Μαθήματα ελευθερίας από τρεις αντισυμβατικούς «Ήρωες»

Στη νέα παραγωγή του Θεάτρου Κ. Βασιλάκου συνυπάρχουν τρεις πολύ μεγάλοι ηθοποιοί σε ένα κείμενο όχι εξίσου «μεγάλο».
Διαβάστηκε φορες

Υπάρχουν κάποιοι ηθοποιοί, που τα ονόματά τους έχουν χαραχτεί με χρυσά γράμματα στις μνήμες των απανταχού Ελλήνων θεατών. Είτε στην τηλεόραση, είτε στο θέατρο, άλλοτε σε κωμωδίες και άλλοτε σε δράματα, τρεις «βετεράνοι» του θεάματος, ανεβαίνουν φέτος μαζί, υποδυόμενοι τρεις βετεράνους του πολέμου. Κατά αύξουσα σειρά ηλικίας, στο νέο έργο του Νικίτα Μιλιβόγιεβιτς, πρωταγωνιστούν οι Ιεροκλής Μιχαηλίδης, Δημήτρης Πιατάς και Γιάννης Φέρτης. Οι «Ήρωες», ένα κείμενο γραμμένο το 2003 απ’ το βραβευμένο συγγραφέα Gerald Sibleyras, παιγμένο στη Γαλλία, στη Ρωσία, στο West End και απόλυτα επιτυχημένο, παρουσιάζεται από την Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου στο Νέο Θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου.

Τρεις πάλαι πότε στρατιωτικοί, δημιουργούν μια παρέα ηλικιωμένων που αρνούνται κατηγορηματικά να αποδεχτούν το μουντό και καταθλιπτικό περιβάλλον του γηροκομείου στο οποίο βρίσκονται. Έχοντας «κατακτήσει» τη μοναδικά δική τους ταράτσα, συναντιούνται εκεί πολύ συχνά και συζητούν, μαλώνουν, αναπολούν και σχεδιάζουν την απόδρασή τους. Τρεις ελεύθερες ψυχές, φυλακισμένες σε γέρικα σώματα δημιουργούν αυτή την αντισυμβατική παρέα, ο καθένας με τα δικά του προτερήματα, αλλά και κουσούρια. Ο Γκουστάβος (Ιεροκλής Μιχαηλίδης), ένας άνδρας που πάσχει από αγοραφοβία, ηγείται αυτής της παρέας με τουλάχιστον στρατιωτικούς τρόπους, με τον Ρενέ (Δημήτρης Πιατάς) να του κάνει τη ζωή πότε πιο εύκολη και πότε πιο δύσκολη μέσα από το χιούμορ, αλλά και τον διάχυτο παλιμπαιδισμό του. Το αντισυμβατικό αυτό τρίο συμπληρώνει ο Φερνάντ (Γιάννης Φέρτης), ο γηραιότερος της παρέας που πολύ συχνά λιποθυμάει εξαιτίας των θραυσμάτων από νάρκη που έχει στο κεφάλι του.



Το έργο αυτό δεν είναι ούτε κωμωδία υψηλού επιπέδου, ούτε διαθέτει κάποιο δραματικό φινάλε ή λοιπά παρόμοια στοιχεία που θα το καθιστούσαν πραγματικά ενδιαφέρον ως προς την πλοκή του. Αντιθέτως, το κείμενο φαίνεται να έχει δομηθεί πάνω στην ιδέα της μεταφοράς της πραγματικής ζωής τριών υπερηλίκων κλεισμένων σε ένα μέρος που δε θα 'θελαν να βρίσκονται. Ανθρώπινοι και ειλικρινείς, οι τρεις «Ήρωες» ισορροπούν πάνω στη λεπτή εκείνη γραμμή της απεικόνισης μιας πιο ρεαλιστικής σχέσης μεταξύ ανθρώπων και της απόρριψης του έργου λόγω ελλιπούς έντασης. Το πλαίσιο του γηροκομείου τηρείται απόλυτα καθόλη τη διάρκεια της παράστασης, με τους πρωταγωνιστές να κουβεντιάζουν για θέματα, τουλάχιστον, στερεοτυπικά, όπως άλλωστε κάνουν και όλοι οι παππούδες, όπως για νεαρές γυναίκες, για το θάνατο και φυσικά για τις αναμνήσεις τους απ’ το πεδίο της μάχης.

