συνέντευξη: Σπήλιος Τζέμος

Ο Σπήλιος Τζέμος, ο ιθύνων νους της Alterground, μιλάει στο Δημήτρη Αντωνόπουλο για τη μουσική, τις συναυλίες στην Ελλάδα και πολλά άλλα ενδιαφέροντα πράγματα από την πολύχρονη πορεία του.
Διαβάστηκε φορες



Γεννήθηκε στη Πελοπόννησο, τη χρονιά που ο Καουμπόυ του Μεσονυχτίου αποχαιρετούσε το σακάτη Ντάστιν Χόφμαν στα πίσω καθίσματα ενός λεωφορείου για τη Φλόριντα. Στα 10 πήρε το πρώτο του βινίλιο, στα 13 έστησε το πρώτο του φάνζιν και στα 14 το πρώτο του πειρατικό ραδιόφωνο στο οποίο χρωστάει και την πρώτη του σύλληψη. Πριν εγκατασταθεί στην Αθήνα έζησε για λίγα χρόνια σε ένα καταγώγιο του Camden Town.

«Εκεί μασούλησα αργά κι απολαυστικά μια ασήμαντη με τα σημερινά δεδομένα κληρονομιά κι απόκτησα τον κύριο όγκο της δισκοθήκης μου κάνοντας διάφορες δουλειές»

Μετά από διάφορες περιπλανήσεις σε επαρχιακά ραδιόφωνια κι έντυπα, το ουσιαστικό ταξίδι του ξεκινά το 1992 στο Rock FM. Ακολουθούν Ρόδον, Ήχος & HiFi, Audio, Auto HiFi, www.exagram.gr, www.in.gr, www.vizzavi.gr, Θεατής, Αθηνόραμα, Pop & Rock, Δίφωνο, DVD Home Theater, Κράμα, Be, Start, Rock Οθόνη, Metropolis Press, Metropolis, Fnac.

«Όντας στην τελευταία μάλλον γενιά που κατάφερε να επιβιώσει ασκώντας ως επάγγελμα το χόμπι της, αισθάνομαι τυχερός που έκανα ραδιόφωνο δίπλα στον Μάκη Μηλάτο και μουσική δημοσιογραφία στο πλάι του Αργύρη Ζήλου. Μπορεί να βρίσκεται χρονικά μια γενιά μπροστά ο πρώτος από το δεύτερο, αλλά αμφότεροι αντιπροσώπευσαν το «απόλυτο» στα μάτια και τ'αυτιά πολλών από εμάς τους πιο πιτσιρικάδες.»

Αφήνει πίσω του διευθυντικές θέσεις σε πάνω από τα μισά από δαύτα για να ιδρύσει την Alterground στις αρχές της νέας χιλιετίας  -την πρώτη ανεξάρτητη ετικέτα διοργάνωσης συναυλιών στη χώρα, που έκανε σχολή κι άνοιξε το δρόμο για τον ερχομό ακόμα περισσότερων ανεξάρτητων διοργανωτών κι ίσως την τελευταία που δημιούργησε το Roster της αποκλειστικά με δικούς της καλλιτέχνες που στη συντριπτική τους πλειοψηφία έρχονταν στα μέρη μας για 1η φορά...

«Σκοπός είναι η παραγωγή να βγάζει τα έξοδά της ή τουλαχιστον να μη μπαίνει πολύ μέσα. Οι συναυλίες μας πάντα ήταν κατά βάση υψηλού ρίσκου. Έχω κάνει συναυλία ακόμα και με 9 άτομα όλα κι όλα! Οτιδήποτε κέρδη βγαίνουν είναι καλοδεχούμενα ώστε να επαναεπενδυθούν στη μετάκληση μεγαλύτερων ονομάτων και πιο «άπιαστων ονείρων». Δεν είναι όμως αυτός ο πρωταρχικός σκοπός, γεγονός το οποίο μπορεί να αντιληφθεί ο οποιοσδήποτε παρατηρήσει με προσοχή τι είδους συναυλίες κάνει η Alterground.Το 95% του Roster της εταιρίας είναι αποκλειστικά δικό της κι αποτελείται από καλλιτέχνες που δεν είχαν έρθει στη χώρα πριν τους κλείσω. Το υπόλοιπο 5% είναι ονόματα που κάποτε ήρθαν αλλά ουδέποτε ασχολήθηκε κάποιος ξανά μαζί τους για τουλάχιστον 5-6 χρόνια πριν τους φέρει η Alterground ξανά. Ο άγραφος νόμος «δε χτυπάμε πράγματα που άλλος διοργανωτής τα έχει κάνει νωρίτερα σε οποιοδήποτε σημείο της Ελλάδας» ίσχυσε στο έπακρο όλα αυτά τα χρόνια. Καλό θα ήταν να το έπαιρναν περισσότερο στα σοβαρά και κάποιοι νεώτεροι διοργανωτές που χτυπάνε ό,τι κινείται αδιακρίτως κι ανεξαιρέτως αν κάποιος άλλος το έχει ήδη παρουσιάσει λίγο νωρίτερα στην Ελληνική αγορά.»

