Από τη συναυλία του Γιάννη Κότσιρα στο Βεάκειο στις 11 του Ιούλη, μέχρι την περασμένη Κυριακή 20 Σεπτεμβρίου, οι άνθρωποι της μουσικής έδωσαν την ψυχή τους και εργάστηκαν πολλαπλάσιες ώρες (σε σχέση με την προ κορονοϊου εποχή) για να πραγματοποιηθούν οι συναυλίες αυτού του διμήνου.
Σε αυτό το διάστημα, φάνηκε πραγματικά η ποιότητα, η αντοχή και το πάθος που έχουν οι άνθρωποι των συναυλιών, γιατί ήταν πραγματικά πολύ δύσκολο να οργανώσουν ζωντανές εμφανίσεις με αυστηρά μέτρα, φόβο και αμφιβολία για το αν θα γίνουν τελικά αυτές.
Πριν λίγες ημέρες μιλήσαμε με δύο ανθρώπους που εργάζονται πολλά χρόνια στον χώρο της μουσικής και των συναυλιών και η γνώμη τους είναι εξαιρετικά σημαντική. Πιο συγκεκριμένα, μιλήσαμε με τη Χαρά Ζούμα, η οποία έχει δουλέψει στις Δημόσιες Σχέσεις και το Γραφείο Τύπου στη Sony Music και τον Ant1 και έχει δημιουργήσει τις εταιρείες Mrs Brown και Zuma Communications, στην οποία είναι Managing Director. Ακόμη, προσεγγίσαμε τον Γιώργο Χουρδάκη, ιδιοκτήτη της μουσικής σκηνής PassPort και παραγωγό συναυλιών πολλών γνωστών Ελλήνων (κι όχι μόνο) μουσικών.
Ο λόγος στην Χαρά και τον Γιώργο:
Mixgrill: Μπορείτε να μας περιγράψετε τις επιπρόσθετες εργασίες που έπρεπε να γίνουν σε κάθε συναυλία από τον Ιούλιο, μέχρι και την Κυριακή λόγω των μέτρων για τον κορονοϊό;
Γιώργος Χουρδάκης: Η δουλειά του παραγωγού φέτος το καλοκαίρι επικεντρώθηκε στο να εφαρμόσει πλήρως τα υγειονομικά πρωτόκολλα που καθορίστηκαν από τις αντίστοιχες ΚΥΑ προκειμένου να προστατεύσει πρωτίστως την υγεία των θεατών αλλά και των υπολοίπων συντελεστών της παράστασης. Αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να κάνουμε εκτεταμένο ρεπεράζ στους χώρους όπου θα γινόταν η κάθε συναυλία και να προσπαθήσουμε να φανταστούμε πιθανά προβλήματα που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν προκειμένου να βρούμε τις ενδεδειγμένες λύσεις ώστε να παραμείνουμε εντός πλαισίου.
Πρακτικά αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να σηματοδοτήσουμε όλες τις περιοχές που θα υπήρχε πιθανός συνωστισμός (είσοδοι-έξοδοι, WC), να επιμεληθούμε τον καθαρισμό των καθισμάτων, να σηματοδοτήσουμε τα κενά καθίσματα που προέκυπταν από το 75% της χωρητικότητας, να βελτιώσουμε τους χρόνους που χρειαζόμασταν για την τακτοποίηση των θεατών στις θέσεις τους και τέλος να ενημερώνουμε το σύνολο των θεατών μέσω μηνυμάτων για τις υποχρεώσεις που έχουμε για την προστασία θεατών, καλλιτεχνών και προσωπικού.
Βέβαια, πρέπει να δηλωθεί ότι είχαμε την αμέριστη συμπαράσταση του ΟΠΑΝ και του προέδρου του Ιωσήφ Βουράκη, αλλά και την γενναιοδωρία του Δήμου μέσω του δημάρχου Πειραιά Γιάννη Μωραλη να δημιουργήσουν τις συνθήκες εκείνες που κατέστησαν δυνατές τις παραστάσεις φέτος στο Βεάκειο.
