Στη σειρά άρθρων «Βιβλιο-soundtrack» ακούμε τραγούδια εμπνευσμένα από τις μουσικές και όχι μόνο αναφορές σε αστυνομικά μυθιστορήματα. Αυτή την εβδομάδα ξεφυλλίζουμε άλλο ένα βιβλίο του Jo Nesbø. Για τη συγγραφική τέχνη του Nesbø συζητήσαμε ήδη. Σε αυτό το άρθρο ακούμε μουσικές και λέμε ιστορίες για τη «Λεοπάρδαλη» που κυκλοφόρησε το 2013 στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη.
Πρωτότυπη έκδοση: “Panserhjerte”, Εκδόσεις Aschehoug, 2009.
Υπόθεση
Ο επιθεωρητής της νορβηγικής αστυνομίας Χάρι Χόλε βγήκε νικητής μα λαβωμένος από την αναμέτρησή του με τον Χιονάνθρωπο. Πλέον ζει στο Χονγκ Κονγκ και παλεύει με τις καταχρήσεις του. Όταν μαθαίνει τα προβλήματα υγείας του πατέρα του, επιστρέφει στο Όσλο με τις ευλογίες του προϊσταμένου του, καθώς η αστυνομία ερευνά μια σειρά φρικτών εγκλημάτων.
Ο Jo Nesbø επινοεί το «μήλο του Λεοπόλδου» και ο Χάρι Χόλε αντιμετωπίζει την πιο φρικιαστική υπόθεση της καριέρας του, προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα σε πληθώρα προσωπικών και επαγγελματικών προκλήσεων.
Ο τίτλος
Ο πρωτότυπος νορβηγικός τίτλος “Panserhjerte” μεταφράζεται ως «οχυρωμένη/σιδερόφρακτη καρδιά», κάτι που μπορεί κάλλιστα να παραπέμπει στις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει ο Χάρι Χόλε. Ιατρικά ο όρος περιγράφει την συμπιεστική περικαρδίτιδα, μια φλεγμονή του περικαρδίου. Είναι μυστήριο γιατί επελέγη ο διεθνής αγγλικός τίτλος “The Leopard” από τον οποίο προέρχεται και η ελληνική μετάφραση. Η πιο προφανής σύνδεση είναι η ηχητική ομοιότητα με το όνομα του δολοφονικού όπλου (το «μήλο του Λεοπόλδου»). Άλλη μια εικασία είναι ότι σχετίζεται με τη χώρα προέλευσης του όπλου (Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, πρώην Ζαΐρ) και το χαρακτηριστικό καπέλο από δέρμα λεοπάρδαλης που ήταν σήμα κατατεθέν του πρώην δικτάτορα της χώρας Mobutu. Μάλιστα, η εθνική ποδοσφαιρική ομάδα της χώρας επί εξουσίας του Mobutu (του τότε Ζαΐρ) έφερε το προσωνύμιο “Leopards (of Zaire)”, που εξαπλώθηκε με τη συμμετοχή της στο Μουντιάλ του 1974 στη Δυτική Γερμανία.
Τα τραγούδια
01. Sex Pistols - God Save The Queen
02. Hank Williams - Angel Of Death
03. Townes Van Zandt - Dead Flowers
04. Snow Patrol - Take Back The City
05. Miles Davis - Flamenco Sketches
06. Nazareth - Love Hurts
07. Deep Purple - Speed King
08. Bruce Springsteen - No Surrender
09. The Clash - Death οr Glory
10. Martha Wainwright - Far Away
11. Chris De Burgh - Lady in Red
12. Johann Sebastian Bach - Cantata BWV 1 Wie schön leuchtet der Morgenstern | 1 Chorus
13. Queen - Killer Queen
14. Moody Blues - Nights in White Satin
15. Duke Ellington - Don't Get Around Much Anymore
16. Céline Dion - Ce n'était qu'un rêve
17. Antony and the Johnsons - Cripple and the Starfish
18. Joy Division - Transmission
19. Tracy Chapman - Fast Car
20. Keith Carradine - I'm Easy
21. Michael Jackson - Billie Jean
22. Katie Melua - Wonderful Life
23. Bruce Springsteen - Blood Brothers
Η Κάγια Σούλνες συνεργάτης του Χάρι Χόλε θυμάται τον αδερφό της να της κηρύσσει την αλήθεια που βρίσκεται στους Sex Pistols, ενώ στο βάθος ακουγόταν ο Johnny Rotten να τραγουδά για το μέλλον της Βρετανίας.
Sex Pistols - God Save The Queen
Ο Χόλε επιβιβάζεται στο αυτοκίνητο του συναδέλφου του Μπγιορν Χολμ, ενώ το κασετόφωνο παίζει Hank Williams. Ο Χολμ εκτιμά τον Williams όχι μόνο ως μουσικό, μα και ως άνθρωπο. Ακούμε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του Αμερικανού τραγουδοποιού της φολκ από το πρώτο μισό του 20ου αιώνα.
