Το βίντεο κλαμπ του Mix Grill #6: WALL·E

Η πιο ταπεινή, η πιο τιποτένια από τις συσκευές που κατασκεύασε ο άνθρωπος μάς αποδεικνύει ότι ο έρωτας και η αγάπη χωράνε σε ένα μάτσο παλιοσίδερα.
Διαβάστηκε φορες
Οι συντάκτες μας σκαλίζουν τα ράφια του βίντεο κλαμπ της γειτονιάς τους ή το σκληρό τους δίσκο, ξεδιαλέγουν μια ταινία που μπορεί να προέρχεται από το μακρινό ή πρόσφατο παρελθόν, τη βλέπουν παρέα και τη συζητούν. Η στήλη προσπαθεί να συμπυκνώσει όσα νιώσαμε και σκεφτήκαμε κατά τη διάρκεια της προβολής και άλλα τόσα που πήραμε μαζί μας "φεύγοντας από την αίθουσα".

Η θεματική αυτή τη φορά αφορούσε το χώρο των ταινιών κινουμένων σχεδίων. Πολλές οι προτάσεις, τόσο από τις κλασικές ταινίες όσο και από τις πιο πρόσφατες δημιουργίες. Αυτή που τελικά επελέγη ήταν το:

WALL·E
Έτος παραγωγής: 2008
Διάρκεια: 98'
Σκηνοθεσία: Andrew Stanton, από τη φοβερή ομάδα της Pixar
Πρωταγωνιστούν: κυρίως ο WALL·E κι η EVE. Τις φωνές τους δίνουν οι Ben Burtt, Elissa Knight, Jeff Garlin, Sigourney Weaver.
Βαθμολογία imdb: 8,4/10
Βαθμολογία mixgrill: 9,3/10

Βρισκόμαστε σε κάποιο -κοντινό ή μακρινό- μέλλον, όταν ο πλανήτης Γη έχει ερημωθεί λόγω της υπερσυσσώρευσης σκουπιδιών. Οι άνθρωποι έχουν φτιάξει διαστημικές κατοικίες, όπου έχουν γίνει περισσότερο οκνηροί από όσο τους ξέρουμε. Η Γη είναι άδεια από ζωή. Σχεδόν ακριβές... Σε αυτό το εφιαλτικό τοπίο με τόνους σκουπιδιών, γνωρίζουμε τον WALL·E, ένα ρομπότ σχεδιασμένο για να συλλέγει σκουπίδια, μια από τις τελευταίες αποτυχημένες προσπάθειες των ανθρώπων να βάλουν τάξη στο χάος που προκάλεσαν. Ο WALL·E συνεχίζει κάθε μέρα ακούραστος να κάνει αυτό για το οποίο είναι προγραμματισμένος. Κάποιες φορές συναντά μικρούς θησαυρούς ανάμεσα στα σκουπίδια, τους οποίους αποθηκεύει με τάξη στο σπιτάκι του. Όλα κυλούν ήρεμα και ίσως πληκτικά, μέχρι τη στιγμή που καταφθάνει η EVE, ένα από τα ρομπότ νέας κοπής που στέλνουν οι άνθρωποι για να αναζητούν ενδείξεις ζωής. Και κάπου εκεί, ανάμεσα στις σαβούρες που αποθηκεύει ο WALL·E, η EVE βρίσκει “χρυσάφι”...

Στη συζήτηση συμμετείχαν οι: Ραφαήλ Αντωνιάδης, Ορέστης Καζασίδης, Δημήτρης Καμπούρης, Παναγιώτα Κλεάνθους, Ελένη Ζαρκάδα, Ηρώ Μαούνη και Παρασκευή Τόμα.



