Ο Άμλετ για την τέχνη:
«Το έργο εκείνο δεν άρεσε στον κόσμο. Όμως εγώ το αγάπησα.
Γιατί η τέχνη δεν είναι για τους πολλούς.
Ούτε είναι για τους λίγους,
είναι πάντα για τον καθένα χωριστά» || William Shakespeare, The Tragicall Historie of Hamlet, Prince of Denmarke / Hamlet 1601.
Ο «Άμλετ» αποτελεί αναμφισβήτητα το πιο γνωστό έργο του Σαίξπηρ με μια υπόθεση λίγο-πολύ γνωστή ακόμη και σ' εκείνον που δεν είναι γνώστης του έργου του Άγγλου συγγραφέα και ίσως το πιο πολυπαιγμένο θεατρικό κείμενο της παγκόσμιας δραματουργίας. Έχοντας επιβιώσει από την φθορά του χρόνου, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό ένα έτος μετά την συγγραφή του, το 1602, έχει καταστεί από τα πλέον κλασικά έργα του θεατρικού ρεπερτορίου, το οποίο εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται ως πρόκληση για όσους επιχειρούν να το ανεβάσουν. Ο Λεβάν Τσουλάτζε αναλαμβάνει να ανταποκριθεί στην πρόκληση και να σηκώσει με τις σκηνοθετικές του καθοδηγήσεις το βάρος που φέρει ο διάσημος πρίγκιπας από την Δανία.
Ως προς την υπόθεση του έργου:
Ο Δανός βασιλιάς δολοφονείται από τον αδερφό του Κλαύδιο που πέραν του θρόνου που υφαρπάζει παντρεύεται και την βασίλισσα Γερτρούδη. Ο Άμλετ, ο γιός του δολοφονημένου βασιλιά συναντιέται απρόσμενα με το φάντασμα του νεκρού βασιλιά. Με την συνάντηση αυτή αναλαμβάνει να θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο εκδίκησης για να αποδώσει δικαιοσύνη. Το σχέδιο του Άμλετ που βασίζεται στην προσποιητή τού τρέλα φέρνει την βασιλική οικογένεια της Δανίας προ των ευθυνών της.
Ο Λεβάν Τσουλάτζε μετά τα άκρως επιτυχημένα «Λεωφορείο ο Πόθος» και «Έγκλημα και Τιμωρία» αναλαμβάνει να σκηνοθετήσει τον «Άμλετ», μεταφέροντας μας από τη σκηνή του Θεάτρου Άνεσις στην Ελσινόρη της Δανίας.
Η κλασικότητα που διέπει την ιστορία του Δανού πρίγκιπα, καθιστά οποιαδήποτε προσπάθεια παρουσίασης του στο θέατρο ως πρόκληση για τους ηθοποιούς αλλά κυρίως για τον σκηνοθέτη. Καθώς ο τελευταίος καλείται αφενός να ανταποκριθεί και να «σεβαστεί» το περιεχόμενο του κειμένου και αφετέρου να προσθέσει κάτι εξ΄ολοκλήρου νέο σ' αυτό. Έχω την αίσθηση πως ο Τσουλάτζε απέτυχε σ' αυτό το σημείο. Διότι, ναι μεν εισήγαγε μοντέρνα στοιχεία στην υπόθεση, όπως τα τσιγάρα ή τα ακουστικά των υπηρετών, ωστόσο αυτά αποτελούν λεπτομέρειες που δεν αλλάζουν και τόσο την γενικότερη εικόνα του έργου. Η απόπειρα δε τροποποίησης του κειμένου με την απουσία σημαντικών, κατ' εμέ, σκηνών που ενδεχομένως κόπηκαν είτε για λόγους νεωτερικότητας είτε για οικονομία του χρόνου διάρκειας της παράστασης, με δυσαρέστησαν ως θεατή που έχει έρθει σ' επαφή με το σαιξπηρικό κείμενο. Για παράδειγμα θεώρησα παράδοξη την επιλογή το φάντασμα του πατέρα να εμφανίζεται εξαρχής στον Άμλετ, παρακάμπτοντας τους φρουρούς, ή ότι δεν είδαμε το ταξίδι του Άμλετ προς την Αγγλία, ταξίδι που υπήρξε καθοριστικό για την εξέλιξη της ιστορίας καθώς παρακίνησε τον ήρωα να επιστρέψει στη Δανία. Σ' αυτό το σημείο οφείλω να ξεκαθαρίσω στον αναγνώστη πως δεν έχω «αλλεργία» στο να πειράζει κανείς ένα τόσο κλασικό κείμενο, τουναντίον λατρεύω όταν αυτό γίνεται επιτυχημένα, όπως έκανε η Έφη Μπίρμπα πέρυσι με τον «Ριχάρδο Β'». Στον «Άμλετ» ωστόσο μου έλειψαν αυτές οι σκηνές που τροποποιήθηκαν, κυρίως η δεύτερη, γιατί νομίζω πως η απουσία/αλλαγή τους στέρησε από τον θεατή να δει την ολότητα της ψυχοσύνθεσης του κεντρικού ήρωα και κάτω υπό ποιες συνθήκες αυτή σφυριλατείται.
