε την πατάτα ως ένα είδος αλληγορίας για τον κοινό άνθρωπο. Κάπως έτσι είδαμε τον εαυτό μας εμείς οι ίδιοι. Δεν είσαι γεννημένος με το ασημένιο κουτάλι στο στόμα σου και ο ηγέτης επιβλέπει. Είσαι εκεί με το γενικό πληθυσμό, ήμασταν όλοι πατάτες - καλές και κακές! Υπάρχει πολύ χιούμορ στο έργο μας και αυτή είναι η διαφορά μεταξύ ημών και της βρετανικής punk.

Οπισθοδρόμηση για μας ήταν αυτό που είδαμε να συμβαίνει γύρω μας που δεν ήταν πρόοδος. Τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα και φαίνονταν να καταρρέουν. Σχετικά με το επίπεδο της κρατικής κοινωνικής υποδομής τα πράγματα που θεωρούσε κανείς κάποτε ως δεδομένα άρχισαν να καταρρέουν, όπως η αίσθηση της κοινότητας, η συγκέντρωση της εξουσίας και η εταρική εξαγορά. Υπήρχε όλο και λιγότερη ελευθερία και περισσότερα συνθήματα. Περισσότεροι οι άνθρωποι που σκέφτονταν σαν μικρές μέλισσες σε μια κυψέλη. Δεν είδαμε κανένα από αυτά να είναι θετικό. Ήταν περισσότερο σαν να βαδίζει κανείς προς τα πίσω με πλήρη ταχύτητα!»

     Και είναι αυτά τα αιώνια θέματα που οι Devo διερευνούν στο νέο τους άλμπουμ, το πρώτο τους νέο έργο για δεκαετίες.

«Δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς. Δεν μπορώ να αρχίσω να σκέφτομαι με διαφορετικό τρόπο από ό, τι έχω κάνει πάντα. Έτσι υποθέτω ότι πολλά θέματα και στίχοι ακόμα επανέρχονται στα ίδια πράγματα και ελπίζω ότι δεν είναι μπαγιάτικος ο τρόπος ώστε σκέφτονται οι άνθρωποι "μα αυτό είναι ακριβώς ότι έκαναν πριν!" (Γέλια). Το άλμπουμ ετοιμαζόταν εδώ και πολύ καιρό. Έχουν περάσει είκοσι χρόνια από τότε που βγάλαμε δίσκο. Οι Devo ήταν σε ένα ιστορικό μπαούλο. Εκτός από να κάνει κανείς ταινίες και διαφημιστικά, κανείς δεν ενδιαφερόταν να δημιουργήσει νέα μουσική. Περί τα τέλη του 2007, η ιδέα άρχισε να καρδίζει έδαφος και α ενασχόλιση με τους Warners έθεσε μια άλλη πινελιά εταιρικής συμμετοχής και έτσι λειτουργήσαμε με το πρόγραμμά τους».

   Από το τελευταίο άλμπουμ τους οι Devo ήταν σε ένα πολύ άνετο κενό. Τυπικοί, έξυπνοι εκπρόσωποι της αντικουλτούρας βρήκαν άνετα κενά στη λαϊκή ψυχαγωγία με τον Jerry να φτιάχνει  mainstream pop βίντεο.

«Ήταν σίγουρα καλύτερα από το να εργάζεται κανείς σε μία τράπεζα. Αντιλαμβάνομαι ότι δεν ήταν ακριβώς δημιουργικότητα. Ήταν κυρίως επίλυση του επαγγελματικού προβλήματος! Είχα ένα ταλέντο για την σκηνοθεσία των βίντεο και οι άνθρωποι με πλήρωναν για να το κάνω. Ήταν μια πολύ καλή δουλειά και οδήγησε στο να κάνω διαφημιστικά σποτ, όπου οι άνθρωποι με πλήρωναν ακόμη περισσότερο. Ήμουν μέρος του επιχειρηματικού κόσμου και δεν σπαταλήθηκε σε μένα.»

    Η ενασχόληση με το εταιρικό τέρας έχει αρωματίσει το νέο άλμπουμ των Devo. Αντί να κρύβουν  την αντιμετώπιση του, οι Devo δεν το έχουν μόνο αγκαλιάσει αλλά βουτήξει από το κεφάλι.

«Στο νέο άλμπουμ οι Devo προσπαθούν πραγματικά να αντιμετωπίσουν τον τρόπο που γίνονται τα πράγματα σήμερα στις επιχειρήσεις. Στο παρελθόν ήμασταν ακριβώς όπως ένα εξωγήινο διαστημόπλοιο που κατέβηκε και έριξε λίγα πράγματα και στη συνέχεια απογειωνόταν. Στα παλιά τα χρόνια δεν παίζαμε πολλή μπάλα. Δεν μας ενδιέφερε τι θα πει κάποιος. Έτσι, αυτή τη φορά προσπαθήσαμε να κάνουμε πράγματα που κανείς δεν θα έκανε, δηλαδή να συνεργαστούμε με τη Warner και τα χρήματα που υπολόγισαν στη συνέχεια να τα δώσαμε σε μια εταιρεία διαφήμισης για να κάνει τις μελέτες για κάθε τραγούδι. Το πακέτο που βγαίνει ως 12 τραγούδια στο iTunes έχει προσδιοριστεί από ανθρώπους μέσω ψηφοφορίας στο πλαίσιο ομάδων εργασίας-τα 12 τραγούδια που πήραν τις περισσότερες ψήφους είναι αυτά που θα ακούσετε με βάση τη σειρά των ψήφων (γέλια). Χρησιμοποιήσαμε όλα αυτά τα μέσα με τα οποία οι εταιρικές δομές διεκπεραιώνουν την επιχείρηση της τέχνης ».