Το 2009 η εταιρία εξαγοράζει τον πλέον ιστορικό συναυλιακό χώρο της Αθήνας, το Rodeo Live Club. Κάνουν ντεμπούτο φτηνά εισιτήρια εισόδου με σημαντικές ελαφρύνσεις για ανέργους, στρατιώτες και φοιτητές -για πρώτη φορά σε συναυλίες με διεθνείς μετακλήσεις- κι ο χώρος απογειώνεται όντας το πλέον παραγωγικό συναυλιακό βάλσαμο. Εκεί και μέσα σε μια μόλις σαιζόν σκάνε προσωπικότητες του βεληνεκούς των: THE STEMS, PHIL SHOENFELT & SOUTHERN CROSS, THE BLACK HEART PROCESSION, THE SLITS, PAUL DI'ANNO (IRON MAIDEN), EFTERKLANG, RIVERSIDE, RUSSIAN CIRCLES, NICKY SKOPELITIS (MATERIAL), OKAY TEMIZ, FLOROS FLORIDIS, BOKOMOLECH, PETER HOOK (JOY DIVISION, NEW ORDER), SAD LOVERS AND GIANTS, SIENA ROOT, RORY GALLAGHER'S ORIGINAL BAND: TASTE, AND ALSO THE TREES, THE OUTSKIRTS OF INFINITY, THE MAGNIFICENT BROTHERHOOD, WISHBONE ASH, RED SNAPPER, MY BRIGHTEST DIAMOND, A PLACE TO BURY STRANGERS, SIX ORGANS OF ADMITTANCE, THE BLUES MAGOOS, THE MELVINS (including BIG BUSINESS), PORN, KULTUR SHOCK, CALLISTO, BABY WOODROSE, WAYNE HUSSEY (THE MISSION-THE SISTERS OF MERCY), MALCOLM MIDDLETON (ARAB STRAP), JANIS JOPLIN'S ORIGINAL BAND: BIG BROTHER & THE HOLDING COMPANY, MARK GARDENER (RIDE), PAULA FRAZER (TARNATION), BAND OF HOLY JOY, JOSEPHINE FOSTER, DO MAKE SAY THINK, WILLARD GRANT CONSPIRACY, THE METEORS, ROBIN WILLIAMSON (INCREDIBLE STRING BAND), THE VIETNAM VETERANS, NEKTAR. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες και τα δυνατά συμβόλαια, δεν καταφέρνει να συνεννοηθεί με τους ιδιοκτήτες του κτιρίου και το αφήνει στο τέλος της σαιζόν με τα ελληνικά δικαστήρια να αναλαμβάνουν τη συνέχεια.

«Το Rodeo άφησε πάνω μου αναμνήσεις τόσο αντικρουόμενες, όσο η λεπίδα ενός δίκοπου μαχαιριού. Πράγματα αναντικατάστατα που ενδεχομένως δεν πρόκειται να ξαναζήσω από τη μια κι απο την άλλη η απέραντη ξεφτίλα ακαλλιέργητων ανθρώπων που ουδέποτε έμαθαν να κάνουν οτιδήποτε άλλο στη ζωή τους πέρα από το να τρέχουν τα νυχτερινά κέντρα που κληρονόμησαν κι ασχέτως αν μπλέκουν τα σκυλάδικα με τη ροκιά, με μοναδικό κι άξιο οδηγό τους την πλεονεξία και τίποτε άλλο.»

