Βιβλιο-soundtrack: «Στον τάφο κάποιου άλλου» του Ian Rankin

Βιβλιο-soundtrack: «Στον τάφο κάποιου άλλου» του Ian Rankin

Μουσικές από το βιβλίο του Ian Rankin και άλλες εμπνευσμένες από τις αναφορές του.
Διαβάστηκε φορες
Συνέχεια στη σειρά άρθρων με τραγούδια που εμφανίζονται σε αστυνομικά μυθιστορήματα. Παρέα τους προστίθενται τραγούδια εμπνευσμένα από τις μουσικές και όχι μόνο αναφορές του συγγραφέα.


Το βιβλίο «Στον τάφο κάποιου άλλου» του Ian Rankin πρωτοκυκλοφόρησε το 2013 στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση της Βάσιας Τζανακάρη.
Πρωτότυπη έκδοση: “Standing in Another Man's Grave”, Orion Books, Νοέμβριος 2012.


Η υπόθεση
Ο συνταξιοδοτημένος πρώην πλέον επιθεωρητή Τζον Ρέμπους επιστρέφει «άτυπα» στο αστυνομικό σώμα, καθώς εντάσσεται σε μια ειδική ομάδα ερευνητών ανεξιχνίαστων υποθέσεων. Όταν μια υπόθεση από το παρελθόν επανέρχεται στο προσκήνιο, ο Ρέμπους βρίσκεται να συνεργάζεται ξανά με την παλιά του συνεργάτιδα Σιβόν Κλαρκ, αυτή τη φορά ως «υφιστάμενός» της. Οι εντάσεις είναι αναπόφευκτες.

Το βιβλίο αυτό σηματοδοτεί την πρώτη από κοινού εμφάνιση του Ρέμπους με τον Μάλκομ Φοξ, το νέο επιθεωρητή που επινόησε ο Rankin και είχε ήδη δύο «σόλο» εμφανίσεις σε μυθιστορήματα.

Τα τραγούδια

01. Jackie Leven - Another Man's Rain
02. Pentangle - Travelling Song
03. Van Morrison - Astral Weeks
04. Van Morrison - Cyprus Avenue
05. Kate Bush - Misty
06. Montrose - Connection
07. The Rolling Stones - Connection
08. Led Zeppelin - Custard Pie
09. Led Zeppelin - Trampled Under Foot
10. Canned Heat - On The Road Again
11. U2 - I Still Haven't Found What I'm Looking For
12. Maggie Bell - Comin' on Strong
13. James McCartney - Ring O Ring O Roses
14. Bert Jansch - Angie
15. Gerry Rafferty - Baker Street
16. Nazareth - Morning Dew
17. Wishbone Ash - Leaf and Stream
18. Jackie Leven - Another Man's Rain (Live)





Jackie Leven - Another Man's Rain
Ο πρωτότυπος τίτλος του βιβλίου “Standing in Another Man's Grave” παραπέμπει στο συγκεκριμένο τραγούδι του Σκωτσέζου Jackie Leven. Για την ακρίβεια αποτελεί παράφραση του τίτλου του. Όπως παραδέχεται ο Ρέμπους, πάντα μπέρδευε την εκφορά των λέξεων “rain” με το “grave” στους στίχους του τραγουδιού. Το συγκεκριμένο φαινόμενο περιγράφεται στη διεθνή βιβλιογραφία με το νεολογισμό “mondegreen”. Ο όρος δημιουργήθηκε το 1954 και αποδίδεται στην Αμερικανίδα συγγραφέα Sylvia Wright, όταν παράκουσε έναν στίχο της μπαλάντας του 17ου αιώνα "The Bonnie Earl o' Moray". Αντί για τον ακριβή στίχο "...and laid him on the green", η Wright άκουγε "...and Lady Mondegreen". Διαβάστε περισσότερα για το mondegreen.

