Τι είναι αυτό που κάνει τον χαρακτήρα του Rob Gordon –ενός τύπου με τον οποίο πολλοί μουσικόφιλοι ταυτίζονται– και το High Fidelity μια ταινία αναφοράς; Πολλά μπορεί να δει κανείς, από το δισκάδικο ως τις σχέσεις του, ακόμα και την παρέα του. Σε αυτή την έτοιμη ιστορία βασίστηκε η Hulu - ελεγχόμενη από την Disney - για την πρόσφατη τηλεοπτική σειρά με σκοπό να κερδίσει φρέσκο κοινό, κάνοντας τους χαρακτήρες λίγο πιο «σημερινούς». Ο σχεδόν τριαντάρης λευκός πρωταγωνιστής (John Cusack) έγινε η μαύρη αμφιφυλόφιλη Rob (Zoë Kravitz) και αντίστοιχες αλλαγές έγιναν στους περιφερειακούς χαρακτήρες.
Η σειρά έχει ωραίες στιγμές, αλλά συνολικά αποτυγχάνει να γίνει κάτι παραπάνω από μια μέτρια μοντερνοποίηση της ταινίας. Βλέποντάς την, αναρωτιόμουν πώς αυτή η μετάλλαξη των χαρακτήρων εκφράστηκε στα όσα ακούγονται. Με αυτό το σκεπτικό, έβαλα κάτω τα soundtrack, πιστεύοντας πως η παραγωγή της σειράς θα «κυνηγούσε» τη νεολαία και απ’ αυτό το μετερίζι. Με μια πρώτη ματιά, το soundtrack της σειράς είναι αρκετά πιο «multi-kulti» από αυτό της ταινίας, ενώ η αγάπη για τις δεκαετίες του 1970 και 1980 παραμένει σταθερή.
Μια σημαντική διευκρίνιση πριν τη συνέχεια είναι πως όλη η πληροφορία σε αυτό το κείμενο βασίζεται στα soundtrack της ταινίας και της σειράς όπως βρίσκονται διαθέσιμα στο IMDb. Σημαντική βοήθεια υπήρξε και η σχετική ανάρτηση στο Screen Rant. Επομένως, δεν έχουν συμπεριληφθεί τραγούδια που αναφέρονται στους διαλόγους χωρίς να ακούγονται, όπως για παράδειγμα το "Blackstar" του David Bowie στη σειρά. Τα συγκεκριμένα, μαζί με τις αναφορές που ενδεχομένως υπάρχουν στο βιβλίο που αποτέλεσε τη βάση, αφήνονται ως «μελλοντική έρευνα». Όσα παρουσιάζονται στη συνέχεια αφορούν τα 57 τραγούδια της ταινίας και τα 136 της σειράς.
Η αρχική ιδέα τρύπωσε στο πρώτο επεισόδιο, όταν έκπληκτος άκουσα να παίζει «Κι Ακούμε Σ’ Αγαπώ» από το «Γκάλοπ» της Λένα Πλάτωνος. Αργότερα, με το "Fantastic Man" του William Onyeabor, το ερώτημα έγινε ξεκάθαρο: πόσες και ποιες χώρες συμπεριλαμβάνονται στο εκάστοτε soundtrack;
Στα παρακάτω γραφήματα φαίνεται ολοφάνερα η σταθερή κυριαρχία τραγουδιών από τις Η.Π.Α., κάτι αναμενόμενο δεδομένης της παραγωγής. Η σημαντική διαφορά στην τηλεοπτική σειρά βρίσκεται στην παρουσία πολλών τραγουδιών από «τρίτες» (και κάτω) αγορές, μακριά από την κυριαρχία των αγγλόφωνων. Τραγούδια σαν αυτό της Λένας Πλάτωνος, αρκετά από την Αφρική (επτά), την Κεντρική και Λατινική Αμερική έχουν πάρει τη θέση «κλασικών» ακουσμάτων από τραγούδια του Ηνωμένου Βασιλείου. Ακόμα κι αν αρκετά από αυτά τα παλιά, κυρίως, τραγούδια από την Αφρική ή την υπόλοιπη Αμερική έχουν πρόσφατα (επαν)εκδοθεί από «αγγλόφωνες» εταιρείες, το soundtrack της σειράς ενισχύει την προσπάθεια ανοίγματος σε περισσότερες κουλτούρες και γούστα.
