Συνεχίζουμε με το 2ο Μέρος (το πρώτο διαβάστε το εδώ) το μικρό μας αφιέρωμα στα τραγούδια που αναφέρονται στις εκλογές και τα παρεπόμενά τους, με 4 ακόμα επιλογές από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 μέχρι και πρόσφατες κυκλοφορίες:
* "Οι εκλογές" - (Μουσική: Τζίμης Πανούσης, Στίχοι: Τζίμης Πανούσης & Γρηγόρης Ψαριανός, Ερμηνεία: Τζίμης Πανούσης, Δίσκος: Μουσικές Ταξιαρχίες, 1982) - Ακούστε το εδώ.
Από τον ιστορικό δίσκο "Μουσικές ταξιαρχίες"
του Τζίμη Πανούση και της μπάντας του έρχεται η επόμενη επιλογή μας.
Ένα τραγούδι που βάλλει ευθέως ενάντια στις εκλογές και ό,τι αυτές
συνεπάγονται. Ατόφια οργή για όλο το πολιτικό πανηγύρι που στήνεται και
για την παράνοια της εξουσίας και της κοινωνίας. Σήμερα, 27 χρόνια
μετά, το τραγούδι ακούγεται σαν να κυκλοφόρησε χτες! Ειδικά το ρεφρέν
"Δεν μπορώ άλλο Θανάση / στα εικοσιπέντε έχω γεράσει" αντικατοπτρίζει
και σήμερα αυτήν την κόπωση που νιώθουν οι νέοι από την πολιτική και
την κοινωνία, παρά το νεαρό της ηλικίας τους.
Η ελευθεροστομία των στίχων, εξαιρετικά ριψοκίνδυνη για την εποχή που βγήκε ο δίσκος, παραπέμπει άμεσα τον ακροατή στη σκέψη ότι έχουμε να κάνουμε με ένα 100% "πανουσικό" τραγούδι. Η έκπληξη είναι ότι τους στίχους έχει μοιραστεί με τον Γρηγόρη Ψαριανό, ο οποίος μπορεί να έγραφε τότε "Στης Βουλής τα έδρανα / αχ κι εγώ να έκλανα" καυτηριάζοντας το γεγονός ότι πολλοί ονειρεύονται μια θεσούλα στο Κοινοβούλιο, όμως και ο ίδιος έγινε τελικά βουλευτής στις εκλογές του 2007.
* "Εκλογές" - (Μουσική - Στίχοι - Ερμηνεία: Ορφέας Περίδης, Δίσκος: Αχ ψυχή μου φαντασμένη, 1993) - Ακούστε το εδώ.
Ο παρθενικός προσωπικός δίσκος του Ορφέα Περίδη είναι και ο πλέον κοινωνικο-πολιτικός του σε θεματολογία. Πολλά από τα τραγούδια του δίσκου αυτού καταπιάνονται με θέματα κοινωνικά όπως οι πυρκαγιές (Ρομπέν των καμμένων δασών) και το γήπεδο (Ντέρμπι-Χούλιγκανς) και φυσικά δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν οι εκλογές. Το τραγούδι που φέρει ακριβώς αυτόν τον τίτλο περιγράφει, με πολύ διεισδυτική ματιά είναι η αλήθεια, το θέμα των εκλογών στην Ελλάδα και ειδικά την υποσχεσεολογία που ποτέ δεν πραγματώνεται. Μουσικά το τραγούδι είναι μια απλή μπαλάντα και ίσως ένα από τα πιο αδιάφορα τραγούδια του Περίδη. Η μεγάλη του δύναμη βρίσκεται στο στίχο που είναι εξαιρετικά εύστοχος και διαχρονικός: "Πέσε μόνος σου αρχηγέ / απ’το προεκλογικό μπαλκόνι / κι ό,τι μας ενώνει / είν’ αυτό που δεν θα γίνει ποτέ", "κάθε τέσσερα χρονάκια / μία Κυριακή πολίτες"... Ο δημιουργός αφήνει να εννοηθεί ότι ένας τρόπος διαμαρτυρίας θα ήταν και η άκυρη ψήφος: "κι ό,τι δεν τους είπες / γραψ’ το στο ψηφοδέλτιο κι εσύ".
* "Πω πω τι πάθαμε" - (Μουσική - Στίχοι - Ερμηνεία: Γιάννης Μηλιώκας) - Ακούστε το εδώ.
