nikarakalpakis

Gimme 10: Οι γυναίκες-μούσες του Νίκου Καρακαλπάκη

Ο ερμηνευτής παρουσιάζει τις αγαπημένες του γυναικείες φωνές μέσα από δίσκους τους, που αγαπά.
Διαβάστηκε φορες
Ο ερμηνευτής Νίκος Καρακαλπάκης, απόφοιτος του τμήματος μουσικών σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και αριστούχος παμψηφεί του τμήματος σύγχρονου τραγουδιού του Εθνικού Ωδείου Αθηνών, έχει στο βιογραφικό του πολύχρονες συνεργασίες με σημαντικούς δημιουργούς όπως ο Γιάννης Σπανός και ο Γιώργος Χατζηνάσιος, δισκογραφικές συμμετοχές σε δίσκους των Graviton και της Πηγής Λυκούδη, καθώς και την κυκλοφορία του σινγκλ "Turning The Tide" (2012) και του ψηφιακού άλμπουμ Άνοιξη (2016).

Πρόσφατα κυκλοφόρησε από την MLK ο δίσκος Ό,τι Μας Ανήκει, ο πρώτος προσωπικός του Νίκου Καρακαλπάκη, με συνθέσεις που υπογράφονται από τους Γιάννη Σπανό, Λίνα Νικολακοπούλου, Νένα Βενετσάνου, Λίνος Κόκοτος, Πηγή Λυκούδη, Γιώργος Καγιαλίκος, Μαρία Παπαδάκη, Αρετή Κοκκίνου, Νίκος Δούκας και Ανδριανή Ζαγγανά.

Με αφορμή αυτή την πρώτη επίσημη δισκογραφική του κατάθεση, ο ερμηνευτής καταθέτει παρακάτω τις σκέψεις του για 10 αγαπημένες γυναίκες-μούσες και αντίστοιχους δίσκους τους που αγαπά.

1. Yma Sumac – Legend Of Jivaro (1957)
Το «αηδόνι του Περού» τάραξε τα νερά της παγκόσμιας μουσικής βιομηχανίας στις αρχές της δεκαετίας του '50, λόγω των μοναδικών φωνητικών της δυνατοτήτων (έκταση φωνής 5 οκτάβες) αλλά και του ρεπερτορίου της που ήταν κυρίως τραγούδια στην διάλεκτο των Ίνκας αλλά και άλλων φυλών της Νότιας Αμερικής, που τα επιμελούνταν ο μέντορας της, o μουσικολόγος Moises Vivanco. Διάλεξα τον συγκεκριμένο δίσκο γιατί περιέχει τραγούδια που κατέγραψαν η Yma και ο Moises στην ζούγκλα του Αμαζονίου, από την καθημερινή ζωή των Ηeadhunters (Jivaro), μιας φυλής πρωτόγονης, με τις παγανιστικές τους συνήθειες (το όνομα τους συνδέονταν με την συνήθειά τους να κόβουν τα κεφάλια των εχθρών τους και να τα "βράζουν" με σπονδές ως ένδειξη νίκης και προστασίας τους από τους θεούς). Ο δίσκος έχει ιδιαίτερο μουσικολογικό ενδιαφέρον. Τραγούδια για τον πόλεμο, τις καθημερινές συνήθειές τους, τις γιορτές τους, τις παγανιστικές τελετές τους. Η Yma Sumac – απόκοσμη και επιβλητική - η καταλληλότερη ερμηνεύτρια ενός τέτοιου, σπανιότατου δίσκου. Και το εξώφυλλο του άλμπουμ αρκετά προχωρημένο για την εποχή.

2. Diamanda Galas – Plague Mass (1991)
Για όσους ξέρουν την σπάνια αυτή περίπτωση της Diamanda Galas, μιας από τις πιο χαρακτηριστικές avant garde περσόνες, με τις σπανιότατες φωνητικές της δυνατότητες, την συνθετική της δεινότητα και τις πιανιστικές τις δεξιότητες,o δίσκος αυτός αποτελεί ίσως το κορυφαίο της άλμπουμ. Mια συγκλονιστική solo live performance στο καθεδρικό ναό του St. John The Divine στην Νέα Υόρκη με θέμα το AIDS . Πραγματικά ζηλεύω όσους ήταν εκεί και την παρακολούθησαν. Η Galas είναι μια ξεχωριστή εμπειρία. Ακούγοντάς την, φτάνεις σε μια εκστατική διέγερση πνεύματος και σώματος. Απ' όλες τις απόψεις, ο δίσκος αυτός είναι μια μοναδική εμπειρία, μια "λειτουργία σταύρωσης και λύτρωσης" για όποιον έχει την δύναμη και την αντοχή να ακούσει κάτι τόσο ιδιαίτερο, το οποίο για έναν μέσο ακροατή φαντάζει το λιγότερο δύσπεπτο... Και πιο σημαντικό: να την κατανοήσει.