    Ο Gerry βλέπει αυτή τη μεταστροφή ως αναπόφευκτη στη σύγχρονη σκηνή της pop.

«Σε έναν κόσμο που δεν θέλει να πληρώσει για τη μουσική, αλλά έχει ένα πλεόνασμα από μουσική πώς ξέρετε εάν μια μπάντα έχει τεθεί εκτός μουσικής, εάν δεν διατίθεται στην αγορά και γιατί σε νοιάζει για τη μουσική ούτως ή άλλως; Κανείς άλλος δεν νοιάζεται! Η μουσική έχει γίνει ο ηγέτης στην απώλεια εσόδων για τα επώνυμα προϊόντα. Σε αυτό το είδος του κόσμου οι Devo έχουν θετικά και αρνητικά. Είμαστε πολύ γέροι, ναι! Αλλά η θετική πλευρά είναι ότι είμαστε παλιοί και όλοι γνωρίζουν τους Devo και πιστεύουν ότι ξέρουν τι σημαίνει αυτό. Έτσι έχουμε ένα πλάνο, επειδή το σήμα σημαίνει κάτι, μπορούμε να βγούμε έξω και να παίξουμε συναυλίες , να πωλούμε εμπορεύματα και μπορούμε να βγάλουμε τα προς το ζην που πολλά νέα συγκροτήματα δεν μπορούν να κάνουν. Δεν βγάζουν χρήματα από τη μουσική τους-έτσι ώστε αυτή είναι η ιδέα- οι Devo παίζουν μπάλα με το εταιρικό μοντέλο!»

    Η κοινή λογική ή μίμηση, δεν μπορεί κανείς να πει ότι είναι στους Devo.

«Ναι, καλά είμαστε Devo και εμείς δεν πρόκειται να παίξουμε κανονικά» γελάει ο Casales.

Με κάποιους τρόπους οι Devo είναι ένα ζωντανό ντοκιμαντέρ για τη γελοιότητα της pop. Το πρώτο τους ξέσπασμα ήταν το 1979 όταν έκαναν μια φαύλη επανεκτέλεση του 'satisfaction' των Rolling Stones, όπου κατεδάφισαν το τραγούδι και το ξανάκαναν ως μια ιδιόμορφη, σπασμωδική ρομποτική βλακεία. Το ξεκαρδιστικό ήταν ότι έπρεπε να πάνε και να το παίξουν στον Mick Jagger για να πάρουν την άδειά του για να κυκλοφορήσει το τραγούδι.

«Παλιά όταν κάναμε ό,τι κάναμε, η σκηνή ήταν πολύ διαφορετική και οι άνθρωποι έπαιρναν πολύ πιό σοβαρά τα καλλιτεχνικά δικαιώματα. Δεν ήταν ένας κόσμος των δειγμάτων και των πολτοποιημένων κομματιών. Αυτό που κάναμε με αυτό το τραγούδι θεωρήθηκε παρωδία αλλά επειδή ο νόμος περί πνευματικών δικαιωμάτων είχε αλλάξει και προστάτευε ευλαβικά το τραγούδι, έπρεπε να πάμε και να το ακούσει ο Mick Jagger στη Νέα Υόρκη για να πάρουμε την άδειά του για την αναπαραγωγή του κομματιού.

Ήμασταν στο manager τους στο γραφείο του Peter Rudge και φορούσε αυτό το pin stripe κοστούμι και πουκάμισο με παστέλ μανσέτες και Paisley γραβάτα -εντελώς σαν από ταινία. Ο Jagger μπήκε μέσα, κάθισε και άκουσε το τραγούδι και περίπου σε ένα λεπτό αφού είχε παίξει, σηκώθηκε και άρχισε να χορεύει γύρω από το τζάκι λέγοντας «Μου αρέσει Μου αρέεεσει» (και με προφορά)... ο Mark και εγώ σκεφτήκαμε, «τέλεια, πραγματικά του αρέσει!» και αισθανθήκαμε υπερήφανοι και επιστρέψαμε αεροπορικώς στη Καλιφόρνια και είπαμε στο manager μας ότι στο Mick Jagger άρεσε το κομμάτι και είπε,«και βεβαίως του άρεσε, γιατί είπα στον Rudge να εξασφαλίσει ότι ο Jagger θα σας έλεγε ότι του αρέσει επειδή εσείς, παιδιά, πρόκειται να του φέρετε ένα σωρό χρήματα από τη διαφήμιση!»
   
Η συνάντηση με τον Jagger είναι μια άλλη αστεία ιστορία των περιπετειών των Devo στη μουσική. Οι αιώνια απροσάρμοστοι της αντικουλτούρας είχαν τόσο μεγάλη επιτυχία και διακωμώδησαν το απέραντο 'άρτος και θεάματα' της pop κουλτούρας. Οχι ότι o Gerry to βλέπει έτσι.

«Δεν είμαστε συγκλονιστικοί καθόλου. Είμαστε η μπάντα του Τιτανικού που παίζει μέχρι να βυθιστούμε όλοι μαζί. »

Διαβάστε ακόμα