Όσον αφορά τις ερμηνείες, θα σταθώ, αρχικά, στην εξαιρετική εμφάνιση επί σκηνής της Ιωάννας Παππάς που καθήλωσε ως Οφηλία μεταφέροντας στους θεατές όλο το φάσμα της τραγικότητας της ηρωίδας της, καθιστώντας παράλληλα σαφές το πόσο πολύ έχει εργαστεί προκειμένου να ανταποκριθεί στις ανάγκες του ρόλου της. Από την άλλη μεριά, o Tάσος Ιορδανίδης αν και κατόρθωσε να αναδείξει την τραγικότητα του Άμλετ, εντούτοις μου φάνηκε πως δεν έφερε την τρέλα που ακολουθεί τον χαρακτήρα του σ' όλη την διάρκεια της παράστασης. Η Πέμη Ζούνη ενσαρκώνοντας την Γερτρούδη φάνηκε κάπως αποστασιοποιημένη από το δράμα του βιώνει ο γιός της, όπως και ο Νίκος Πουρσανίδης που ως Λαέρτης δεν φάνηκε να συντρίβεται από την διπλή απώλεια πατέρα και αδερφής.
Έχοντας γνώση του πόσο αγαπητός είναι στο ελληνικό κοινό ο Λεβάν Τσουλάτζε, γεγονός που αποδεικνύεται από την συνεχή παρουσία του σε κάθε θεατρική απόπειρα του σκηνοθέτη, δεν έχετε παρά να παρακολουθήσετε την παράσταση που θα παρουσιάζεται ως και τις 31 Ιανουαρίου στο Θέατρο Άνεσις και να διαμορφώσετε την δική σας άποψη.
Συντελεστές Παράστασης
Σκηνοθεσία – Φωτισμοί - Μουσική επιμέλεια: Λεβάν Τσουλάτζε
Ελεύθερη απόδοση - Δραματουργική επεξεργασία: Δημοσθένης Παπαδόπουλος
Σκηνικά: Σταύρος Λίτινας
Κοστούμια: Ηλένια Δουλαδίρη
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφιδάς
Πρωταγωνιστούν: Τάσος Ιορδανίδης, Άρης Λεμπεσόπουλος, Πέμυ Ζούνη, Ιωάννα Παππά, Νικόλας Παπαγιάννης, Νίκος Πουρσανίδης, Δημήτρης Καπετανάκος, Δημήτρης Διακοσάββας, Θοδωρής Κανδηλιώτης, Θοδωρής Κατσαφάδος.
Πληροφορίες Παράστασης
Θέατρο Άνεσις, Λεωφόρος Κηφισίας 14
Ημέρες & Ώρες παραστάσεων: Τετάρτη & Κυριακή στις 19:30, Πέμπτη στις 20:00, Παρασκευή & Σάββατο στις 20:30 || Τελευταία παράσταση στις 31 Ιανουαρίου.