Αν κάποια μέρα αποφασίσουμε να γράψουμε την ιστορία των ταινιών κινουμένων σχεδίων, θα πρέπει να αφιερώσουμε περισσότερο από ένα κεφάλαιο στην Pixar – και δικαίως! Από το 1995 που πρωτοεμφανίστηκε με το καταπληκτικό "Toy Story" καταφέρνει σε κάθε βήμα να θέτει τον πήχη ψηλότερα. Το "WALL·E" ήταν η ένατη ταινία της και σηματοδότησε το ξεκίνημα μιας σειράς μαγικών ταινιών, αφού ακολούθησαν το "Up" και το "Toy Story 3", τα οποία όχι μόνο έλαβαν το Όσκαρ Κινουμένων Σχεδίων, αλλά σηματοδότησαν την ωριμότητα του χώρου.

Η συζήτησή μας για αυτή την ταινία ήταν ενδεχομένως η πιο ενδιαφέρουσα μέχρι σήμερα. Η ομάδα μας απαρτίζεται από ανθρώπους με διαφορετικές καταβολές και διαφορετικές προσλαμβάνουσες. Παρόλα αυτά, για μία φορά ξεχάστηκαν όλα και αναγνωρίσαμε άπαντες την αξία του "WALL·E" για τον κινηματογράφο του σήμερα και ενδεχομένως του αύριο. Θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε τις απόψεις στη λέξη «αριστούργημα», που ακούστηκε από τα στόματα σχεδόν όλων των συμμετεχόντων στη συζήτηση. Θα έχει όμως ελαφρώς μεγαλύτερο ενδιαφέρον να επιχειρήσουμε να το τεκμηριώσουμε – αν χρήζει τεκμηρίωσης!

WALL-E snapshot 4

Μια παιδική ταινία και για ενήλικες

Το "WALL·E" κατορθώνει να απευθύνεται και σε παιδιά και σε ενήλικες. Και αυτό είναι ένας πραγματικός θρίαμβος!

Υπήρξε μια εποχή στις αρχές του 2000 που – με κύρια ευθύνη της Dreamwork και ταινίες όπως τα "Shrek" και "Shark Tale" – ο χώρος του animation δόθηκε βορά στο ενήλικο κοινό. Δεν είναι ακριβώς ότι σοβάρεψαν οι ταινίες, αλλά ότι το χιούμορ τους έγινε πιο “προχωρημένο”, δυστυχώς ακόμα και αγοραίο κάποιες φορές. Τα πιτσιρίκια απώλεσαν τη δυνατότητα να πηγαίνουν σινεμά –και αυτό σήμαινε προφανώς χαράς ευαγγέλια για τις εταιρείες βιντεοπαιχνιδιών. Και ήρθε το "WALL·E" – όχι ακριβώς ως κεραυνός εν αιθρία – να βάλει τα πράγματα στη θέση τους. Το animation, τουλάχιστον το αμερικάνικο, ανήκει στα παιδιά! Οι μεγαλύτεροι είτε θα σέρνονται ως γονείς είτε θα το διατηρούν ως καταφύγιο νοσταλγίας και αυθορμητισμού. Ο WALL·E δεν έδωσε απλώς στα παιδιά το προνόμιο να μοιραστούν μια μοναδική εμπειρία με τους γονείς τους, αλλά πολύ περισσότερο πρόσφερε απλόχερα λόγους στους γονείς για να συζητήσουν με τα παιδιά τους, να τους εξηγήσουν, να τους γνωρίσουν μοναδικά κατορθώματα της ανθρώπινης ιδιοφυΐας και να τους προειδοποιήσουν – ή να απολογηθούν – για φριχτά εγκλήματα της ανθρώπινης φύσης. Ελπίζουμε αυτές οι αφορμές να μην πέρασαν ανεκμετάλλευτες.

Σε εμάς ο WALL·E μάς χάρισε το παιδικό μας χαμόγελο.