Αποχαιρέτησε το 2010 με το διήμερο -sold out από την προπώληση- των θρυλικών Godspeed You! Black Emperor

«Χαίρομαι που τέτοιου είδους αξίες παραμένουν στα «υψηλά» τους ακόμα και σήμερα. Οφείλω όμως μια ταπεινή συγνώμη για τα προβλήματα που παρουσίασε ο κλιματισμός του χώρου διεξαγωγής την πρώτη μέρα του διημέρου. Η διοργάνωση επέστρεψε αντίτιμα εισιτηρίων στους κατόχους τους ακόμα και 1,5 ώρα μετά την έναρξη της συναυλίας. Ειλικρινά ζητώ συγνώμη»

Αλλά και τον ερχομό του μεγάλου Roky Erickson.

«Ο Roky ήταν ένα παιδικό όνειρο. Έτρεχα ξοπίσω του για 3 τουλάχιστον χρόνια προκειμένου να τον κλείσω. Ήμουν φοβερά συγκινημένος τη βραδιά της συναυλίας. Όπως και την επόμενη μέρα που τον πήρα μαζί με τη γυναίκα του και πήγαμε οι τρεις μας στο αεροδρόμιο με το δικό μου αμάξι ξεφεύγοντας από την «πολυκοσμία» του mini bus. Έκανα κύκλους για να μείνω περισσότερη ώρα μαζί του. Επέτρεψέ μου να κρατήσω για μένα τα υπόλοιπα...»

Το 2011 σειρά έχουν οι θρυλικοι WIRE. Μυθικο σχημα,με σταθερα σπουδαια album μεχρι και σημερα..

«Το όνομα Wire είναι κεφαλαιώδες για την εξελικτική πορεία της σκηνής της Γηραιάς Αλβιώνος. Έρχονται Αθήνα μετά από έτη προσπαθειών και τη στιγμή που συμπληρώνουν 35 χρόνια από την ίδρυσή τους. Για κάτι τέτοιες στιγμές, διοργανώνω ακόμα συναυλίες»

Η νέα χρονιά επιφυλλάσσει κι άλλα όμως

«Ήθελα να φέρω και Black Mountain. Μετά από κοπιαστικές προσπάθειες θα εμφανιστούν στην Αθήνα ανήμερα την πρωταπριλιά και μια νύχτα μετά στη Θεσσαλονίκη. Ο Steve Harley με τους Cockney Rebel στην Αθήνα στις 8 Απριλίου και στη Θεσσαλονίκη στις 9 του μήνα. Η χρονιά όμως ξεκινάει με την περιοδεία των αγαπημένων μου Band Of Holy Joy ανά την Ελληνική επικράτεια. Θα εμφανιστούν στην Αθήνα στις 13 Φεβρουαρίου, στο Τίκι στην Ακρόπολη με όλα κι όλα 200 εισιτήρια διαθέσιμα»

Είναι απαραίτητο να αγαπάει κάτι για να το φέρει. Τον θυμάμαι στο live των AND ALSO THE TREES να μου λέει 'πρωτα απ' ολα να περναω εγω καλα με οτι κανω Δημητρη..αυτο μενει αλλωστε..'

«Εννοούσα πως για να κλείσει μια συναυλία, ιερός κι απαράβατος όρος είναι ο καλλιτέχνης να έχει να μου πει. Να υπάρχει «σχέση» μεταξύ εμού και του έργου του. Πρώτα πρέπει να γουστάρω προσωπικά για να μπω στο τριπάκι της μετάκλησης. Δε φέρνω μπάντες που μου είναι αδιάφορες. Διαφορετικά αυτό που κάνω δε θα είχε προσωπικό νόημα. Τώρα το να περάσω καλά σε μια συναυλία, χμ, αυτό είναι ένα άλλο θέμα, πολύ-πολύ σχετικό: αρκετές φορές δεν έχω καν τη πολυτέλεια να την παρακολουθήσω»

Σε δυσκολες οικονομικα (και οχι μονο..) εποχες, τολμάει βουτιές στα βαθια με ονοματα που ανήκουν στα «απωθημένα» πολλών από εμάς. Όπως οι Slits..