3. Sainkho Namtchylak – Out Of Tuva (1993)
H αυτοεξόριστη avant garde τραγουδίστρια από την Tuva της Ρωσίας αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση ερμηνεύτριας. Χαρακτηριστικό της το throat singing, μια σπάνια τεχνική που χρησιμοποιούν κυρίως στην Μογγολία και στο Θιβέτ που ονομάζεται και overtone singing. To άλμπουμ της με τίτλο “Out of Tuva” την σύστησε σε ένα ευρύτερο κοινό που αγαπά την experimental μουσική. Αξίζει να την ανακαλύψετε γιατί κάθε άλμπουμ της διαφέρει, αφού πειραματίζεται με διάφορα είδη μουσικής.

4. Mercedes Sosa – Misa Criolla (1999)
Η σπουδαία ερμηνεύτρια της Αργεντινής στην πιο ώριμη στιγμή της ερμηνεύει ένα από τα πιο όμορφα σύγχρονα έργα, το “Misa Criolla” σε σύνθεση του Ariel Ramírez  (1964). Η απόδοση όλων των συντελεστών του άλμπουμ είναι σε τέτοιο υψηλό επίπεδο που κατά την γνώμη μου ο συγκεκριμένος δίσκος είναι από τους καλύτερους δίσκους του προηγούμενου αιώνα.

5. Mαρινέλλα – Η Μαρινέλλα Τραγουδά Και Θυμάται (1998)
Η Μαρινέλλα είναι ένα σπουδαίο κεφάλαιο της ελληνικής μουσικής. Όποιος γνωρίζει καλά την πορεία της στο σύνολο της εξηντάχρονης καριέρας της, μόνο θαυμασμό μπορεί να του προκαλεί. Πέρα από τις φωνητικές της δυνατότητες που σπάνια συναντάμε σε ελληνίδα τραγουδίστρια, η αυτόνομη πορεία της δείχνει μια ερμηνεύτρια που τόλμησε να αναμετρηθεί με όλα σχεδόν τα είδη τραγουδιού, ν αμφισβητηθεί από εμπαθείς και ημιμαθείς για το ρεπερτόριο της και να κατέχει αυτή τη στιγμή τον τίτλο της μακροβιότερης πετυχημένης ελληνίδας καλλιτέχνιδας. Η συναυλία της στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το 1998 – είχα την χαρά να την παρακολουθήσω – καταγράφηκε και κυκλοφόρησε σε CD. Μια σημαντική μουσική καταγραφή της πορείας της (60 χρονών ήταν τότε) που υπηρέτησε με σοφία ό,τι τραγούδησε (από ελαφρό τραγούδι με τζαζ στοιχεία ως το λαϊκό με τον αμανέ της στο "Νύχτωσε Χωρίς Φεγγάρι") και κατάφερε να χαρίσει στο κοινό της ένα από τα πιο προσεγμένα ελληνικά live άλμπουμ όλων των εποχών και να χαρακτηριστεί ως φωνή-φαινόμενο από κριτικούς και κοινό.

6. Χάρις Αλεξίου – Τα Τσίλικα (1983)
H Xαρούλα Αλεξίου, με την μοναδική αμεσότητα των ερμηνειών της ένωσε τους Έλληνες όλου το κόσμου στην θέρμη της φωνή της. Παρόλο που για πολλούς η Χαρούλα έγινε σύμβολο από το Δι' Ευχών και μετά, εμένα η περίοδος της που αγαπώ είναι από τα τέλη της δεκαετίας του 70 ως τα τέλη του 80. Εκεί ανήκει κι ο δίσκος «Τα Τσίλικα» που κυκλοφόρησε το 1983 και περιλαμβάνει δημιουργίες που γράφτηκαν από τα τέλη του προ-προηγούμενου αιώνα, όπως ο "Μπαρμπαγιαννακάκης", που είναι από τα γνωστότερα λαϊκά τραγούδια της Σμύρνης, έως και το 1948 με τα δυο τραγούδια του Απόστολου Χατζηχρήστου "Ας Μην Ξημέρωνε Ποτέ" και "Γλυκοβραδιάζει". Οι εκτελέσεις από όλες τις απόψεις είναι μια σημαντική καταγραφή τραγουδιών που η Χαρούλα απέδωσε μοναδικά ως γνήσια λαϊκή τραγουδίστρια με παραδοσιακές καταβολές, με την συνοδεία εξαιρετικών μουσικών. Τον θεωρώ έναν από τους πιο ωραίους δίσκους της καριέρας της και αγαπώ σχεδόν όλα τα τραγούδια του, έχοντας μια ιδιαίτερη προτίμηση σε εκείνα του Παναγιώτη Τούντα.

