MIXGRILL: Αγαπητή κυρία Ποζέλη, πριν μας πείτε λίγα λόγια για την παράσταση, θα ήθελα να μας πείτε για την ομάδα σας, τη «Νοητή Γραμμή», η οποία μετρά πολλά χρόνια πορείας.
Όλγα Ποζέλη: Η ΝΟΗΤΗ ΓΡΑΜΜΗ δημιουργήθηκε το 2000. Μόνιμος συνεργάτης μου σ’ αυτό το ταξίδι είναι ο αρχιτέκτονας και εικαστικός Κωστής Δάβαρης, ο οποίος έχει σκηνογραφήσει όλες μας τις παραστάσεις.
Βασική μας αρχή, αυτά τα 22 χρόνια που υπάρχουμε και δημιουργούμε, είναι η αποκατάσταση της ισοτιμίας μεταξύ των διαφορετικών θεατρικών κωδικών που συνθέτουν μια παράσταση (κείμενο, υποκριτική, σκηνογραφία, ενδυματολογία, κινησιολογία, μουσική, φωτισμοί κλπ). Δεν πιστεύουμε ότι κάποιος από τους παραπάνω κώδικες αποτελεί το επίκεντρο του παραστασιακού γεγονότος και οι υπόλοιποι απλώς τον πλαισιώνουν ή τον ενισχύουν. Αντίθετα, έχουμε την πεποίθηση ότι μια σύγχρονη παράσταση αποτελεί ένα πολυσύνθετο σύνολο πολλών και διαφορετικών, αλλά απολύτως ισότιμων στοιχείων. Για τον λόγο αυτόν, οι παραγωγές μας έχουν περισσότερο τη λογική της σκηνικής σύνθεσης, παρά μιας κλασικής θεατρικής παράστασης, όπου το δραματικό κείμενο ή οι ερμηνείες των ηθοποιών κατέχουν την πρωτοκαθεδρία. Κάτω απ’ αυτό το πρίσμα, ο ρόλος του σκηνοθέτη δεν περιορίζεται στο να προτείνει απλώς μια ερμηνεία του δραματικού κειμένου και να διδάσκει τους ηθοποιούς, αλλά να σχεδιάζει και κατόπιν να συνθέτει ολόκληρο τον κόσμο της παράστασης μέσα από ένα σύνολο ετερόκλητων στοιχείων.
M.G.: Δεν θα μπορούσα να μην σας ρωτήσω για το «Θέατρο της Επινόησης/ Devised Theatre. Έχω διαβάσει με προσοχή τα λεγόμενά σας και θα ήθελα να μας εξηγήσετε κι εδώ πώς το αντιλαμβάνεστε εσείς.
Όσον αφορά την ουσία του Θεάτρου της Επινόησης, οι παράστασεις επιχειρούν να αμφισβητήσουν την γραμμικότητα της κλασικής αφήγησης. Σ’ αυτήν την λογική, η δόμηση των επιμέρους επεισοδίων γύρω από τον κεντρικό αφηγηματικό άξονα, καθώς και οι συνδέσεις των επεισοδίων μεταξύ τους δεν ακολουθούν μια ευθύγραμμη αφηγηματική τεχνική ούτε υποτάσσονται σε μια γραμμική χρονική αλληλουχία. Αντιθέτως, η διάταξη του υλικού είναι θραυσματική, υπακούοντας σε μια συνειρμική λογική.
Οι ηθοποιοί εξομολογούνται, και όπως στην ψυχανάλυση ο αναλυόμενος έχει την ανάγκη ενός «αυτόπτη μάρτυρα», έτσι και στην παράσταση ο αυτόπτης μάρτυρας-το κοινό μοιράζεται την ευθύνη με τον performer, σε αυτήν την διαδικασία της αφήγησης-εξομολόγησης. Ο αυτόπτης μάρτυρας επικυρώνει την ιδιότητα του performer ως υποκειμένου.