Τιμές εισιτηρίων: από 20€ εως 10€
Τηλ.: 210 74 88 881
«Το έργο εκείνο δεν άρεσε στον κόσμο. Όμως εγώ το αγάπησα.
Γιατί η τέχνη δεν είναι για τους πολλούς.
Ούτε είναι για τους λίγους,
είναι πάντα για τον καθένα χωριστά» || William Shakespeare, The Tragicall Historie of Hamlet, Prince of Denmarke / Hamlet 1601.
Ο «Άμλετ» αποτελεί αναμφισβήτητα το πιο γνωστό έργο του Σαίξπηρ με μια υπόθεση λίγο-πολύ γνωστή ακόμη και σ' εκείνον που δεν είναι γνώστης του έργου του Άγγλου συγγραφέα και ίσως το πιο πολυπαιγμένο θεατρικό κείμενο της παγκόσμιας δραματουργίας. Έχοντας επιβιώσει από την φθορά του χρόνου, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό ένα έτος μετά την συγγραφή του, το 1602, έχει καταστεί από τα πλέον κλασικά έργα του θεατρικού ρεπερτορίου, το οποίο εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται ως πρόκληση για όσους επιχειρούν να το ανεβάσουν. Ο Λεβάν Τσουλάτζε αναλαμβάνει να ανταποκριθεί στην πρόκληση και να σηκώσει με τις σκηνοθετικές του καθοδηγήσεις το βάρος που φέρει ο διάσημος πρίγκιπας από την Δανία.
Ως προς την υπόθεση του έργου:
Ο Δανός βασιλιάς δολοφονείται από τον αδερφό του Κλαύδιο που πέραν του θρόνου που υφαρπάζει παντρεύεται και την βασίλισσα Γερτρούδη. Ο Άμλετ, ο γιός του δολοφονημένου βασιλιά συναντιέται απρόσμενα με το φάντασμα του νεκρού βασιλιά. Με την συνάντηση αυτή αναλαμβάνει να θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο εκδίκησης για να αποδώσει δικαιοσύνη. Το σχέδιο του Άμλετ που βασίζεται στην προσποιητή τού τρέλα φέρνει την βασιλική οικογένεια της Δανίας προ των ευθυνών της.
Ο Λεβάν Τσουλάτζε μετά τα άκρως επιτυχημένα «Λεωφορείο ο Πόθος» και «Έγκλημα και Τιμωρία» αναλαμβάνει να σκηνοθετήσει τον «Άμλετ», μεταφέροντας μας από τη σκηνή του Θεάτρου Άνεσις στην Ελσινόρη της Δανίας.
Η κλασικότητα που διέπει την ιστορία του Δανού πρίγκιπα, καθιστά οποιαδήποτε προσπάθεια παρουσίασης του στο θέατρο ως πρόκληση για τους ηθοποιούς αλλά κυρίως για τον σκηνοθέτη. Καθώς ο τελευταίος καλείται αφενός να ανταποκριθεί και να «σεβαστεί» το περιεχόμενο του κειμένου και αφετέρου να προσθέσει κάτι εξ΄ολοκλήρου νέο σ' αυτό. Έχω την αίσθηση πως ο Τσουλάτζε απέτυχε σ' αυτό το σημείο. Διότι, ναι μεν εισήγαγε μοντέρνα στοιχεία στην υπόθεση, όπως τα τσιγάρα ή τα ακουστικά των υπηρετών, ωστόσο αυτά αποτελούν λεπτομέρειες που δεν αλλάζουν και τόσο την γενικότερη εικόνα του έργου. Η απόπειρα δε τροποποίησης του κειμένου με την απουσία σημαντικών, κατ' εμέ, σκηνών που ενδεχομένως κόπηκαν είτε για λόγους νεωτερικότητας είτε για οικονομία του χρόνου διάρκειας της παράστασης, με δυσαρέστησαν ως θεατή που έχει έρθει σ' επαφή με το σαιξπηρικό κείμενο. Για παράδειγμα θεώρησα παράδοξη την επιλογή το φάντασμα του πατέρα να εμφανίζεται εξαρχής στον Άμλετ, παρακάμπτοντας τους φρουρούς, ή ότι δεν είδαμε το ταξίδι του Άμλετ προς την Αγγλία, ταξίδι που υπήρξε καθοριστικό για την εξέλιξη της ιστορίας καθώς παρακίνησε τον ήρωα να επιστρέψει στη Δανία. Σ' αυτό το σημείο οφείλω να ξεκαθαρίσω στον αναγνώστη πως δεν έχω «αλλεργία» στο να πειράζει κανείς ένα τόσο κλασικό κείμενο, τουναντίον λατρεύω όταν αυτό γίνεται επιτυχημένα, όπως έκανε η Έφη Μπίρμπα πέρυσι με τον «Ριχάρδο Β'». Στον «Άμλετ» ωστόσο μου έλειψαν αυτές οι σκηνές που τροποποιήθηκαν, κυρίως η δεύτερη, γιατί νομίζω πως η απουσία/αλλαγή τους στέρησε από τον θεατή να δει την ολότητα της ψυχοσύνθεσης του κεντρικού ήρωα και κάτω υπό ποιες συνθήκες αυτή σφυριλατείται.
