Roger Waters 'Us + Them tour': Σκέψεις, απόψεις, εντυπώσεις

Ο δρόμος προς την υλοποίηση μακρύς και δύσκολος. Κάποιες στιγμές φάνταζε μάταιος καθώς αδυνατούσα να προσδιορίσω ακόμα και ετυμολογικά όσα παρακολούθησα μαζί με άλλους δεκαεπτά χιλιάδες οπαδούς που συνέρρευσαν το βράδυ εκείνης της Παρασκευής από όλα τα Βαλκάνια.  Ο όρος «συναυλία» είναι λίγος, το «μουσική παράσταση» παραπέμπει σε κάτι πιο θεατρικό, το «πολυμεσικό υπερθέαμα» εστιάζει πιο πολύ στο οπτικό κομμάτι αδικώντας την ουσία.

Στην “Us + Them” περιοδεία, που ξεκίνησε τον Μάιο του 2017 στο Κάνσας και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2019, ο Waters υπόσχεται μια larger than life εμπειρία για όσους βρεθούν σε κάποια από τις στάσεις της ανά την υφήλιο. Στα εβδομήντα τέσσερα του, έχοντας και το πολύ καλό πρόσφατο “Is This The Life You Really Want?” στης αποσκευές του, μοιάζει να είναι πιο δραστήριος και πιο πεισματάρης από ποτέ. 

Από τις πρώτες νότες του “Speak to Μe”, μέχρι τις ιαχές και το χειροκρότημα του κόσμου καθώς ακόμα αντηχεί η τελευταία συγχορδία του “Comfortably Numb”, εντυπωσιαστήκαμε από μία άρτια παραγωγή που σου δίνει την εντύπωση της καλοστημένης μηχανής που τα πάντα έχουν μελετηθεί με ακρίβεια δευτερολέπτου. Που κάθε περιστροφή ρομποτικού βραχίονα έχει υπολογιστεί μέχρι και το τελευταίο χιλιοστό και η κάθε κίνηση μουσικών και τεχνικών προβαρίστηκε άπειρες φορές για να εξασφαλιστεί το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ο ήχος, όπου και αν στεκόταν κανείς, από τις πρώτες θέσεις μπροστά στη σκηνή, ως τις τελευταίες ψηλά πάνω στη κερκίδα, ήταν αψεγάδιαστος, από τους καλύτερους που έχω ακούσει ποτέ σε συναυλία. Το θέαμα καθηλωτικό, υπερβαίνοντας τα φυσικά όρια της σκηνής, μετέτρεψε το κοινό από απλούς θεατές σε αναπόσπαστο μέρος όσων συνέβαιναν.

Για κάποιους το δυνατό σημείο αυτής της περιοδείας ίσως να αποτελεί και την Αχίλλειο φτέρνα της: Τα πάντα είναι σχεδιασμένα με τόση προσοχή και τόση λεπτομέρεια, σε σημείο που τείνει να απουσιάζει ο ανθρώπινος παράγοντας και οι μουσικοί επί σκηνής από ένα σημείο και μετά μοιάζουν να είναι εξαρτήματα μιας τεράστιας καλορυθμισμένης μηχανής. 

Ολόγραμμα πυραμίδας από laser, ρεπλίκα του θρυλικού Battersea power station από το εξώφυλλο του "Animals" και γιγάντιες οθόνες που συνεχώς άλλαζαν σχήματα και χρώματα αιωρούμενες πάνω από το πλήθος παρέα με το σήμα κατατεθέν ιπτάμενο γουρούνι επιστρατεύτηκαν όχι ως απλά hi tech τεχνάσματα προς τέρψιν οφθαλμών αλλά ως φορείς μηνύματος. Και το μήνυμα που βροντοφωνάζει ανά την υφήλιο ο Roger Waters στην “Us + Them” περιοδεία είναι σαφές με αποδέκτες όλους εμάς: “RESIST”.

Ο Roger Waters είναι ένας δημιουργός με σαφείς πολιτικές απόψεις τις οποίες ποτέ δεν δίστασε να εκφράσει ανοιχτά μέσα από τους στίχους και τη μουσική του. Στην έβδομη δεκαετία της ζωής του δεν έχει πλέον τίποτα να χάσει και τίποτα να αποδείξει σε κανέναν. Τολμά και περνά πάνω από τις κόκκινες γραμμές του καθωσπρεπισμού και των κανόνων του marketing που επιβάλει δημιουργούς και διασκεδαστές άχρωμους, άγευστους, άοσμους, οι οποίοι δε θίγουν τίποτα και δεν ενοχλούν κανένα ασπαζόμενοι το δόγμα:  «Όλοι είναι εν’ δυνάμει πελάτες».

Στην προηγούμενη βόλτα του ανά την υφήλιο με το “The Wall” και πολύ περισσότερο στην τωρινή “Us + Them” περιοδεία, τα πολιτικά και κοινωνικά του πιστεύω υπογραμμίζονται με τρόπο που μερικές φορές μοιάζει σαν να μας κουνάει επιπληκτικά το δάχτυλο και αυτό ίσως ενοχλεί κάποιους. Η έκπληξη όσων ανυποψίαστων νόμιζαν ότι το “Wish You Were Here” μιλάει για μια παλιά αγάπη που του λείπει, και που βρέθηκαν σε κάποια από τις συναυλίες του για να ακούσουν το προαναφερθέν και το “Another Brick Ιn The Wall”, πολλές φορές μετατράπηκε σε οργή και κάποιες φορές ακόμη και σε μηνύσεις.