Ο Μιλιβόγιεβιτς μετέδωσε επιτυχημένα την ανθρώπινη υπόσταση των χαρακτήρων του κειμένου στους τρεις ηθοποιούς του, σκηνοθετώντας τους ρεαλιστικά και με το υπέροχα στημένο σκηνικό να συνδράμει καθοριστικά στην επίτευξη μιας ευρύτερης κατάστασης αποσύνθεσης, μοναξιάς και αναπόλησης. Η ταράτσα των τριών αντρών, μια μεταλλική κατασκευή καλυμμένη με ύφασμα, αποτέλεσε τη μόνη τοποθεσία του έργου, με ένα τρίποδο, μεταλλικό τραπέζι να τοποθετείται στο κέντρο της, τρεις καρέκλες γύρω του και διασκορπισμένα κίτρινα φύλλα σε όλο το χώρο να συμπληρώνουν την εικόνα. Ο Γιώργος Γαβαλάς συνέθεσε ένα φθινοπωρινό τοπίο, με φύλλα να πέφτουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα από ειδικά διαμορφωμένες κατασκευές, τοποθετημένες πάνω απ’ τη σκηνή. Ήταν κάτι το αξιοθαύμαστο να βλέπεις το παιχνίδισμα στις αλλαγές σκηνών με το φωτισμό της  Ελευθερίας Ντεκώ να εναρμονίζεται απόλυτα με την ατμόσφαιρα και τους προβολείς να αναβοσβήνουν αργά ενώ τα φύλλα να πέφτουν απ’ τον ουρανό. Στην ευρύτερη χρωματική παλέτα που στήθηκε, ταίριαζε απόλυτα και ο ρουχισμός των τριών αντρών με κυρίαρχα χρώματα το μπεζ και το γκρι. 



Την συνολικής διάρκειας περίπου 90 λεπτών παράσταση έκλεψε ο Δημήτρης Πιατάς, ο οποίος σε μια έντονα συναισθηματικά φορτισμένη ερμηνεία, παρουσίασε τόσο οργανικά το χαρακτήρα του Ρενέ, ενός γέρου, κουτσού άντρα που δε χάνει σχεδόν με τίποτα το χιούμορ και το χαμόγελό του. Παίζοντας κυρίως με το εκφραστικό του πρόσωπο και την ευμετάβλητη φωνή του, ο ηθοποιός αποτέλεσε την νότα ξεκούρασης του έργου. Ανά στιγμές φαινόταν να κρατάει μόνος του το ενδιαφέρον του κοινού, με τον Ιεροκλή Μιχαηλίδη να βοηθάει εμπράκτως. Ο Γιάννης Φέρτης, όμως, δεν παρουσιάσθηκε τόσο ζωηρός όσο οι άλλοι δύο. Σίγουρα ο ρόλος του απαιτούσε απ’ τον ηθοποιό να εμφανισθεί υποτονικός και κουρασμένος, αλλά ίσως η κούραση να μην ήταν και τόσο φτιαχτή.

Πάντως, το υποκριτικό εκτόπισμα και η εμβέλεια των τριών αυτών ανθρώπων διαφάνηκε για μια ακόμη φορά απ’ την επιτυχία τους να διατηρήσουν το ενδιαφέρον του κοινού για τόση πολλή ώρα, αν και εγώ προσωπικά δεν ανήκα στη μερίδα τον θεατών που κάτι τέτοιο επετεύχθη. Σίγουρα, αυτή η επιτυχία των ηθοποιών προήλθε και από το μέσο όρο ηλικίας του κοινού τους, με το θέατρο να γεμίζει από κόσμο κυρίως της «γενιάς» τους. Το ίδιο το θέμα του έργου περί τριών ηλικιωμένων σε οίκο ευγηρίας αιτιολογεί εν μέρει την παρουσία των συγκεκριμένων ηλικιακών ομάδων στην αίθουσα. Βάσει όλων αυτών των δεδομένων, η ύπαρξη και μίξη ηλεκτρονικής και κλασσικής μουσικής στην υπερήλικη ατμόσφαιρα της παράστασης φάνηκε κάπως ξενική και ακατανόητη. Πάντως αυτό ήταν το μοναδικό τεχνικό «ψεγάδι».