* Trivia:
•    Στίχοι από τραγούδια του Leven χρησιμοποιούνται ως υπότιτλοι σε κάθε ενότητα του βιβλίου.
•    Και το επόμενο βιβλίο του Ian Rankin στη σειρά του επιθεωρητή Ρέμπους αντλεί τον τίτλο του από τραγούδι του Jackie Leven. Πρόκειται για το “Saints of the Shadow Bible” που αποτελεί στίχο  “One Man One Guitar” του Leven και μάλιστα από τον ίδιο δίσκο με το “Standing in Another Man’s Rain” (“Oh What A Blow That Phantom Dealt Me!” του 2006). Αναλυτικότερα την επόμενη εβδομάδα.
•    Ο τίτλος του δίσκου του Leven “Oh What A Blow That Phantom Dealt Me!” προέρχεται πιθανότατα από το ομώνυμο βιβλίο (1972) του Αμερικάνου ανθρωπολόγου Edmund Carpenter, το οποίο με τη σειρά του παραπέμπει στον «Δον Κιχώτη» του Miguel de Cervantes. Το «φάντασμα» αναφέρεται στους ανεμόμυλους, αντιπάλους του Δον Κιχώτη κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του. Το πρωτότυπο κείμενο είναι: “se me va mucha sangre de la herida que esta fantasma me ha dado”.

* Bonus:
•    Ο Jackie Leven είχε καταγωγή από το Fife της Σκωτίας, ακριβώς όπως και ο Rankin (αλλά και ο Ρέμπους). Οι δυο τους συνεργάστηκαν στο δίσκο “Jackie Leven Said” του 2005 που περιστρεφόταν γύρω από μια μικρή ιστορία του Rankin. Ο δίσκος περιλάμβανε και ένα τραγούδι αφιερωμένο στον Ρέμπους με τίτλο “The Haunting of John Rebus”.
•    Σε συνέντευξή του στον Θανάση Μήνα τον Απρίλιο του 2013, ο Rankin αποκάλυψε πώς γνωρίστηκε με τον Leven: «Σε κάποιο βιβλίο είχα βάλει τον Ρέμπους να ακούει ένα album του Jackie και κατόπιν έμαθα ότι ο Jackie ήταν φαν των βιβλίων μου και εξεπλάγη όταν είδε τον εαυτό του σε ένα από αυτά!  Έτσι γνωριστήκαμε, γίναμε φίλοι, ηχογραφήσαμε μαζί ένα album και κάναμε και περιοδεία μαζί. Ήταν ένας αξιαγάπητος άνθρωπος, ένας σύνθετος χαρακτήρας και ένας εξαιρετικός αφηγητής ιστοριών. Πέθανε ξαφνικά, όταν εγώ ξεκινούσα το σχεδιασμό του τελευταίου μου βιβλίου – έτσι η μουσική του έγινε ένα φυσικό στοιχείο του μυθιστορήματος».

Ο Ρέμπους ακούει στο σπίτι του διάφορους δίσκους των Pentangle και μπορεί να ξεχωρίζει τους δυο κιθαρίστες του συγκροτήματος, Bert Jansch και John Renbourn (που υπήρξαν ιδρυτικά του μέλη στην πρώτη περίοδό του, από το 1968 ως το 1973). Το τραγούδι που επέλεξα προέρχεται από τον δεύτερό τους δίσκο με τίτλο “Sweet Child” (1968).
Pentangle - Travelling Song

Είναι βράδυ και ο Ρέμπους προτιμά – όλως παραδόξως – την συντροφιά ενός καφέ, αντί για ουίσκι. Ανάβει μόνο μία λάμπα και βάζει στο στερεοφωνικό του
Van Morrison - Astral Weeks
Van Morrison - Cyprus Avenue

Το “Astral Weeks” είναι λατρεμένος δίσκος όχι μόνο του Ρέμπους, αλλά και του ίδιου του Rankin. Σύμφωνα με τα λόγια του «ο δίσκος αυτός αλλάζει μαζί σου καθώς μεγαλώνεις. Αρχίζεις να εκτιμάς διάφορες όψεις του. Είναι όμορφος, απόκοσμος, ποιητικός. Και η φωνή του Van Morrison είναι το τέλειο όργανο, γεμάτη συναίσθημα και ψυχή. Ο Ρέμπους ακούει πολύ Morrison, το ίδιο κι εγώ».