Ο Waters, στιγματισμένος από την απώλεια του πατέρα του κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πάντα χρέωνε στην εξουσιολαγνεία, στον ολοκληρωτισμό, στην ασυδοσία, στην απληστία και στον φασισμό κάθε μορφής, τα δεινά του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού. Μέχρι πρόσφατα τα παραπάνω ήταν έννοιες, σκέψεις και φαντάσματα του παρελθόντος που στοίχειωναν τους στίχους του. Σε αυτή την περιοδεία τα φαντάσματα του παρελθόντος απέκτησαν πρόσωπο. Το πρόσωπα του Trump, του Erdogan, του Νetanyahu και πολλών ακόμα που παρέλασαν από τις γιγάντιες οθόνες, άλλες φορές με χλευαστική διάθεση και άλλες φορές εκφοβιστικά, μετατρέποντας τους εφιάλτες του πολέμου σε σύγχρονη απειλή και την απάθεια σε συνενοχή... “RESIST”
Έκκληση να αντισταθούμε σε αυτή τη παραφροσύνη, που μοιάζει πλέον να τυλίγει όλον τον πλανήτη, ήταν και το μήνυμα των λίγων φράσεων που απηύθυνε στο κοινό πριν το encore. Η μοναδική στιγμή στη διάρκεια των περίπου δυόμιση ωρών που η καλορυθμισμένη  μηχανή  έμοιαζε να σταματά για λίγο για να ακουστούν λίγες κουβέντες που δεν ήταν προγραμματισμένες, που δεν ήταν προβαρισμένες: «Αντισταθείτε πριν είναι αργά, κάνετε φυλαχτό την αγάπη που νιώθω μέσα σε αυτή την αίθουσα απόψε και διοχετεύστε την παντού, σε κάθε άνθρωπο, εντός και εκτός συνόρων. Σταματήστε την παράνοια και την προπαγάνδα του μίσους όσο είναι ακόμα καιρός. RESIST!!!»

Σε αυτή την περιοδεία τον Roger Waters πλαισιώνει μία ομάδα εξαιρετικών μουσικών. Μαζί με τον εξαιρετικό Dave Kilminster (guitars,backing vocals) με τον οποίο συνεργάζεται πάνω από μια δεκαετία τώρα, μοιράστηκαν τη σκηνή οι:
Gus Seyffert – guitars, bass, keyboards, backing vocals
Jonathan Wilson – guitars, keyboards, lead and backing vocals
Bo Koster – piano, keyboards, Hammond organ
Jon Carin (συνεργάτης του Gilmour στην μετά-waters εποχή των pink  Floyd) – piano, keyboards, programming, lap steel guitar, guitars, lead and backing vocals
Ian Ritchie – saxophone, additional bass
Joey Waronker – drums, percussion
Jess Wolfe – lead and backing vocals, percussion
Holly Laessig – lead and backing vocals, percussion
 
Αισθητή ήταν η απουσία του Snowy White ο οποίος ήταν σταθερός συνεργάτης του Waters από το 1977 και την περιοδεία του Animals και που για πρώτη φορά μετά από 40 χρόνια δεν στέκεται δίπλα του στη σκηνή κρατώντας την goldtop Gibson του.
Το setlist που ακούσαμε στη Σόφια και που παραμένει σταθερό σε όλη τη περιοδεία με ελάχιστες εξαιρέσεις (“Vera” αντί για το “Mother” στο encore και περιστασιακά μία δύο ακόμα μικρές αλλαγές) παραθέτεται παρακάτω.
Προσωπικά μου έκανε εντύπωση η απουσία επιλογών από τη solo καριέρα του μετά τους Floyd με εξαίρεση τα τέσσερα τραγούδια του από το πρόσφατο  “Is This The Life You Really Want ?”.

Αν, με δυσκολία ομολογουμένως, θα έπρεπε να διαλέξω κάποιες στιγμές ως κορυφαίες της συναυλίας τότε αυτές θα ήταν το “Dogs” και το “Pigs” από το “Animals” στην αρχή του δεύτερου μέρους. Ίσως αυτή μου η επιλογή σχετίζεται με το γεγονός ότι το “Animals” είναι από τα αγαπημένα μου άλμπουμ το οποίο δυστυχώς για πολλούς βρίσκεται στη σκιά του “Wish You Were Here” που προηγήθηκε και του “The Wall” που ακολούθησε.

Πρώτο μέρος
Speak to Me  (προηχογραφημένη εισαγωγή)
Breathe
One of These Days
Time
Breathe (Reprise)
The Great Gig in the Sky
Welcome to the Machine
Déjà Vu
The Last Refugee
Picture That
Wish You Were Here
The Happiest Days of Our Lives
Another Brick in the Wall Part 2
Another Brick in the Wall Part 3

Δεύτερο μέρος
Dogs
Pigs (Three Different Ones)
Money
Us and Them
Smell the Roses
Brain Damage
Eclipse

Encore:
Mother
Comfortably Numb