7. Αmalia Rodrigues – Ses Plus Belles Chansons (1994)
H Amalia Rodrigues είναι από τις πιο αγαπημένες μου φωνές. Κατάφερε μέσα από την φωνή της να κάνει γνωστά τα fado σε όλο τον κόσμο. Σπάνιο μέταλλο φωνής, συνδυάζοντας την δύναμη μιας αυτόνομης γυναίκας με μια εύθραυστη όμως ψυχοσύνθεση . Διάλεξα αυτόν τον δίσκο γιατί ερμηνεύει στα γαλλικά τραγούδια της πατρίδας της (Πορτογαλίας) αλλά και γαλλικά τραγούδια όπως το “La Vie En Rose” και πολλά άλλα. Ξεχωρίζω φυσικά το θρυλικό “Aranjuez mon amour”, τον «ύμνο» των Πορτογάλων, που στην φωνή της Amalia βρίσκει την απόλυτη ερμηνεύτρια. Επίσης αγαπημένο του δίσκου είναι και το "Balada Do Sino”. 

8. Whitney Houston – Whitney (1987)
H pop μουσική ευτύχησε με μια από τις καλύτερες φωνές παγκοσμίως. Μια τραγουδίστρια ζηλευτή που με το δεύτερο της κιόλας άλμπουμ (Whitney) κέρδισε 3 βραβεία Grammy και έφτασαν 4 singles από το ίδιο άλμπουμ στο νούμερο 1 του Billboard Chart . Ήταν η πρώτη γυναίκα τραγουδίστρια που το κατάφερε αυτό. Θυμάμαι τον εαυτό μου – πιτσιρικάς - να χορεύω με μανία το “I wanna dance with somebody” και το “So emotional”. Με τα χρόνια όμως ξεχώρισα το “Didn’t we almost havε it all”. Παραμένει το αγαπημένο μου από τον δίσκο αυτό. 

9. Mina – Dalla Terra (2000)
H Mina από την γειτονική Ιταλία αποτελεί μεγάλο μουσικό κεφάλαιο στην πατρίδα της και όχι μόνο. Ξεκίνησε ως pop τραγούδιστρια την δεκαετία του 60, με χαρακτηριστική φωνή πολλών δυνατοτήτων (που ξεχώρισε και ο Frank Sinatra) και εντυπωσιακή φινέτσα με ιδιαίτερη αισθητική ακόμη και στα εξώφυλλα των δίσκων της, για να πειραματιστεί έως σήμερα με διασκευές jazz, blues, rock και να είναι πάντα είδηση η κυκλοφορία δίσκου της στην Ιταλία. O δίσκος Dalla Τerra κυκλοφόρησε το 2000 και περιέχει θρησκευτικούς ύμνους – χρονικά από τον 8ο αιώνα μΧ  μέχρι τον πρώιμο Ρομαντισμό - που ερμηνεύει με μοναδικό τρόπο. Οι ενορχηστρώσεις έχουν ενδιαφέρον καθώς δίνουν στον δίσκο ένα άκουσμα σύγχρονο χωρίς να προδίδει το ύφος των κομματιών και η Mina τα σφραγίζει ερμηνευτικά με την τόσο χαρακτηριστική της φωνή.

10. Sarah Vaughan – Gershwin Live! (1982)
Στην πιο ώριμη στιγμή της η Sassy (ίσως η πιο εντυπωσιακή και ξεχωριστή - λόγω χροιάς - contralto φωνή που έχω ακούσει έως σήμερα, με την τεράστια έκταση - baritone έως soprano) συνεργάζεται με την φιλαρμονική ορχήστρα του Los Angeles, υπό την διεύθυνση του Michael Tilson Thomas, και τραγουδάει George Gershwin. Eίχε προηγηθεί το θρυλικό άλμπουμ Sarah Vaughan Sings George Geshwin - The Songbook πολλά χρόνια πριν (1958) όταν τότε η Sassy ήδη θεωρούνταν το αντίπαλο δέος της άλλης θρυλικής, Ella Fitzgerald. Η ζωντανή ηχογράφηση αυτής της συνεργασίας χάρισε στην Sarah Vaughan το βραβείο της καλύτερης jazz female vocalist το 1983 στα βραβεία Grammy και θεωρείται ένας από τους κορυφαίους δίσκους της τζαζ όλων των εποχών. Ξεχωρίζω στο άλμπουμ την εκτέλεση στο "The Man I Love" αλλά πολύ περισσότερο την εκτέλεση του "My Man’s Gone Now" από την όπερα Porgy And Bess, στην οποία η Sarah Vaughan μετουσιώνεται σε μια δραματική ηθοποιό κι αποκαλύπτει ολόκληρη την ερμηνευτική της  γκάμα.

Διαβάστε ακόμα