Hank Williams - Angel Of Death
Το αυτοκίνητο του Χολμ είναι πραγματικά ένα jukebox περασμένης εποχής. Σε μια άλλη συγκυρία από το κασετόφωνό του ξεχύνονται οι λυγμοί του επίσης Αμερικανού Townes Van Zandt. Επέλεξα να ακούσουμε τη διασκευή του Van Zandt στο “Dead Flowers” των The Rolling Stones, όπως ακούστηκε στο “The Big Lebowski” των αδερφών Coen (1998).
Townes Van Zandt - Dead Flowers
Ο Χόλε βρίσκεται εκτός υπηρεσίας και βγαίνει να τακτοποιήσει προσωπικές του υποθέσεις φορώντας ένα T-shirt με το όνομα ενός μουσικού συγκροτήματος. Σε μια απρόσμενη συνάντησή του που εξελίσσεται σε καβγά ο αντίπαλος του Χόλε εκτοξεύει μια ροχάλα προς το μέρος του, η οποία προσγειώνεται πάνω στο όνομα του συγκροτήματος. Πλέον το T-shirt γράφει “Snow Patrøl”. Θα μπορούσε να εκληφθεί και ως χλευασμός για τα μουσικά του γούστα. Τιμητικά ας ακούσουμε ένα single από τον ενδεχομένως χειρότερο δίσκο των Βρετανών (“A Hundred Million Suns”, 2008).
Snow Patrol - Take Back The City
Αργότερα στο σπίτι του ο Χόλε ακούει το “Kind of Blue” του Miles Davis, ίσως για να ξεπλύνει την ντροπή από την συνάντηση που προηγήθηκε. Επέλεξα να ακούσουμε το πιο αυτοσχεδιαστικό κομμάτι του δίσκου, μια σύνθεση των Davis και Bill Evans.
Miles Davis - Flamenco Sketches
* Trivia: Σύμφωνα με τον Nesbø, ο Χόλε διαθέτει την αυθεντική ηχογράφηση του δίσκου στην οποία τα πρώτα κομμάτια του δίσκου ("So What", "Freddie Freeloader" και "Blue in Green") είχαν ηχογραφηθεί με μια μικρή υστέρηση. Ως αποτέλεσμα, ακούγονταν γρηγορότερα σε κάθε stereo έκδοσή τους (κασέτα, LP, cd). Το γεγονός αυτό ανακαλύφθηκε το 1992 από τον μηχανικό των στούντιο της Sony Mark Wilder και διορθώθηκε με τεχνικά μέσα. Διαβάστε περισσότερα εδώ και εδώ.
Στη ροή της αφήγησης παρεμβάλλονται εξομολογήσεις του δολοφόνου. Σε μία εξ αυτών φέρεται να ακούει το “Love Hurts” και να οραματίζεται το επόμενο χτύπημά του.
Nazareth - Love Hurts
Πίσω στο σπίτι του Χόλε ακούμε το “Speed King” των Deep Purple, τους οποίους χαρακτηρίζει ως «το αγαπημένο του συγκρότημα στην κατηγορία “ακούσια-κωμικά-αλλά-κατά-τ’άλλα-γαμάτα συγκροτήματα”» (μετάφραση της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη).
Deep Purple - Speed King
Ο Bruce Springsteen αποτέλεσε ένα από τα κύρια μουσικά ακούσματα του Χόλε στα χρόνια της εφηβείας του. Σε μια από τις πιο χαρακτηριστικές του μνήμες ήταν μεθυσμένος με τους κολλητούς του και τραγουδούσε το παρακάτω τραγούδι.
Bruce Springsteen - No Surrender
Στο εφηβικό δωμάτιο του Χόλε στέκει ακόμα και τώρα η αφίσα των Clash με το εξώφυλλο του “London Calling”. Τέτοιες ευκαιρίες δεν πρέπει να χάνονται. Οπότε, ας ακούσουμε ένα τραγούδι για την υστεροφημία.
The Clash - Death or Glory
Περασμένα μεσάνυχτα και ο Χόλε στο σαλόνι του με μια φωτογραφία της αγαπημένης του Ράκελ στο χέρι ακούει την Martha Wainwright να τραγουδά για όσα περιμένουν να βρεθούν.
Martha Wainwright - Far Away
Ρομαντικό γεύμα εργασίας για την Κάγια Σούλνες, με τον Chris De Burgh να στάζει σιρόπια από τα ηχεία.