Κανείς ποτέ δεν ξέρει, παρακολουθώντας τους ηθοποιούς, ούτε ποιες εξομολογήσεις είναι πραγματικές, «αληθινές», ούτε ποιες εξομολογήσεις ανήκουν σε ποιον. Το κοινό αρχίζει σταδιακά να συνειδητοποιεί την ακατάσχετη επιθυμία του να τα μάθει όλα αυτά και την ίδια στιγμή το πόσο εθισμένο είναι σε μια καθημερινή ανάγκη να εξομολογηθεί και να του εξομολογηθούν.
M.G: Εσάς τι σας τράβηξε στον χώρο του θεάτρου; Πότε αντιληφθήκατε ότι θέλετε να ασχοληθείτε με την τέχνη του θεάτρου;
Ο.Π.: Ξεκίνησα ως ηθοποιός. Στα 14 θυμάμαι είδα μια παράσταση στο ΚΘΒΕ, η οποία είχε θεατές και ηθοποιούς μαζί στην σκηνή. Αυτή η εγγύτητα με γοήτευσε. Ανακοίνωσα στους γονείς μου τότε ότι θα γίνω ηθοποιός και ποτέ δεν αμφισβήτησα αυτήν την απόφαση. Το μικρόβιο της σκηνοθεσίας με βρήκε αργότερα, στις μεταπτυχιακές μου σπουδές στο Λονδίνο. Τώρα πια οι δύο μου ιδιότητες, της ηθοποιού και της σκηνοθέτη, έχουν γίνει στο μυαλό μου ένα. Ίδρυσα την ομάδα στα τέλη του 1999 και στην αρχή ήταν πολύ δύσκολο το να είμαι και μέσα στην δουλειά και να έχω ένα τρίτο μάτι απ’ έξω, αλλά με το πέρασμα του χρόνου έμαθα να εμπιστεύομαι το ένστικτό μου και τους συνεργάτες μου. Η διαδικασία δημιουργίας μιας παράστασης είναι άλλωστε μια ολιστική εμπειρία.
M.G.: Το θέατρο και γενικότερα οι τέχνες μέσα στην καθημερινότητα είναι πολυτέλεια;
Ο.Π.: Φοβάμαι ότι για εμάς, τους καλλιτέχνες, είναι πολυτέλεια. Και μ’ αυτό εννοώ ότι πρέπει ν’ ανήκεις σε μία ελίτ, να μην περιμένεις να ζήσεις από το θέατρο, για να μπορέσεις να κάνεις την τέχνη σου. Αν με ρωτάτε όμως ως θεατή, η τέχνη είναι ζωτικής σημασίας. Μας εκπαιδεύει, μας παρακινεί να εμβαθύνουμε και να σκεφτούμε τα δύσκολα.
M.G.: Οι παραστάσεις απ’ όσο γνωρίζω θα ολοκληρωθούν στις 30 Δεκεμβρίου. Να αναμένουμε κάτι καινούργιο από τη «Νοητή Γραμμή»;
Ο.Π.: Η φετινή χρονιά είναι χρονιά επαναλήψεων. Μετά το CONFESS, θα ακολουθήσουν ΟΙ ΦΑΡΣΕΣ της Μαρίας Γουλή στο θέατρο Φούρνος, που είχαν τελειώσει με απανωτά sold out τον περασμένο Νοέμβρη. ΟΙ ΦΑΡΣΕΣ είναι μία κωμωδία που σχολιάζει και γελοιοποιεί τις μικροαστικές μας συνήθειες. Πάνω στην σκηνή, δύο γυναίκες κάνουν ακατάπαυστα τηλεφωνικές φάρσες και με τον τρόπο αυτό εκδικούνται για την κοινωνική αδικία την οποία υφίστανται στην δουλειά, την προσωπική και ερωτική τους ζωή, καλώντας στην άλλη γραμμή έναν άνδρα, τον οποίο αναγκάζουν να μπει στη δική τους άνιση πραγματικότητα.
Την ευχαριστώ θερμά για τον χρόνο της! Η παράσταση Confess/Εξομολογηθείτε ολοκληρώνεται σήμερα 30 Δεκεμβρίου. Αναμένουμε τις Φάρσες και ό,τι άλλο ακολουθήσει.