MG: Ο κόσμος ήταν/είναι διστακτικός στο να πάρει την απόφαση να έρθει στη συναυλία; Είδατε διαφορές στη συμπεριφορά του από τον Ιούλιο μέχρι και το Σεπτέμβρη;
Χαρά Ζούμα: O κόσμος - στην πλειοψηφία των περιπτώσεων - ήταν εξαρχής διστακτικός στο να κλείσει άμεσα εισιτήρια, τη στιγμή δηλαδή που άνοιγε επίσημα η προπώληση για κάθε συναυλία. Την τελευταία εβδομάδα όμως, όσο δηλαδή πλησιάζαμε στην ημερομηνία πραγματοποίησής της, φαινόταν ξεκάθαρα η αυξητική τάση στην προπώληση και είναι λογικό. Όσο το κοινό ένιωθε μεγαλύτερη σιγουριά για το ότι θα γινόταν η συναυλία, τόσο πιο εύκολα έπαιρνε την απόφαση να αγοράσει εισιτήρια. Υπήρξαν φυσικά και οι περιπτώσεις, όπως γνωρίζετε, που συναυλίες και παραστάσεις έγιναν sold out μέσα σε λίγες ώρες. Σε αυτό συνετέλεσε και η ενημέρωση που είχαμε στείλει προς όλους - media και παρόχους εισιτηρίων - ότι οι θέσεις που διατίθενται είναι λίγες, βάσει του υγειονομικού πρωτοκόλλου, άρα το κοινό έσπευσε να αγοράσει τα εισιτήρια αυτά για να μην χάσει την ευκαιρία να δει τον αγαπημένο ή την αγαπημένη του καλλιτέχνη.
Γιώργος Χουρδάκης: Υπήρξαν δυο φάσεις. Τον Ιούλιο, ο κόσμος είτε λόγω εγκλεισμού, είτε λόγω χαμηλών κρουσμάτων ανταποκρίθηκε πολύ άμεσα κατά την έναρξη των προπωλήσεων. Αυτό όμως άλλαζε μέρα με τη μέρα και όσο τα κρούσματα αυξάνονταν, με αποκορύφωμα τον Σεπτέμβρη όπου η κατάσταση είχε γίνει πολύ δύσκολη και η μεγάλη πλειονότητα του κόσμου αγόραζε εισιτήρια τις δύο-τρεις τελευταίες μέρες πριν την παράσταση. Σε αυτό το σημείο έπαιξε ρόλο βέβαια και η συνεχής αδικαιολόγητη έως ύποπτη στοχοποίηση από τα ΜΜΕ, τα οποία χωρίς να έχει υπάρξει κανένας λόγος επικοινωνούσαν μια πιθανή ματαίωση όλων των πολιτιστικών δρώμενων.
MG: Το κοινό ήταν συνειδητοποιημένο και υπάκουο στις υποδείξεις σας;
ΧΖ: Σε όλες τις συναυλίες τις οποίες προώθησε το γραφείο μας (σ.σ: ZUMA Communications), το κοινό ήταν απολύτως συνειδητοποιημένο και υπάκουο. Δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς, το πώς έπρεπε να προσέλθει κάποιος στους χώρους των συναυλιών και παραστάσεων ήταν το πρώτο μας μέλημα στο πλαίσιο της πληροφόρησης μέσω των σχετικών Δελτίων Τύπου και των αναρτήσεων στα social media και στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες πώλησης εισιτηρίων. Τα μέτρα προφύλαξης ήταν και παραμένουν πολύ αυστηρά, ο κόσμος που δούλευε για την προφύλαξη και την ταξιθεσία είχε διπλασιαστεί ώστε να μπορεί να παρακολουθεί την προσέλευση, την έξοδο αλλά και κάθε σειρά καθισμάτων και για να επαναφέρει αμέσως στη θέση του όποιον τυχόν έκανε κίνηση για να σηκωθεί όρθιος. Όλοι συνεργάζονταν, φορούσαν τις μάσκες τους και δεν εγκατέλειπαν τις θέσεις τους παρά μόνο για πολύ σοβαρό λόγο. Ακόμα και στις ελάχιστες περιπτώσεις που κάποιος σηκωνόταν από την καρέκλα του πάνω στον ενθουσιασμό του, έσπευδε αμέσως κάποιος από την παραγωγή για να του ζητήσει να καθίσει ξανά. Σε κάθε τέτοια περίπτωση μας ζήταγαν συγνώμη και υπάκουαν στις υποδείξεις. Νιώσαμε όλοι και όλες περήφανοι για αυτό το κοινό και τους ευχαριστώ ξανά εδώ μιας και μου δίνετε αυτήν την ευκαιρία.
