Λίγα συγκροτήματα μπορούν να συγκριθούν με τους Spiritualized όσον αφορά την πειραματική χροιά της μουσικής τους και το συναισθηματικό βάρος των τραγουδιών τους. Σχηματισμένοι στο Rugby του Warwick μετά τη διάλυση των Spacemen 3, πρωτοπόρων στο πεδίο του ψυχεδελικού ροκ για την δεκαετία του '80 (και όχι μόνο), το project του τραγουδιστή και ηγέτη της μπάντας, Jason Pierce, a.k.a. J. Spaceman, έχει γίνει σημείο αναφοράς για τον τρόπο με τον οποίο ξεπερνά τα μουσικά όρια, φέρνοντας νεωτεριστικά στοιχεία στον ήχο που υπηρετεί.
Οι Spiritualized εξελίχθηκαν από τους ναρκωμένους, εμπνευσμένους από τους Velvet Underground ήχους των πρώτων τους δίσκων, "Lazer Guided Melodies" (1992), "Pure Phase" (1995) και ενσωμάτωσαν επιρροές από gospel και blues, καθώς και μελαγχολικές ορχηστρικές ποπ πινελιές, που έφερναν στο νου τις εφηβικές συμφωνίες των Beach Boys και το περίφημο "Wall Of Sound" του μουσικού παραγωγού Phil Spector.
Ακόμα πιο πλούσιο, από άποψη υφής, το τρίτο άλμπουμ, "Ladies And Gentlemen We Are Floating In Space" (1997), επισφραγίζει τη φιλοδοξία του Pierce να συνθέσει και να ηχογραφήσει το καλύτερο βρετανικό άλμπουμ κιθαριστικού ροκ για την δεκαετία του '90.
Ένας δίσκος στον οποίο έχει εντάξει ένα κουαρτέτο εγχόρδων, μια χορωδία μικτών φωνών και ένα τμήμα κόρνων (το δυνατό, πυκνό, χορωδιακό gospel "Come Together"). Το ομότιτλο κομμάτι είναι de facto μια κλασική σονάτα, σοβαρή και κομψή. Η σύνθεση είναι μόνο μια ελάχιστη λεπτομέρεια, σε σύγκριση με την προσπάθεια και τη φροντίδα για την ενορχήστρωση και την παραγωγή των τραγουδιών. Το μεγαλύτερο επίτευγμα του Pierce είναι ο μεγαλοπρεπής τρόπος με τον οποίο αποφεύγει την κοινοτοπία των ροκ ειδών. Υπάρχει καθαρόαιμο rock n roll ("Electricity"), σπαραξικάρδια μπαλάντα ("Broken Heart"), ένα απαλό spiritual ("Stay With Me") και ένας ύμνος μεγάλης χορωδίας ("Cool Waves").
Το "Let It Come Down" (2001) είναι το πιο ψυχεδελικό άλμπουμ των Spiritualized. Ξεκινώντας με το "On Fire" (του οποίου οι στίχοι "Let's see how high we can get" ακούγονται σαν μανιφέστο για το υπόλοιπο άλμπουμ), τα τραγούδια ουσιαστικά συνθέτουν ένα concept άλμπουμ με θέμα το «φτιάξιμο». Σε σημεία, οι συνθέσεις πλατειάζουν, αλλά υπάρχει ακόμα ένας συναισθηματικός πυρήνας: το τρίπτυχο των "Out Of Sight", "Won't Get To Heaven" και "I Didn't Mean To Hurt You" ανεβάζει σημαντικά το καλλιτεχνικό επίπεδο του άλμπουμ. Το "Amazing Grace" (2003) αφαιρεί όλα τα κόλπα από την ερμηνεία των Spiritualized και αφήνει τον πυρήνα: ψυχεδελικό μπλουζ-ροκ αλά Who, σε τραγούδια σαν τα "This Little Life Of Mine", "She Kissed Me", "Never Goin' Back", ενώ συναντάμε και ψήγματα από Rolling Stones (στην μπαλάντα "Hold On" και το "Cheapster").
Ο Pierce παραλίγο να πεθάνει από πνευμονία, και αυτή η εμπειρία καθιστά το "Songs in A&E" (2008) το πιο ειλικρινές άλμπουμ του, με βαθιά συγκινητικές ελεγείες, όπως το "Death Take Your Fiddle" (ρυθμός country, ατμοσφαιρική φυσαρμόνικα) και το "The Waves Crash In". Οι καλύτερες στιγμές, ωστόσο, βρίσκονται στο ζωηρό "I Gotta Fire" (αρμονίες των Rolling Stones) και στο "Yeah Yeah", blues-rock και Bob Dylan μαζί.
Το επτάλεπτο μελαγχολικό "Baby I'm Just A Fool" είναι βουτηγμένο σε εξωτικούς ρυθμούς για να καταλήξει σε ένα θορυβώδες κρεσέντο. Το "And Nothing Hurt" (2018) θολώνει τα όρια μεταξύ της dream pop και της μπαρόκ ψυχεδέλειας, με το άλμπουμ να εκτείνεται από το απαλό νανούρισμα του "A Perfect Miracle" μέχρι τη μεγαλοπρεπή ποπ σύνθεση "The Prize" και ενδιάμεσα βυθίζεται επανειλημμένα στην κινούμενη άμμο των προσωπικών εξομολογητικών ιστοριών του Pierce. Το κλείσιμο έρχεται με το οκτάλεπτο φλογερό blues "The Morning After", που από την μέση και μετά παραδίδεται σε μια free-jazz παραζάλη.
Τελευταία τους κυκλοφορία το "Everything Was Beautiful" (2022), η συνέχεια του "And Nothing Hurt" (που μαζί αποτελούν μια φράση από βιβλίο του Κερτ Βόνεγκατ), που ακούγεται σαν δίσκος κάποιου μελωδικού τραγουδοποιού. Το "Always Together With You" διαθέτει ένα ωραίο ρεφρέν, ενώ το "Best Thing You Never Had" ακούγεται σαν Bob Dylan. O Jason Pierce τολμάει να μπει σε country χωράφια με το "Crazy" και το "The Mainline Song/The Lockdown Song" αντλεί έμπνευση από τα χρόνια της πανδημίας. Το "The A Song" φέρνει τον ήχο του παλιού shoegazing, με το δεκάλεπτο "I'm Comin Home" να συμπληρώνει τον κύκλο.
Στις 29 Μάϊου, στο Θέατρο Λυκαβηττού οι Spiritualized θα προσπαθήσουν και θα καταφέρουν να μας κάνουν να αιωρηθούμε στο διάστημα, αγκαλιά με ψυχεδελικούς και space rock ήχους. Όλες οι απαραίτητες λεπτομέρειες, αν θέλετε να συμμετάσχετε σε αυτήν την εμπειρία, εδώ.