Στο αυτοκίνητο της Σιβόν ο Ρέμπους «τολμά» να αψηφήσει τις μουσικές της επιλογές. Βγάζει το cd της Kate Bush που είχε διαλέξει η Σιβόν (“50 Words for Snow”, 2011) και το αντικαθιστά με το “Oh What A Blow That Phantom Dealt Me!” του Jackie Leven για να διαπιστώσει αν είναι γενικό το μπέρδεμα μεταξύ “rain” και “grave”. Τελικά, λίγο αργότερα ξαναβάζει την Bush και ακούν ένα «περίεργο» τραγούδι για ένα κορίτσι κι έναν χιονάνθρωπο:
Kate Bush - Misty

Ο Ρέμπους είχε αγοράσει ένα δίσκο των Καλιφορνέζων Montrose (προφανώς το “ Paper Money” του 1974) νομίζοντας ότι κατάγονταν από την ομώνυμη πόλη της Σκωτίας (βόρεια του Νταντί). Η εκτέλεση που θυμάται εδώ ο Ρέμπους αποτελεί διασκευή του τραγουδιού των The Rolling Stones (πρωτοεμφανίστηκε στο δίσκο “Between the Buttons” του 1967).
Montrose - Connection
The Rolling Stones - Connection


Ο προϊστάμενος της Σιβόν τυχαίνει να ονομάζεται James Page. Αναπόφευκτα ο Ρέμπους δεν χάνει την ευκαιρία να αναφέρεται σε αυτόν εν τη απουσία του με τίτλους τραγουδιών των Led Zeppelin του ... Jimmy Page. Τον αποκαλεί κύριο “Dazed and Confused”, “Physical Graffitti”, “Communication Breakdown”, “Trampled Under Foot” και “Custard Pie”. Ενδεικτικά επέλεξα τα:
Led Zeppelin - Custard Pie
Led Zeppelin - Trampled Under Foot

Όταν η Σιβόν τον προκαλεί να μην ξεμείνει από τίτλους τραγουδιών, ο Ρέμπους αστειευόμενος επαναλαμβάνει το αγαπημένο του “Physical Graffitti”.

Ένα φανταστικό mixtape για ένα ακόμα ταξίδι του Ρέμπους στα Highlands θα περιλάμβανε τραγούδια των The Rolling Stones, Manfred Mann και The Doors. Και βέβαια θα ξεκινούσε με το:
Canned Heat - On The Road Again

U2 - I Still Haven't Found What I'm Looking For
Η Σιβόν χρησιμοποιεί τον τίτλο του τραγουδιού των U2 αναφερόμενη σε μια αγνοούμενη, που ίσως τελικά να είναι εξαφανισμένη μη έχοντας ακόμα βρει αυτό που ψάχνει ...

Maggie Bell - Comin' on Strong
Παίζει στο ραδιόφωνο του Ρέμπους. Μήπως, λέω μήπως, σας θυμίζει λίγο την Amy Winehouse;

* Trivia: Στο συγκεκριμένο τραγούδι, που περιλαμβάνεται στο δίσκο της Bell “Suicide Sal” από το 1975, συμμετέχει ο Jimmy Page στην κιθάρα. Πώς του ξέφυγε του Rankin αυτή η ευκαιρία να κάνει άλλο ένα λογοπαίγνιο;

Τα παιδικά τραγούδια δεν ήταν πάντα – αν υπήρξαν ποτέ – αθώα. Ο Ρέμπους ξεφυλλίζει το βιβλίο μιας ερευνήτριας σε σχέση με μύθους και θρύλους. Από αυτό μαθαίνουμε ότι το παραδοσιακό βρετανικό παιδικό τραγούδι “Ring O Ring O Roses” (1881) αναφέρεται στην πανούκλα. Βέβαια επί του θέματος υπάρχουν αντίθετες ερμηνείες (διαβάστε χαρακτηριστικά εδώ)
James McCartney - Ring O Ring O Roses
Εδώ ακούμε το τραγούδι ερμηνευμένο από τον James McCartney, γιο του Sir Paul και της Linda, από τον περσινό του δίσκο “The Blackberry Train”.

Λίγο αργότερα ακούμε στο στερεοφωνικό του Ρέμπους σόλο τον Bert Jansch των Pentangle, στη δική του εκτέλεση ενός ορχηστρικού κομματιού του Davy Graham:
Bert Jansch - Angie
Το “Angi” ή “Anji” ή “Angie” αποτελεί την πιο διάσημη σύνθεση του Βρετανού κιθαρίστα Davy Graham, που το συνέθεσε σε ηλικία 19 ετών. Το κομμάτι έχει αποτελέσει ακόμα πηγή έμπνευσης για τον Mike Oldfield και τον Paul Simon. Μάλιστα στο δίσκο “Sounds of Silence” των Simon & Garfunkel περιλαμβάνεται η δική τους εκδοχή. Προσωπικά το αναγνώρισα ως το κιθαριστικό κομμάτι στο τραγούδι “Jacob's Ladder (Not in My Name)” των Chumbawamba.