ΓΧ: Το κοινό σε πολύ μεγάλο ποσοστό ήταν απόλυτα υπάκουο και συνεργάσιμο με τους ανθρώπους που είχαν την ευθύνη της ασφάλειας. Καταλάβαιναν ότι τα μέτρα που κληθήκαμε να πάρουμε ήταν για την ασφάλεια όλων μας, Σε αυτό το σημείο να ευχαριστήσω την εταιρεία «Μινώταυρος Security» για τον απόλυτο επαγγελματισμό που επέδειξε καθόλη τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Κάποιο σκηνικό που θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας;
ΓΧ: Η πρώτη φετινή μας συναυλία με τον Μίλτο Πασχαλίδη στο Βεάκειο και δεύτερη για όλη την Ελλάδα. Το άγχος που είχαμε προκειμένου να κυλήσουν όλα ομαλά κάτω από πρωτόγνωρες συνθήκες, η προσμονή του ίδιου του Πασχαλίδη και κυρίως η ανάγκη του κοινού να εκτονωθεί, δημιούργησαν μια μοναδική βραδιά που θα τη θυμάμαι για χρόνια. Νομίζω πως ο κόσμος δεν σταμάτησε στιγμή να τραγουδά και να συμμετέχει σε βαθμό σχεδόν χορωδιακό με τον καλλιτέχνη και την επί σκηνής ορχήστρα του.
ΧΖ: Οι στιγμές που όλοι έγιναν ένα με τη φωνή τους και τα χέρια ψηλά σε συναυλίες όπως των Σωκράτη Μάλαμα, Ματούλας Ζαμάνη, Φοίβου Δεληβοριά, Νατάσσας Μποφίλιου, Μαρίζας Ρίζου, Μαρίας Παπαγεωργίου και του Μάριου Φραγκούλη. Σε τραγούδια που αγαπούν πολύ και ήθελαν να τα τραγουδήσουν χωρίς να φοβούνται. Η φωνή έβγαινε από την καρδιά τους, το ένιωθες, η συγκίνηση ήταν μεγάλη. Μία στιγμή που δεν θα ξεχάσω ήταν η έναρξη στην πρώτη συναυλία που έγινε στις 11 Ιουλίου στο Βεάκειο Θέατρο Πειραιά. Ήταν η συναυλία του Γιάννη Κότσιρα στην οποία, κυριολεκτικά με την εμφάνισή του στη σκηνή και τον πρώτο στίχο που είπε, το κοινό του «πήρε το τραγούδι από το στόμα». Είδα να συμβαίνει αυτό άμεσα και αυθόρμητα από όλους. Ήταν φανερό πως ο κόσμος εκείνο το βράδυ είχε τόση ανάγκη να τραγουδήσει, να εκφραστεί, να φωνάξει δυνατά μετά από τόσους μήνες εγκλεισμού και αποχής από συναυλίες, παραστάσεις και κάθε είδους πολιτιστικές εκδηλώσεις. Δεν θα την ξεχάσω ποτέ αυτή τη στιγμή, ούτε οι μουσικοί και ο καλλιτέχνης πιστεύω. Όπως δήλωσε άλλωστε, η συμμετοχή του κοινού σε αυτή τη συναυλία φάνηκε να είναι σχεδόν «μια πράξη επαναστατική». Και ήταν κι αυτή, όπως και όλες οι άλλες που είχαμε την τύχη να προωθήσουμε, μια συναυλία κατά τη διάρκεια της οποίας όλοι ακολούθησαν τις οδηγίες, δεν υπήρξε συνωστισμός στην είσοδο και στην έξοδο, δεν μετακινήθηκαν άσκοπα από τις θέσεις τους, οι αποστάσεις τηρήθηκαν με ευλάβεια και όλοι απόλαυσαν το πρόγραμμα με ασφάλεια.