«Αποτελούσαν ένα ακόμα όνειρο. Προσωπικά τις θεωρώ τη πιο σπουδαία γυναικεία μπάντα των 70's ανώτερη κι από τις The Raincoats. Η Ari Up ήταν δεν ήταν 14 όταν τις έφτιαξε. Κι όταν κατηφόρισαν στο Rodeo είχαν το πρώτο τους άλμπουμ με νέο υλικό (Trapped Animal) μετά από 28 ολόκληρα χρόνια. Ήταν μια πραγματικά σπουδαία συναυλία. Παρόλα αυτά, το Ελληνικό κοινό δε την τίμησε με την παρουσία του. Το σημαντικότερο όλων βέβαια είναι πως η Ari λίγο μετά μας άφησε...Έπαιξαν εδώ στις 25 Μαίου κι έφυγε στις 20 Οκτωβρίου.»

Τυπικη ερωτηση ισως,μα θελω οντως την αποψη του. Πως βλέπει σημερα τα πραγματα στη χωρα μας σε σε σχεση με τα συναυλιακα κτλ;

«Το πρόβλημα με τα εγχώρια δρώμενα είναι πως η μουσική βιομηχανία έχει προ πολλού καταρεύσει, δεν υπάρχουν ραδιόφωνα, δεν υπάρχουν περιοδικά, ουδεμία υποστήριξη παρέχεται στους ανεξάρτητους διοργανωτές από τα «κοινώς αποδεκτά» μέσα δίχως αμοιβή, δεν υπάρχουν άνθρωποι πρόθυμοι να επενδύσουν στη μουσική και διαπιστώνω πως και η ίδια η κάποτε ενεργή μουσική κοινότητα έχει αρχίσει να παραπέει, δίχως αυτό να οφείλεται σε δικά της σφάλματα απαραίτητα. Αν τώρα προσθέσεις και την παντελή απουσία των εγχώριων δισκογραφικών εταιριών και διανομέων από τα συναυλιακά δρώμενα ακόμα κι αν έρχεται καλλιτέχνης του Roster τους στην Αθήνα για ζωντανή εμφάνιση, τότε έχεις μια καλοσχηματισμένη εικόνα περί του τι συμβαίνει. Είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα...»

Φταίνε τα μουσικά μέσα; Αλλά ποια; Υπάρχουν;

«Ως άνθρωπος που πέρασε τη μισή μέχρι σήμερα ζωή του σε μέσα γράφοντας και μιλώντας περί μουσικής, έχω το δικαίωμα να ασκήσω σκληρή κριτική πρωτίστως στα μέσα. Οι εφημερίδες ζουν στο δικό τους κόσμο, είναι αστικά προϊόντα που απλά κάνουν τη «δουλειά» τους, ουδέποτε ασχολήθηκαν πραγματικά και με μεράκι με τις ανεξάρτητες διοργανώσεις, άρα δε μας αφορούν και τις προσπερνώ αναφέροντας απλά πως διόλου τυχαίο είναι το γεγονός πως οι σημαντικότεροι μουσικοί δημοσιογράφοι της χώρας ουδέποτε πέρασαν από εφημερίδα. Τελεία.

Το παιχνίδι της ενημέρωσης για το τι συμβαίνει γύρω σου έχει μεταφερθεί προ πολλού σχεδόν αποκλειστικά στο διαδίκτυο. Στο πλήθος των μουσικών webzines και blogs υπάρχουν σοβαρές πένες που δείχνουν να έχουν αφιερώσει ψυχή και σώμα σε αυτό που κάνουν. Μέσω αυτών η ενημέρωση είναι ικανοποιητική, δεδομένου βέβαια και της υπερπληθώρας των δρωμένων σε διεθνές επίπεδο. Προσωπική μου άποψη είναι πως όπως ανέκαθεν συνέβαινε στην Ελλάδα, η σοβαρότητα κι εδώ μειοψηφεί. Πρέπει κανείς να ψάξει με ιδιαίτερη επιμονή κι υπομονή ώστε να συλλέξει ουσιαστική ενημέρωση και να ξεφύγει από τις «παγίδες» του αφρού. Διαφορετικά θα τον ρουφήξουν διάφορες πολυδιαφημισμένες φούσκες κι όταν αυτές σκάσουν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα, αφού η μικρότερη δυνατή συνέπεια θα είναι να τον πάρουν τα σκάγια. Θέλω να πω πως ο ενδιαφερόμενος που διψά για ενημέρωση, καλά θα κάνει να εμπιστευτεί ανεξάρτητα sites & blogs αντί διάφορους αλεξιπτωτιστές που παρεπιπτόντως γράφουν περί μουσικής κι επιθυμώντας διακαώς να κλέψουν την παράσταση βουτάνε τη πένα τους σε κατακίτρινο φτηνό μελάνι ενώ επιμένουν να παραμένουν μουσικά αναλφάβητοι.»

