Την ιδέα για αυτή τη λίστα και αυτό το κείμενο δεν την έχω πολύ καιρό. Πριν από λίγες εβδομάδες άκουγα εκ νέου το «Μώλυ» του Σείριου Σαββαΐδη και όταν «αναδύθηκα» από το «Στο Σταυραητό» άρχισα τις σκέψεις. Είχα άμεσα στο μυαλό μου ένα ακόμα τραγούδι όπου ο σταυραητός αναφέρεται ως παρομοίωση περηφάνιας και ελευθερίας, μπορούσα να βρω κι άλλα;
Ξεκίνησα από εκεί που ήμουν. Ο Σείριος Σαββαΐδης έχτισε μια απλή μα όμορφη, ψυχεδελική στην επανάληψή της μελωδία γύρω από τους στίχους του Κώστα Κρυστάλλη και κατέληξε με μια «προσευχή» να κλείνει το δίσκο του. «Προσευχή» η οποία τελειώνει, χάρη στην ερμηνεία του, σε μια διακριτική κορύφωση. Μόνο το «αμήν» λείπει.
Στο τραγούδι αυτό ο σταυραητός είναι άμεσα εμπλεκόμενος ως αποδέκτης των στίχων του Κρυστάλλη και δεν εμφανίζεται απλά ως μια συγκριτική αναφορά. Τον ίδιο αποδέκτη έχουν και οι στίχοι του Νικόλα Άσιμου, σε ένα από τα λιγότερο γνωστά τραγούδια του.
Από την άλλη, πολύ πιο συχνή στη δισκογραφία είναι η εμφάνιση του σταυραητού σε ένα στίχο ή στο ρεφρέν ως μέτρο σύγκρισης. Είτε του ίδιου του ποιητή, όπως στο «Σταυραετός» του Κώστα Βίρβου που μελοποιήθηκε από το Βασίλη Τσιτσάνη, είτε ενός γενικότερου αποδέκτη όπως τα «έρημα κορμιά» στο τραγούδι του Θανάση Παπακωνσταντίνου. Τα περισσότερα τραγούδια της παρακάτω λίστας ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία.
Δύο από τα τραγούδια έχουν ακουστεί σε ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου των αρχών της δεκαετίας του ‘70. Η Αλίκη Βουγιουκλάκη τραγούδησε «πάρε με σταυραητέ μου, έλα και μην αργείς» στο «Πέρα Στον Πέρα Κάμπο» από την ταινία «Η Κόρη Του Ήλιου» (1971). Το δεύτερο, με τίτλο «Μοιρολόι» (γνωστό και ως «Ήλιε Φονιά»), σε στίχους Τάσου Λειβαδίτη και μουσική Μίμη Πλέσσα, υπάρχει δύο φορές στη λίστα καθώς η αρχική εκδοχή με την Καίτη Αμπάβη που ακούστηκε στην ταινία «Αστραπόγιαννος» (1970) λογοκρίθηκε με αποτέλεσμα την εκδοχή που θα ακούσετε από την Χαρούλα Λαμπράκη.
Τη λίστα συμπληρώνουν η Ελένη Βιτάλη, ο Νίκος Μαμαγκάκης, η Δόμνα Σαμίου σε ένα παραδοσιακό, ο Βασίλης Τερλέγκας και μια ανθρώπινη μορφή όμοια του σταυραητού, ο Ψαραντώνης.
Για ακούστε:
Από το spotify απουσιάζουν αρκετά τραγούδια, αλλά μπορείτε να πάρετε μια καλή γεύση:
Τα τραγούδια
1. Σείριος Σαββαΐδης - Στο Σταυραητό
2. Νικόλας Άσιμος - Σταυραϊτέ
3. Θανάσης Παπακωνσταντίνου και Ματούλα Ζαμάνη - Έρημα κορμιά
4. Αλέξανδρος Τσότσης - Σταυραετός
5. Ψαραντώνης - Ζηλεύω Του Σταυραετού
6. Καίτη Αμπάβη - Μοιρολόι
7. Χαρούλα Λαμπράκη - Μοιρολόι
8. Ελένη Βιτάλη - Στο Χέρι Ένα Γαρούφαλλο
9. Δήμητρα Γαλάνη - Σταυραετός
10. Κώστας Γοντικάκης - Έρωτα εχθρέ
11. Δημήτρης Μπάσης - Είμαι Αετος Σταυραετός
12. Δόμνα Σαμίου - Ο Σταυραετός Κι Η Πέρδικα (Κάρπαθος)
13. Αλίκη Βουγιουκλάκη - Πέρα στον πέρα κάμπο (Η κόρη του Ήλιου)
14. Νίκος Μαμαγκάκης - Ανδρούτσος
15. Βασίλης Τερλέγκας - Σταυραετός
Η φωτογραφία πάρθηκε από την ιστοσελίδα dasologoi.gr.