Μετά από ένα σύντομο πέρασμα από τους Rolling Stones, ο Ρέμπους επιλέγει να ακούσει τον Σκωτσέζο Gerry Rafferty. Στην καριέρα του Rafferty ξεχωρίζει σίγουρα το υπέροχο “Stuck In The Middle With You”, αλλά επέλεξα να ακούσουμε τη μεγαλύτερη ίσως σόλο επιτυχία του από το δίσκο “City to City”.
Gerry Rafferty - Baker Street

* Bonus: Μιας και περί Baker Street ο λόγος, πώς θα ήταν αν ο Ian Rankin συναντούσε τον Arthur Conan Doyle; Αυτή μαζί με άλλες απίθανες φανταστικές συνομιλίες θα βρείτε στο βιβλίο “Dead Interviews: Living Writers Meet Dead Icons” σε επιμέλεια του Dan Crowe. Μια γεύση από τη συνέντευξη του Doyle στον Rankin μπορείτε να πάρετε εδώ.

Στο αυτοκίνητό του ο Ρέμπους ακούει ένα cd των Nazareth. Ας ακούσουμε κι εμείς την εκδοχή τους σε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά κομμάτια των Grateful Dead:
Nazareth - Morning Dew

* Bonus: Μια ακόμα εξαιρετική διασκευή στο “Morning Dew” προσέφεραν οι The National στον tribute δίσκο “Day Of The Dead” που κυκλοφόρησε το 2016. Ο δίσκος είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα συνύπαρξη μουσικών από διαφορετικά είδη, όπως οι The War on Drugs, Kurt Vile, Perfume Genius, Courtney Barnett, Mumford & Sons, Anohni, Angel Olsen και Wilco. Προτείνεται ακόμα και αν δεν είστε φαν των Grateful Dead.

Πίσω στο σπίτι του και πάλι ο Ρέμπους βγάζει τον John Martyn, τον οποίο θα ακούσουμε σε κάποιο από τα επόμενα άρθρα, για να ακούσει έναν δίσκο από τα πρώτα χρόνια των Βρετανών, παλαίμαχων πλέον, Wishbone Ash. Ας κάνουμε κι εμείς μια στάση στο “Argus” του 1972 για το:
Wishbone Ash - Leaf and Stream

Και ολοκληρώνουμε κυκλικά αυτό το ταξίδι από εκεί που ξεκινήσαμε.
Jackie Leven - Another Man's Rain (Live)
Όσο ακούω το τραγούδι δεν καταλαβαίνω το μπέρδεμα του Ρέμπους για το “rain” και το “grave”. Ωστόσο, έχω νιώσει αντίστοιχα σε άλλες περιπτώσεις και θα τολμήσω να ισχυριστώ ότι ορισμένες φορές οι δικοί μου φανταστικοί στίχοι ήταν απείρως καλύτεροι, ταιριαστοί και με πιο ενδιαφέρουσες προεκτάσεις από τους πρωτότυπους.

*******************************************

Παραμείνετε στο Mix Grill, καθώς αύριο ξεκινά νέος διαγωνισμός σε συνεργασία με τις Εκδόσεις Μεταίχμιο για να κερδίσετε δυο αντίτυπα του βιβλίου «Στον τάφο κάποιου άλλου» του Ian Rankin που κυκλοφορεί στα ελληνικά σε μετάφραση της Βάσιας Τζανακάρη. Επίσης, την επόμενη εβδομάδα στο «Βιβλιο-soundtrack» θα ξεφυλλίσουμε τις μουσικές αναφορές από το «Άγιος ή αμαρτωλός;» του Ian Rankin.

Αξιολόγηση
Βαθμολογήστε το άρθρο
Για να αξιολογήσετε επιλέξτε το επιθυμητό αστέρι

Κωδικός επιβεβαίωσης, γράψτε τους χαρακτήρες που βλέπετε στην εικόνα

Διαβάστε ακόμα