Αλεξιπτωτιστές; Υπονοεί πως τα μουσικά μέσα έχουν αλλωθεί από αλλότριους εισβολείς;

«Όλοι αυτοί καλό θα ήταν να επιστρέψουν εκεί που ανήκουν, δεδομένου πως εκτός των άλλων επιβιώνουν ασκώντας επαγγέλματα που ουδεμία σχέση με τη μουσική έχουν. Θα τους συμβούλευα λοιπόν να αφήσουν την προβοκάτσια προς αλίευση αναγνωστών κατά μέρος. Οι αστροναύτες ας γυρίσουν στα διαστημόπλοιά τους, οι φαρμακοποιοί στα φαρμακεία τους ή στις αστικές φυλάδες όπου κατά τύχη βρέθηκαν ή και στα δύο αν θέλουν να τα αρπάξουν και να βλέπουν και κανα φεστιβάλ έξω  -μια και το επάγγελμα του φαρμακοποιού θα περάσει κρίση που θα ΄λεγε κι ο φίλος μου ο Κούλης-, οι μαχόμενοι δικηγόροι στα δικαστήρια μπας και σταυρώσουν κανα πελάτη και εξασκηθούν στο practice «πως να μην είμαι χασοδίκης» κ.ο.κ.. Σε αντίθετη περίπτωση, θα πάνε στο βρόντο οι θυσίες που διάφοροι άνθρωποι έκαναν στα χρόνια της εφηβείας τους ως καρπαζοεισπράκτορες της τάξης ή αγάμητοι του σχολείου...

Αξιζει αυτο το ταξιδι, μεσα απο τοσα;

««Όταν άρχισα να χρησιμοποιώ δυναμίτη», έλεγε ο Τζέημς Κόμπερν στο Κάτω Τα Κεφάλια του Σέρτζιο Λεόνε «πίστευα σε πολλά πράγματα. Τώρα πιστεύω μονάχα στο δυναμίτη»... Αξίζει όσο νιώθεις το φυτιλάκι μέσα σου να καίγεται...Έστω κι αν καίγεται αργά και βασανιστικά...Άλλωστε τα καλύτερα πράγματα σε αυτή τη ζωή προϋποθέτουν ένα κάποιο «ξόδεμα», έτσι δεν είναι?»

Η περιφημη κριση εχει επηρεάσει τελικα;

«Είμαστε σε καθεστώς κατοχής ούτως ή άλλως κι ο καθείς θα πρέπει να αντιδράσει έτσι όπως του υπαγορεύει η συνείδησή του. Ξένοι κι εγχώριοι αντιπρόσωποι των αποικιοκρατών του IMF έστω κι αργά θα την κάνουν, αφήνοντάς μας πίσω έτοιμους να μαζέψουμε τα κομμάτια μας. Παρόλα αυτά, νομίζω πως η πολύπλευρη κρίση αξιών -ό,τι κι αν σημαίνει αυτό για τον καθένα- θα είναι μακροπρόθεσμα πιο σημαντική από την οικονομική, στην οποία, ξαναλέω, τρόποι αντίδρασης υπάρχουν.»