Αυτός ο σκοπός φαίνεται να εξυπηρετείται αντίστοιχα από την ηλικία των τραγουδιών, αποδεχόμενοι - καταχρηστικά ίσως - πως τραγούδια από διαφορετικές δεκαετίες ικανοποιούν διαφορετικά γούστα. Προφανώς εκεί υπάρχει μια επικάλυψη και μπορεί όσοι ενθουσιάζονται με τον Frank Ocean να γουστάρουν και τον David Bowie. Όπως και να ‘χει, το ότι οι δεκαετίες του 1970 και του 1980 εκπροσωπούνται με σχετικά σταθερό ποσοστό τραγουδιών και στη σειρά και στην ταινία μπορεί να φανερώνει δύο πράγματα, ενδεχομένως ταυτόχρονα. Πρώτον, τη σχεδόν καθολική αναγνώριση πολλών ακουσμάτων εκείνης της εποχής και από τους δημιουργούς και από το κοινό του 2000 και τους αντίστοιχους του 2020. Με αυτή τη βάση, που δεν εκπλήσσει κανέναν, μπορεί να παρατηρηθεί η ανάγκη ύπαρξης μιας κοινής σταθεράς και στα δύο έργα, ικανής να χαροποιήσει και να προσελκύσει ένα σταθερό μέρος του κοινού. Αντίστοιχα, προσεγγίζεται η «νεολαία», με αρκετά πρόσφατα τραγούδια. Η διαφορά που παρατηρείται με αυτό το χρονολογικό κριτήριο αφορά τη μείωση περιεχομένου από τη δεκαετία του 1960 στην τηλεοπτική σειρά που δίνει προβάδισμα σε περισσότερα τραγούδια του 21ου αιώνα. Σε κάθε περίπτωση, τουλάχιστον το ένα τρίτο των τραγουδιών που ακούγονται κυκλοφόρησαν το πολύ μία δεκαετία πριν από την ταινία ή τη σειρά, αντίστοιχα.
Συμπερασματικά, προκύπτει μια ομοιομορφία στην ηλικία των τραγουδιών, αναμενόμενη ίσως λόγω της χρονικής διαφοράς ταινίας και σειράς και της διαχρονικής αγάπης της πλειονότητας του κοινού για συγκεκριμένα ακούσματα. Από την άλλη, η τοπική προέλευση των τραγουδιών έχει εμφανώς διευρυνθεί στην πρόσφατη σειρά.
Ένα ακόμα ερώτημα που προέκυψε κατά τη διάρκεια της παραπάνω ανάλυσης είναι αν υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ των επεισοδίων της σειράς σε κάποια από τις προαναφερθείσες διαστάσεις. Στο παρακάτω γράφημα τα βάλαμε όλα μαζί, προσφέροντας συνολική εικόνα χρονικής και τοπικής προέλευσης των soundtrack, μαζί με τον διαχωρισμό ανά επεισόδιο. Με βάση αυτό το γράφημα δεν προκύπτει κάποια ανομοιομορφία, κάτι αναμενόμενο δεδομένης της σχετικής ομοιομορφίας των επεισοδίων από αυτή τη σκοπιά. Τώρα αν τα ερωτικά τραγούδια είναι περισσότερα προς το τέλος της σειράς που οι σχέσεις της Rob φτάνουν στην «τελική» τους κατάσταση… είναι κι αυτό ερώτημα για μελλοντική έρευνα.
Από γενικότερες πληροφορίες που προκύπτουν συγκρίνοντας τα δύο Soundtrack ενδιαφέρον έχει αυτή που αποκαλύπτει τα τραγούδια που ακούγονται και στην ταινία και στη σειρά: το "Dry The Rain" των The Beta Band, το "I Can't Stand The Rain" από την Ann Peebles και το χαρακτηριστικό "I Believe (When I Fall In Love It Will Be Forever)" του Stevie Wonder. Υπάρχουν, βέβαια, και καλλιτέχνες που ακούγονται στις δύο εκδοχές με διαφορετικά τραγούδια. Από την Aretha Franklin ακούγεται το "Rock Steady" στην ταινία και το "Day Dreaming" στη σειρά, ενώ οι Stiff Little Fingers συνδράμουν με τα "Suspect Device" και "Alternative Ulster", αντίστοιχα. Στη λίστα αυτή των καλλιτεχνών ανήκουν επίσης οι Roots ("The Anti-Circle" και "You Got Me" μαζί με την Erykah Badu). Τέλος, τις περισσότερες «παρουσίες» έχει ο David Bowie με τρία τραγούδια στο soundtrack της σειράς ("Modern Love", "It Ain't Easy", "The Man Who Sold The World"), χωρίς να ακούγεται καθόλου στην ταινία.
Μικρή σημασία έχουν τα παραπάνω γραφήματα και πληροφορίες, βέβαια, μπροστά στην ειδοποιό διαφορά ανάμεσα στην ταινία και τη σειρά. Τη διαφορά που όλοι ξέρουμε πως δεν καλύπτεται από καμία Debbie Harry που εμφανίζεται στη σειρά, όσο κι αν τη συμπαθούμε:
Σχετικό θέμα