Wall E Looking The Stars

Ο ρυθμός

Το "WALL·E" έχει ένα από τα πιο αντισυμβατικά πρώτα μισάωρα στην ιστορία των συμβατικών ταινιών κινουμένων σχεδίων. Χωρίς διαλόγους, μόνο με λίγα διαφημιστικά μηνύματα από τα απομεινάρια του ανθρώπινου πολιτισμού, τους ήχους του WALL·E και του κατοικιδίου του, και την υπέροχη μουσική. Η εισαγωγή μας στην ταινία γίνεται μεθοδικά και προσεκτικά. Παρότι δεν υπάρχει δράση με τη συνηθισμένη έννοια του όρου, η προσοχή και οι αισθήσεις του θεατή παραμένουν σε εγρήγορση. Ήταν αναμφισβήτητα εξαιρετικά θαρραλέο να επιλεγεί ο συγκεκριμένος τρόπος προσέγγισης, που απαιτεί μεν υπομονή, αλλά άπαξ και σε κρατήσει, σε έχει αυτομάτως κερδίσει.

Κάπου μετά το μισάωρο, δίπλα στη βασική ιστορία αγάπης προστίθεται μια εξωτερική πηγή έντασης, μια πρόφαση για τη διήγηση της ιστορίας (ένα στοιχείο που ο Hitchcock βάφτισε MacGuffin). Η ανακάλυψη της EVE και το τι μπορεί αυτή να σημαίνει για το μέλλον της ανθρωπότητας είναι μεν σημαντική, αλλά ο θεατής παραμένει ταυτισμένος με αυτό το μικρό ρομποτάκι από παλιοσίδερα και τον αγώνα του για τη δική του ανακάλυψη, για την ανακάλυψη της αγάπης.

WALL-E snapshot 5

Διακειμενικότητα

Σε μια φουτουριστική ταινία, όπως αυτή, δε θα μπορούσαν να λείπουν οι ανάλογες αναφορές. Το 2001: Οδύσσεια του Διαστήματος του Μέγα Kubrick είναι η πιο προφανής, αφού ο αυτόματος πιλότος του διαστημόπλοιου όπου ξεχειμωνιάζουν για αιώνες οι άνθρωποι είναι η εξελιγμένη εκδοχή του HAL 9000, και όχι μόνο εμφανισιακά, ενώ επίσης χρησιμοποιείται το ίδιο μουσικό θέμα από το Also Sprach Zarathustra, Op. 30 του Richard Strauss, με τις αντίστοιχες προεκτάσεις με την Οδύσσεια.

Ωστόσο, η ταινία που κλέβει τις εντυπώσεις μέσα στην ταινία είναι το Hello, Dolly! του χορευτή και όχι μόνο Gene Kelly, με πρωταγωνίστρια τη Barbra Streisand από το 1969. Ο WALL·E έχει ανακαλύψει μία βιντεοκασέτα του στα σκουπίδια και προβάρει τα χορευτικά της κάθε βράδυ. (Αυτή την ταινία θα τη ξανασυναντήσουμε και λίγο παρακάτω).

Υπάρχουν κι άλλες αναφορές, από το εθιστικό Pong, τη σπαζοκεφαλιά του κύβου του Rubik και τον κολοσσό που ακούει στο όνομα Apple, ως τον πρωτοπόρο του βωβού κινηματογράφου Buster Keaton και τον πατέρα της ρομποτικής ηθικής Isaac Asimov, αλλά θα χρειαζόμασταν ένα άρθρο μόνο γι’ αυτές. Για να τις επιβεβαιώσετε, δείτε την ταινία και κρατήστε σημειώσεις!

Αξίζει να σταθούμε στους τίτλους τέλους που κάνουν αναφορά στην παγκόσμια τέχνη, ξεκινώντας από την Εποχή των Σπηλαίων, προχωρώντας στον Αιγυπτιακό, Ελληνικό και Ρωμαϊκό πολιτισμό, ως την Αναγέννηση και τον Ιμπρεσιονισμό. Αιώνες δημιουργίας και πρωτοπορίας γίνονται ο καμβάς για να γραφτεί η συνέχεια της ιστορίας και να δοθεί ένα happy end που στοιχηματίζουμε ότι τόσο θα ήθελαν τα πιτσιρίκια.