Τον παίρνει να ονειρεύεται ή να κάνει πλάνα ακόμα, κόντρα στο πνεύμα των ισοπεδοτικών καιρών;

«Γενικά δεν έχω αποθυμένα. Έχω περάσει καλά, δίχως μία στη τσέπη κι όσες είχαν τη φοβερή ικανότητα να με αντέξουν έχουν περάσει ακόμα καλύτερα. Αρκεί να μην τους έπεφτε βαρύς ο ρόλος της μοιραίας. Θα μπορούσα να πεθάνω άμεσα δίχως το παραμικρό θέμα. Μέχρι τότε, προσπαθώ να μην ονειρεύομαι σύντροφε. Απλά δε θα ήθελα οι συναυλίες να κρατήσουν μέχρι το τέλος. Το μόνο σχέδιο που έχω κατά νου είναι να αποσυρθώ από τα εγκόσμια σχετικά σύντομα. Έχω να ολοκληρώσω διάφορα πράγματα  που βόσκουν σκόρπια στα εγκεφαλικά μου κύτταρα. Το χρωστάω στα φαντάσματα με τα οποία πλέον συναναστρέφομαι σχεδόν κατ' αποκλειστικότητα, στους Αγίους Alex Harvey και Νίκο Νικολαϊδη, αλλά και στον Τζέημς Ελρόι που αναγνωρίζω πως τον ζηλεύω παθολογικά -η Λευκή Τζαζ κυλάει στις φλέβες μου και δε την σταματάει τίποτα... Ζηλεύω επίσης την καλή μου που εκδίδει το πρώτο της βιβλίο σε λίγους μήνες. Είναι Αυστραλέζα και το βγάζει σε ένα ανεξάρτητο Αμερικανικό εκδοτικό οίκο.»

Πόσες απογοητεύσεις και πόσες χαρές βλέπεις άραγε κοιτάζοντας πίσω;

«Νομίζω πρόκειται για τις δύο όψεις του αυτού νομίσματος. Αγαπάω αυτό που κάνω όσο δύσκολο κι αν είναι κι αν ο χρόνος γυρνούσε πίσω, πάλι θα το έκανα. Απλά τότε θα προνοούσα να έχω διαφορετικές μουσικές για την όλη ταινία. Για την ευτυχία π.χ. θα διάλεγα τα άπαντα του Phil Spector με αποκορύφωμα το Be My Babe των Ronettes, δεδομένου πως εκεί συνέβαιναν πολύ κουλ πράγματα του στιλ «.τη νύχτα που βρεθήκαμε ήξερα ότι σε χρειάζομαι τόσο./ γίνε τώρα το μικρό μου μωρό. / θα σε γεμίσω ευτυχία./ για κάθε φιλί που θα μου δίνεις θα σου σκάω τρία.» και τα σχετικά. Για τα περί απογοήτευσης θα είχα πανέτοιμο προς χρήση το I 'm So Lonesome I Could Cry του μεγάλου Hank Williams. Σε περίπτωση δε που σε ενδιαφέρει, σου λέω πως θα ξανάπαιζα για πάρτη της και μόνο και το  "I Want You" του Elvis Costello, το πιο σπαρακτικό ερωτικό τραγούδι που γράφτηκε ποτέ, - κατεξοχήν αυθαίρετο συμπέρασμα με το οποίο όμως συμφωνούν υποθέτω όλοι όσοι έτυχε να ερωτευτούν υπό τους ήχους του.»

Τα 2-3 πιο αγαπημενα του live ever;

«Αυτό που δεν μποορύσα εκ των πραγμάτων να δω: Η συναυλία του Alex Harvey στην Αθήνα το '81. Αντί αυτού, θυμάμαι ακόμα έναν ακροατή που μου χάρισε μια κασέτα με ολόκληρη τη συναυλία ηχογραφημένη τότε. Θα ξεπουλούσα τις αναμνήσεις απ' όλες τις συναυλίες που έστησα στη συνέχεια προκειμένου να ακυρώσω το χαμένο χρόνο και να ήμουν εκεί, το 1981 παρέα με τον Gigolo και τη μοναξιά του.»

Kαι για το τελος, 6 album που τον σημαδεψαν οσο ελαχιστα...

«Η σειρά είναι άνευ σημασίας εδώ : ALEX HARVEY "THE MAFIA STOLE MY GUITAR", THE KINKS "FACE TO FACE", ROBERT WYATT "ROCK BOTTOM", CAPTAIN BEEFHEART & HIS MAGIC BAND "TROUT MASK REPLICA", SYD BARRETT "THE MADCAP LAUGHS", EARTH OPERA "THE GREAT AMERICAN EAGLE TRAGEDY"»