Όσον αφορά τις ερμηνείες, θα σταθώ, αρχικά, στην εξαιρετική εμφάνιση επί σκηνής της Ιωάννας Παππάς που καθήλωσε ως Οφηλία μεταφέροντας στους θεατές όλο το φάσμα της τραγικότητας της ηρωίδας της, καθιστώντας παράλληλα σαφές το πόσο πολύ έχει εργαστεί προκειμένου να ανταποκριθεί στις ανάγκες του ρόλου της. Από την άλλη μεριά, o Tάσος Ιορδανίδης αν και κατόρθωσε να αναδείξει την τραγικότητα του Άμλετ, εντούτοις μου φάνηκε πως δεν έφερε την τρέλα που ακολουθεί τον χαρακτήρα του σ' όλη την διάρκεια της παράστασης. Η Πέμη Ζούνη ενσαρκώνοντας την Γερτρούδη φάνηκε κάπως αποστασιοποιημένη από το δράμα του βιώνει ο γιός της, όπως και ο Νίκος Πουρσανίδης που ως Λαέρτης δεν φάνηκε να συντρίβεται από την διπλή απώλεια πατέρα και αδερφής.
Έχοντας γνώση του πόσο αγαπητός είναι στο ελληνικό κοινό ο Λεβάν Τσουλάτζε, γεγονός που αποδεικνύεται από την συνεχή παρουσία του σε κάθε θεατρική απόπειρα του σκηνοθέτη, δεν έχετε παρά να παρακολουθήσετε την παράσταση που θα παρουσιάζεται ως και τις 31 Ιανουαρίου στο Θέατρο Άνεσις και να διαμορφώσετε την δική σας άποψη.
Συντελεστές Παράστασης
Σκηνοθεσία – Φωτισμοί - Μουσική επιμέλεια: Λεβάν Τσουλάτζε
Ελεύθερη απόδοση - Δραματουργική επεξεργασία: Δημοσθένης Παπαδόπουλος
Σκηνικά: Σταύρος Λίτινας
Κοστούμια: Ηλένια Δουλαδίρη
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφιδάς
Πρωταγωνιστούν: Τάσος Ιορδανίδης, Άρης Λεμπεσόπουλος, Πέμυ Ζούνη, Ιωάννα Παππά, Νικόλας Παπαγιάννης, Νίκος Πουρσανίδης, Δημήτρης Καπετανάκος, Δημήτρης Διακοσάββας, Θοδωρής Κανδηλιώτης, Θοδωρής Κατσαφάδος.
Πληροφορίες Παράστασης
Θέατρο Άνεσις, Λεωφόρος Κηφισίας 14
Ημέρες & Ώρες παραστάσεων: Τετάρτη & Κυριακή στις 19:30, Πέμπτη στις 20:00, Παρασκευή & Σάββατο στις 20:30 || Τελευταία παράσταση στις 31 Ιανουαρίου.
Τιμές εισιτηρίων: από 20€ εως 10€
Τηλ.: 210 74 88 881
Σχετικό θέμα