Εν κατακλείδι, θα ήθελα να σταθώ στο, κατ’ εμέ, επιτηδευμένο χιούμορ του κειμένου και τη συσχέτιση ποιότητας παράστασης - αξίας εισιτηρίου. Σίγουρα, όπως είπα και παραπάνω, η παράσταση δεν υπόσχεται γέλιο μέχρι τελικής πτώσεως καθώς είναι μια πιο ανάλαφρη και ευδιάθετη κωμωδία. Βέβαια, πολλές στιγμές, προκειμένου να καλυφθεί η έλλειψη πλοκής, ειδικά ο Πιατάς υπερέβαλε και σε κινήσεις και στην εκφορά φράσεων, αποσκοπώντας στο γέλιο του κοινού. Ο Μιχαηλίδης ακολούθησε τον πιο έμπειρο συμπρωταγωνιστή του σ’ αυτό το κυνήγι. Όμως, σκηνές στις οποίες το χιούμορ μεταφράζεται σε μια, επί δέκα λεπτά, συζήτηση περί του αν ο πέτρινος σκύλος - άγαλμα, που υπήρχε στην ταράτσα του γηροκομείου, κουνιέται ή όχι, έμοιαζαν γελοίες. Επίσης, όσο ανθρώπινο και προσιτό για το κοινό παρουσιάσθηκε το έργο, τόσο η γενική είσοδος των 20€ ξεφεύγει απ’ το συγκεκριμένο πλαίσιο, αν και με διάφορες προσφορές, η παραγωγή προσπαθεί να κατεβάσει το κόστος. Σίγουρα οι τρεις άντρες αποτελούν μορφές του ελληνικού θεάτρου, αλλά πρέπει να υπάρχει και κάποιος ρεαλισμός ως προς την τιμολόγηση. Κλείνοντας, θα ήθελα να σταθώ στην εμφανώς συγκινημένη υπόκλιση τους Δημήτρη Πιατά, ενός ανθρώπου που για μια ακόμη φορά έδειξε την ταπεινή υπόστασή του, απόλυτα αντιδιαμετρική από το καλλιτεχνικό του εύρος.

Συντελεστές Παράστασης

Σκηνοθεσία: Νιkita Milivojevic
Μετάφραση: Μαριάννα Τόλη
Σκηνικά: Γιώργος Γαβαλάς
Κουστούμια: Μιχάλης Σδούγκος
Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ
Φωτογράφοι: Γεωργία Σιέττου, Στέλιος Δανιήλ
Κινησιολογία: Amalia Bennett
Μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός
Παραγωγή: Art & Ether
Παίζουν: Γιάννης Φέρτης, Δημήτρης Πιατάς, Ιεροκλής Μιχαηλίδης

Πληροφορίες Παράστασης

Θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου, Προφήτου Δανηίλ 3, Κεραμεικός
Ώρες & Μέρες παραστάσεων Τετάρτη & Κυριακή στις 20:00, Πέμπτη, Παρασκευή & Σάββατο στις 21.00 || Τελευταία παράσταση στις 31 Ιανουαρίου
Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό| Τετάρτη & Πέμπτη 16.00€, Παρασκευή & Σάββατο  20.00€, Κυριακή: 18.00€
Φοιτητικό| Τετάρτη, Πέμπτη & Κυριακή 12.00€, Παρασκευή & Σάββατο 14.00€
Ανεργίας & ΑΜΕΑ| Για όλες τις ημέρες ισχύει η ειδική τιμή των 10.00€
Αξιολόγηση Θεατρικής Παράστασης
Βαθμός Παράστασης
Για να αξιολογήσετε επιλέξτε το επιθυμητό αστέρι

Κωδικός επιβεβαίωσης, γράψτε τους χαρακτήρες που βλέπετε στην εικόνα

Διαβάστε ακόμα