MG: Ο φετινός χειμώνας θα είναι περίεργος για τη μουσική και τις συναυλίες γενικότερα. Πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρξει χειμερινή συναυλιακή σεζόν; Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν γήπεδα μπάσκετ και γενικότερα μεγάλοι αθλητικοί χώροι για συναυλίες, ώστε να τηρούνται πιο εύκολα τα μέτρα προστασίας;
ΓΧ: Έχουμε 25 Σεπτέμβρη και ακόμα δεν μας έχει ενημερώσει κανείς για το τι πρόκειται να γίνει. Αυτό εξ' ορισμού δημιουργεί μια κατάσταση όπως την περιγράφεις. Ζοφερή. Τόσο για τους καλλιτέχνες, τους τεχνικούς όσο και για όλους εμάς που κινούμαστε γύρω από αυτό που λέμε θέαμα/ακρόαμα. Η προσπάθεια του συνδέσμου μας είναι άοκνη αλλά δεν βλέπω από τα συναρμόδια υπουργεία ανταπόκριση. Όσον αφορά τις συναυλίες σε αθλητικούς χώρους το βρίσκω απίθανο κυρίως γιατί είναι πολύ δύσκολο να εφαρμόσεις σε τόσο μεγάλους χώρους τα όποια μέτρα θα κληθούμε να εφαρμόσουμε.
ΧΖ: Δεν γνωρίζω αυτό που μου λέτε για γήπεδα μπάσκετ και αθλητικούς χώρους καθώς δεν είμαι παραγωγός συναυλιών, η δική μου δουλειά είναι να κάνω επικοινωνία και προώθηση πολιτιστικών εκδηλώσεων στα media. Από την άλλη όμως δεν έχει επιτραπεί μέχρι τώρα η πραγματοποίηση αθλητικών διοργανώσεων στους χώρους που αναφέρετε, με όρους και προϋποθέσεις, γεγονός εντελώς παράλογο κατά τη γνώμη μου. Πιστεύω όμως ότι μπορούν να πραγματοποιηθούν μουσικές παραστάσεις σε κλειστούς χώρους, τηρώντας αυστηρά όλα τα μέτρα που ορίζει το υγειονομικό πρωτόκολλο για αυτές τις περιπτώσεις. Με μικρότερο αριθμό εισιτηρίων, με αποστάσεις, με μάσκες, με χρήση αντισηπτικών, με αποφυγή συνωστισμού κατά την είσοδο και την έξοδο στους χώρους. Λύσεις υπάρχουν και οι επαγγελματίες των πολιτιστικών διοργανώσεων αλλά και των επιχειρήσεων όπως οι μουσικές σκηνές, γνωρίζουν πώς να ακολουθήσουν τις οδηγίες και να προστατεύσουν τη δουλειά τους, τους εργαζόμενους και τους θεατές. Όλοι είναι πολίτες και επαγγελματίες που έχουν πληγεί από την πανδημία, έχουν δεχτεί σοβαρό οικονομικό πλήγμα και δεν θα ρισκάρουν τη φήμη τους και τη δυνατότητα να εργαστούν με υπευθυνότητα.
Η πολιτεία με τα αρμόδια υπουργεία οφείλει να επεξεργαστεί μια πρόταση και να επιτρέψει στον συγκεκριμένο κλάδο να εργαστεί έστω και με μειωμένο ακροατήριο και συνθήκες αυστηρών μέτρων. Το κοινό έχει προετοιμαστεί επίσης, γνωρίζει ότι έχουν αλλάξει τα πράγματα, διψάει όμως για μουσική, τραγούδι, θέατρο, χορό, για εκθέσεις, για κάθε πολιτιστική εκδήλωση που μπορεί να του προσφέρει μια άλλη θέαση της πραγματικότητας, μια ουσιαστική ενίσχυση της ιδιαίτερα βεβαρημένης ψυχολογικής του κατάστασης, τη δυνατότητα να μοιραστεί με άλλους στον ίδιο χώρο, μέσω της τέχνης, την αγωνία, τη χαρά του, την ελπίδα του. Δεν μπορούμε να το στερήσουμε αυτό από κανέναν, ειδικά όσο παρατείνεται αυτή η δυστοπία.
Φυσικά, αν βγει μια γενικότερη οδηγία από το Υπ. Υγείας για γενικό lockdown θα υπακούσουμε όλοι - επιχειρηματίες, παραγωγοί, καλλιτέχνες και εργαζόμενοι στον χώρο του πολιτισμού - στα μέτρα και θα συνταχθούμε απόλυτα. Μέχρι να γίνει αυτό όμως, που το απευχόμαστε, ας μας επιτρέψουν να εργαστούμε και ας εξετάσουν με σοβαρότητα τις προτάσεις εύρυθμης και ασφαλούς λειτουργίας των χώρων και πραγματοποίησης συναυλιών που έχει καταθέσει ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Διοργανωτών Πολιτιστικών Εκδηλώσεων.
Ευχαριστούμε πάρα πολύ Γιώργο και Χαρά!