Ένα
από τα πολλά τραγούδια του Γιάννη Μηλιώκα που αποτυπώνει το πολιτικό
κλίμα της δεκαετίας του 1980, που ήταν και η πιο θερμή περίοδος από τη
Μεταπολίτευση μέχρι και σήμερα από πολιτικής άποψης. Ο Μηλιώκας έχει
συρράψει στο τραγούδι του δεκάδες φράσεις-κλισέ των πολιτικών και των
ΜΜΕ της εποχής εκείνης. Αυτή η εξάρτηση του τραγουδιού από την
επικαιρότητα της περιόδου κατά την οποία δημιουργήθηκε ίσως να νομίζει
κάποιος ότι το κάνει ξεπερασμένο. Αυτό που σοκάρει όμως είναι ότι πολλά
από αυτά που αναφέρονται τα ακούμε μέχρι και σήμερα, παρότι έχουν
αλλάξει πάρα πολλά πράγματα από τότε.
* "Οι εκλογές" - (Μουσική: Τζίμης Πανούσης, Στίχοι: Τζίμης Πανούσης & Γρηγόρης Ψαριανός, Ερμηνεία: Τζίμης Πανούσης, Δίσκος: Μουσικές Ταξιαρχίες, 1982) - Ακούστε το εδώ.
Από τον ιστορικό δίσκο "Μουσικές ταξιαρχίες"
του Τζίμη Πανούση και της μπάντας του έρχεται η επόμενη επιλογή μας.
Ένα τραγούδι που βάλλει ευθέως ενάντια στις εκλογές και ό,τι αυτές
συνεπάγονται. Ατόφια οργή για όλο το πολιτικό πανηγύρι που στήνεται και
για την παράνοια της εξουσίας και της κοινωνίας. Σήμερα, 27 χρόνια
μετά, το τραγούδι ακούγεται σαν να κυκλοφόρησε χτες! Ειδικά το ρεφρέν
"Δεν μπορώ άλλο Θανάση / στα εικοσιπέντε έχω γεράσει" αντικατοπτρίζει
και σήμερα αυτήν την κόπωση που νιώθουν οι νέοι από την πολιτική και
την κοινωνία, παρά το νεαρό της ηλικίας τους.Η ελευθεροστομία των στίχων, εξαιρετικά ριψοκίνδυνη για την εποχή που βγήκε ο δίσκος, παραπέμπει άμεσα τον ακροατή στη σκέψη ότι έχουμε να κάνουμε με ένα 100% "πανουσικό" τραγούδι. Η έκπληξη είναι ότι τους στίχους έχει μοιραστεί με τον Γρηγόρη Ψαριανό, ο οποίος μπορεί να έγραφε τότε "Στης Βουλής τα έδρανα / αχ κι εγώ να έκλανα" καυτηριάζοντας το γεγονός ότι πολλοί ονειρεύονται μια θεσούλα στο Κοινοβούλιο, όμως και ο ίδιος έγινε τελικά βουλευτής στις εκλογές του 2007.
* "Εκλογές" - (Μουσική - Στίχοι - Ερμηνεία: Ορφέας Περίδης, Δίσκος: Αχ ψυχή μου φαντασμένη, 1993) - Ακούστε το εδώ.
Ο παρθενικός προσωπικός δίσκος του Ορφέα Περίδη είναι και ο πλέον κοινωνικο-πολιτικός του σε θεματολογία. Πολλά από τα τραγούδια του δίσκου αυτού καταπιάνονται με θέματα κοινωνικά όπως οι πυρκαγιές (Ρομπέν των καμμένων δασών) και το γήπεδο (Ντέρμπι-Χούλιγκανς) και φυσικά δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν οι εκλογές. Το τραγούδι που φέρει ακριβώς αυτόν τον τίτλο περιγράφει, με πολύ διεισδυτική ματιά είναι η αλήθεια, το θέμα των εκλογών στην Ελλάδα και ειδικά την υποσχεσεολογία που ποτέ δεν πραγματώνεται. Μουσικά το τραγούδι είναι μια απλή μπαλάντα και ίσως ένα από τα πιο αδιάφορα τραγούδια του Περίδη. Η μεγάλη του δύναμη βρίσκεται στο στίχο που είναι εξαιρετικά εύστοχος και διαχρονικός: "Πέσε μόνος σου αρχηγέ / απ’το προεκλογικό μπαλκόνι / κι ό,τι μας ενώνει / είν’ αυτό που δεν θα γίνει ποτέ", "κάθε τέσσερα χρονάκια / μία Κυριακή πολίτες"... Ο δημιουργός αφήνει να εννοηθεί ότι ένας τρόπος διαμαρτυρίας θα ήταν και η άκυρη ψήφος: "κι ό,τι δεν τους είπες / γραψ’ το στο ψηφοδέλτιο κι εσύ".