WALL-E snapshot 2

Τα διαχρονικά μηνύματα

Τα μηνύματα που παρελαύνουν στην ταινία μπορεί να είναι από απλά ως απλοϊκά, αλλά καθόλου δασκαλίστικα. Το μέλλον που περιγράφεται δεν είναι τόσο μακρινό όσο θα θέλαμε. Ήδη περιτριγυριζόμαστε από οθόνες και σκουπίδια, οπότε αν κάποιος σού κουνήσει απλώς το δάχτυλο για να σου υποδείξει κάτι, εσύ πιθανότατα θα σκρολάρεις παρακάτω. Η ενασχόλησή μας με τα τεχνολογικά επιτεύγματά μας έχει υποκαταστήσει την επαφή μας με τη φύση και τους ανθρώπους γύρω μας. Επικεντρωνόμαστε και θωπεύουμε τα δικά μας δημιουργήματα ως Νάρκισσοι και ξεχνάμε ότι κι εμείς ένα δημιούργημα είμαστε (είτε του Θεού είτε της Φύσης, δεν θα τα χαλάσουμε εκεί...). Βλέπουμε τη χαώδη διαφορά ανάμεσα στον WALL·E και τους αποβλακωμένους ανθρώπους. Εκείνος παλεύει να βρεθεί κοντά στην αγαπημένη του, ακόμα και αν αυτό σημαίνει πως θα αλλάξει πλανήτη, ενώ οι άνθρωποι αδυνατούν να κουνηθούν από την καρέκλα τους. Στην κορύφωση του ανθρώπινου δράματος, ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα υπόσχεται επιβίωση του ανθρώπινου γένους. Μα ο κυβερνήτης του σκάφους έχει πλέον καταλάβει πως άλλο ζωή και άλλο επιβίωση. Και επιλέγει τη ζωή.

«Ο έρωτας και η αγάπη χωράνε σε ένα μάτσο παλιοσίδερα». Αυτή και μόνο η φράση αρκεί να για να περιγράψουμε τη δύναμη των συναισθημάτων που προκαλεί ο WALL·E, γιατί πολύ απλά τα νιώθει. Αφού φτάσαμε να ζούμε μέσα από ηλεκτρονικές συσκευές, έρχεται μία από αυτές, ενδεχομένως η πιο ταπεινή πια, η πιο τιποτένια, και μας θυμίζει πώς είναι να χορεύεις και να νανουρίζεσαι, πώς είναι να κοιτάς τ’ αστέρια και να ονειρεύεσαι, να αντικρίζεις τον έρωτά σου και να καρδιοχτυπάς. Μας θυμίζει την αυταπάρνηση, την ανιδιοτέλεια, τη χαρά την ίδια. Κι αν τώρα γινόμαστε ίσως λίγο δασκαλίστικοι, είναι που δεν είμαστε ακόμα σαν τον WALL·E.

WALL-E snapshot 3

Η γοητεία του κινηματογράφου

Η σχέση που αναπτύσσει ο WALL·E με την ταινία Hello, Dolly!, απόσπασμα της οποίας βλέπει κάθε βράδυ για να έχει γλυκά όνειρα, αποκαλύπτει τη δύναμη, τη γοητεία, αλλά και τη μεγάλη ευθύνη του κινηματογράφου. Ο WALL·E αντιγράφει κινήσεις, βιώνει τα ίδια συναισθήματα με τους πρωταγωνιστές, χτίζει τον κόσμο γύρω του σαν να ήταν σκηνικό της ταινίας. Το "WALL·E" μπορεί να γίνει για εμάς – αν δεν είναι ήδη – ό,τι σήμαινε το Hello, Dolly! για τον WALL·E: τρόπος ζωής, έμπνευση, ταξίδι.


Ας βάλουμε τα κυριακάτικα ρούχα μας κι ας απολαύσουμε άλλη μια υπέροχη μέρα με τους ανθρώπους που αγαπάμε!



Αξιολόγηση
Βαθμολογήστε το άρθρο
8,0 / 10 (σε 1 αξιολογήσεις)
Για να αξιολογήσετε επιλέξτε το επιθυμητό αστέρι

Κωδικός επιβεβαίωσης, γράψτε τους χαρακτήρες που βλέπετε στην εικόνα

Διαβάστε ακόμα