Τι θα ακούσεις:
solo οκτάχορδη κιθάρα σε jazz μονοπάτια
Βαθμολογία:
7
Εδώ και πάρα πολλά χρόνια υπάρχει η αντίληψη πως στην Ελλάδα η σχέση του κόσμου είναι πολύ ισχυρότερη με το τραγούδι παρά με τη «γυμνή» μουσική, είτε αυτή αποκαλείται κλασική, jazz ή οτιδήποτε άλλο. Ακόμα και ιστορικά, είναι δύσκολο να καταρριφθεί αυτή η θέση, η οποία έχει προφανώς επηρεάσει και τους νέους δημιουργούς ανά τα χρόνια, ωθώντας πολλούς - έστω και έμμεσα - προς το τραγούδι. Ακόμα και ιστορικά, όμως, υπάρχουν κάποια παραδείγματα μουσικών που έδρασαν με μεγάλη επιτυχία στο πλαίσιο της μουσικής που δεν είναι τραγούδι, κάτι που συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας.
Τα τελευταία χρόνια το hip hop και τα παρακλάδια του κυριαρχούν, ιδιαίτερα στις μικρότερες ηλικίες. Υπάρχει εξαιρετικά πυκνή παραγωγή και ζωντανές εμφανίσεις, με όλες τις διακυμάνσεις σε ποιότητα που φέρνει αυτή η ποσότητα. Αντίστοιχη κινητικότητα υπάρχει και στους κύκλους της εγχώριας jazz, η οποία απευθύνεται σε ένα κοινό που διαρκώς διευρύνεται αλλά δεν μπορεί να συγκριθεί με τη μαζική αποδοχή του hip hop (ή του metal). Ωστόσο, η ποιότητα των μουσικών τόσο από συνθετική όσο και από παικτική / τεχνική άποψη έχει κάνει πολλούς από αυτούς με έδρα την Αθήνα - και λιγότερους από άλλες πόλεις - να χαίρουν αποδοχής και να έχουν τακτική παρουσία σε ευρωπαϊκές σκηνές, playlists και έντυπα ή ηλεκτρονικά περιοδικά.
Ο κιθαρίστας Γιώργος Ταμπάκης αποτελεί ένα παράδειγμα όλων των παραπάνω. Έχει συνθέσει και συνεργαστεί με σημαντικούς μουσικούς της ελληνικής jazz σκηνής, όπως στο “Colored Minds” του 2018 με τους Ανδρέα Πολυζωγόπουλο (τρομπέτα), Σταύρο Παργινός (τσέλο) και Πάνο Κοκκίνη (τύμπανα). Μια ακόμα ενδιαφέρουσα καινούργια δουλειά του είναι το ντουέτο με τη Γερμανίδα κλαρινετίστα Rebecca Trescher στο περσινό “Dual Nature”. Φέτος, αφήνει τις συνεργασίες στην άκρη και επιστρέφει δισκογραφικά με ένα ιδιαίτερο project, στο οποίο τον συναντάμε μόνο του με τη συνοδεία της ειδικά σχεδιασμένης οκτάχορδης moov κιθάρας του.
Υπάρχει μια εγγενής δυσκολία σε αυτό το εγχείρημα που αφορά από τη μία την τεχνική προσέγγιση του μουσικού και από την άλλη το ηχητικό και αισθητικό αποτέλεσμα βάσει του οποίου θα γίνει αποδεκτός ή όχι ο δίσκος από τον ακροατή. Το πρώτο είναι δύσκολο να κριθεί από έναν μη έμπειρο κιθαρίστα, αλλά εν τέλει μάλλον δεν χρειάζεται κάτι τέτοιο όταν εκ του αποτελέσματος τα 45 λεπτά κυλούν ευχάριστα και η ομορφιά των ήχων είναι εύληπτη. Με βάση την τεχνική του, δηλαδή, ο Γιώργος Ταμπάκης κάνει συχνά τις οκτώ χορδές της κιθάρας του να ακούγονται σαν περισσότερα από ένα όργανο, ανοίγοντας ουσιαστικά την πόρτα σε ένα ευρύτερο κοινό που δεν ενδιαφέρεται για τη «γυμνή» (jazz) κιθάρα ή για την τεχνική δυσκολία συγκεκριμένου παιξίματος (που μπορεί όντως να υπάρχει). Το “Here Now Then” - στυλιζαρισμένο στο εξώφυλλο ώστε να δημιουργείται η λέξη EON - έρχεται ως ένα εκ των προτέρων δύσκολο ακρόαμα το οποίο από τα χέρια του Ταμπάκη ακούγεται ευχάριστα και με αμείωτο ενδιαφέρον από τον γράφοντα.
Το κύριο χαρακτηριστικό στο στήσιμο των συνθέσεων είναι η χρήση όλου του συχνοτικού εύρους που προσφέρουν οι οκτώ χορδές. Από την πρώτη νότα και όλη την εξέλιξη του εναρκτήριου “Attraction” γίνεται ξεκάθαρο ότι το περιεχόμενο θα εκτείνεται και ψηλά και χαμηλά. Από τις δέκα συνθέσεις μού έχει μείνει η εντύπωση πως οι χοντρές χορδές κυριαρχούν, χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει πως δεν γίνονται ενδιαφέροντα πράγματα στην άλλη άκρη. Ακούστε για παράδειγμα το “Touch” και το “Dust”, τις δύο συντομότερες συνθέσεις του δίσκου (λίγο πάνω από ένα λεπτό έκαστη), ή το “Dream Within A Dream” στο οποίο οι ψηλές νότες σε συνδυασμό με διακριτική χρήση του σώματος της κιθάρας ως κρουστό δημιουργούν ατμόσφαιρα ταιριαστή στον τίτλο του κομματιού, ο οποίος μάλλον δεν συμπίπτει τυχαία με ένα ποίημα του Edgar Allan Poe.
Ένα αρνητικό στοιχείο που ξεχωρίζω στο “Here Now Then” ως σύνολο είναι η απουσία κορύφωσης. Οι δέκα συνθέσεις είναι σαν μια βόλτα σε φθινοπωρινό δάσος, με τα πλούσια χρώματα να ομορφαίνουν τη διαδρομή, αλλά με τον δρόμο της επιστροφής να έρχεται πριν από κάποια ανηφόρα που ενδεχομένως οδηγεί σε ξέφωτο απέναντι από το οποίο θα φαίνεται ολόκληρο το κιτρινοκόκκινο δάσος. Η καταβύθιση αυτή που παρομοιάζω με ανηφόρα προσεγγίζεται σε κάποια από τα πολύ ωραία κομμάτια του δίσκου (“Insideout Upside Down”, “Cloudshapes”), αλλά κόβεται νωρίς. Μικρό το κακό. Ακόμα και οι σύντομες εξορμήσεις στα δάση έχουν τη χάρη τους, όπως αναμφίβολα την έχει και το “Here Now Then”.