* "Πω πω τι πάθαμε" - (Μουσική - Στίχοι - Ερμηνεία: Γιάννης Μηλιώκας) - Ακούστε το εδώ.
Ένα
από τα πολλά τραγούδια του Γιάννη Μηλιώκα που αποτυπώνει το πολιτικό
κλίμα της δεκαετίας του 1980, που ήταν και η πιο θερμή περίοδος από τη
Μεταπολίτευση μέχρι και σήμερα από πολιτικής άποψης. Ο Μηλιώκας έχει
συρράψει στο τραγούδι του δεκάδες φράσεις-κλισέ των πολιτικών και των
ΜΜΕ της εποχής εκείνης. Αυτή η εξάρτηση του τραγουδιού από την
επικαιρότητα της περιόδου κατά την οποία δημιουργήθηκε ίσως να νομίζει
κάποιος ότι το κάνει ξεπερασμένο. Αυτό που σοκάρει όμως είναι ότι πολλά
από αυτά που αναφέρονται τα ακούμε μέχρι και σήμερα, παρότι έχουν
αλλάξει πάρα πολλά πράγματα από τότε.* "Θίασος" (Μουσική - Στίχοι - Ερμηνεία: Σωκράτης Μάλαμας, Δίσκος: Το άδειο δωμάτιο, 2005) - Ακούστε το εδώ.
Κάπως πιο έμμεση η σχέση του τραγουδιού αυτού με τις εκλογές σε σχέση με τα προηγούμενα, αν και δεν λείπουν και οι σαφείς αναφορές ("εκλογική φάρσα με ψηφοφόρους ξύλινους / οι υποψήφιοι αστοί ντυμένοι παλιάτσοι / στο χορό των πολιτικών ελευθεριών / με δάκρυα στα μάτια για τα βάσανα του κόσμου / με πάθος για την καθαρότητα του έθνους / και την δόξα της πατρίδας"). Ο Σωκράτης Μάλαμας έχει δηλώσει ότι το εμπνεύστηκε κατά την ανάγνωση του βιβλίου "Το δικαίωμα στην τεμπελιά", γραμμένο από τον γαμπρό του Καρλ Μαρξ, Paul Lafargue. Παρομοιάζει όλο αυτό που ονομάζουμε "σύστημα" με έναν περιφερόμενο θίασο, από κανάλι σε κανάλι, από κόμμα σε κόμμα, από στοίχιση σε στοίχιση. Ο λόγος του είναι σαν ορμητικό ποτάμι, σκέτος χείμαρρος! Ένα τραγούδι αγανάκτησης, καταγγελίας και εντονότατης κριτικής σε εξουσία και κοινωνία. Πιάνει σχεδόν το σύνολο των σύγχρονων κακώς κειμένων. Η μουσική και η ενορχήστρωση είναι αυτονόητα ροκ, ηλεκτρικές, με δυναμισμό.
Όσο για την ερμηνεία του Μάλαμα, απλά να σας πω ότι όποιος δεν τον έχει δει να ερμηνεύει ζωντανά τον Θίασο και περιορίζεται στην ακρόαση της στουντιακής εκτέλεσης, δεν φαντάζεται καν πόσο μεταμορφώνεται το τραγούδι στα live από το πάθος με το οποίο φτύνει τις λέξεις. Ένα από τα κορυφαία πολιτικά τραγούδια που ακούσαμε τα τελευταία χρόνια, παρότι δεν έχει προβληθεί ιδιαιτέρως. Ο Μάλαμας δεν μας έχει συνηθίσει σε τόσο οργισμένα και άμεσα πολιτικά τραγούδια. Το παραδέχεται και ο ίδιος δηλώνοντας ότι επειδή δεν γράφει συχνά τέτοιου είδους πράγματα, έγραψε τον Θίασο που τα συνοψίζει όλα.
Το θέμα φυσικά δεν εξαντλείται έτσι εύκολα. Κάναμε μια προσπάθεια παρουσίασης 7 πολύ χαρακτηριστικών τραγουδιών που έχουν αρκετά μεγάλη σχέση με τις εκλογές και το κλίμα τους.