Chris De Burgh - Lady In Red
Ο Χόλε βρίσκει έναν σύνδεσμο στη Λειψία, την οποία γνωρίζει επειδή εκεί στεγάζονται τα αρχεία της Στάζι, αλλά και ως και πατρίδα του Goethe και του Bach. Εμπλουτίζουμε τα κλασικά μας ακούσματα με απόσπασμα από μια καντάτα του Bach από τα χρόνια του στη μεγαλύτερη πόλη της Σαξωνίας, όπου και πέθανε το 1750.
Johann Sebastian Bach - Cantata BWV 1 Wie schön leuchtet der Morgenstern | 1 Chorus
Το έργο του Bach βασίζεται στον ομώνυμο εκκλησιαστικό ύμνο του Γερμανού λουθηρανού πάστορα Philipp Nicolai (1556–1608). Ο τίτλος μεταφράζεται ως «πόσο όμορφα λάμπει το πρωινό αστέρι».
Σε ένα από τα εφηβικά στέκια του Χόλε εμφανιζόταν μια πληθωρική performer που την αποκαλούσαν “Killer Queen”, όνομα προφανώς εμπνευσμένο από το ομώνυμο τραγούδι των Queen από το δίσκο “Sheer Heart Attack” του 1974.
Queen - Killer Queen
* Trivia: Αν αναζητούσαμε το ελληνικό κινηματογραφικό αντίστοιχο της “Killer Queen” πιθανότατα θα το βρίσκαμε στη Σπεράντζα Βρανά. Ιδιαιτέρως επιτυχημένη είναι η χρήση του όρου «φρεγάτα» στα ελληνικά από τη μεταφράστρια Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη. Θυμίζουμε ότι ο όρος εμφανίστηκε στην ταινία «Λαός και Κολωνάκι» (1959) του Γιάννη Δαλιανίδη, στην οποία ο Κώστας Χατζηχρήστος φλέρταρε τη Ρίκα Διαλυνά με ποιηματάκια σαν κι αυτό: «Φρεγάτα μου πανέμορφη, φρεγάτα μου πανώρια, σε βλέπουν και ζηλεύουνε τα άλλα τα βαπόρια».
Στο μαγαζί όπου εμφανιζόταν η «φρεγάτα» της ιστορίας μας η μπάντα έπαιζε κάθε βράδυ το:
Moody Blues - Nights in White Satin
Πίσω στο σήμερα και στο διαμέρισμα του Χόλε, ο οποίος ετοιμάζεται για μια βραδιά περισυλλογής με συντροφιά ένα παλιό δίσκο του πατέρα του.
Duke Ellington - Don't Get Around Much Anymore
Στο επόμενο κάδρο βρισκόμαστε σε ένα καφέ και από τα ηχεία ακούγεται η φωνή της Celine Dion. Επέλεξα να ακούσουμε το πρώτο single της καριέρας, από το δίσκο “La voix du bon Dieu” του 1981.
Celine Dion - Ce n'était qu'un rêve
* Trivia: Το “Ce n'était qu'un rêve” είναι σύνθεση της 13χρονης τότε Celine, του αδερφού και της μητέρας της.
Ένα κινητό τηλέφωνο στην άλλη άκρη της Γης χτυπά υπό τους ήχους ενός τραγουδιού των Antony and the Johnsons. Λέτε να ήταν άλλο από το “Cripple And The Starfish”;
Antony and the Johnsons - Cripple And The Starfish
Σε μια συνάντηση με τον Έινσταϊν (στο πρωτότυπο: Øystein), κολλητό του από τα παλιά, ο Χόλε μοιράζεται τσιγάρο και ακούει το “Transmission”. Στον Έινσταϊν αρέσουν ιδιαίτερα οι τραγουδιστές σαν τον Ian Curtis που πέθαναν νέοι. Περίεργα γούστα ...
Joy Division - Transmission
Στο iPod κάποιας κοπέλας παίζει το “Fast Car” της Tracy Chapman, ένα τραγούδι που δεν μπορεί να ακούει συνέχεια, καθώς νιώθει σαν να έχει γραφτεί για την ίδια. Μιλάει «για ένα φτωχό κορίτσι που ήθελε να ξεφύγει, να μπει στο αυτοκίνητο του εραστή της και ν’ αφήσει πίσω τη ζωή που ζούσε, τη δουλειά της στο ταμείο του σουπερμάρκετ, την ευθύνη να προσέχει το μεθύστακα πατέρα της, να γκρεμίσει όλες τις γέφυρες με το παρελθόν της». (μετάφραση της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη)
Tracy Chapman - Fast Car
Ένα από τα παιχνίδια με λέξεις του βιβλίου αφορά το Nashville. Από τη μία, το Nashville του Tennessee των Η.Π.Α. είναι το κέντρο της βιομηχανίας της country μουσικής. Από την άλλη, “Nashville” είναι ο τίτλος της ταινίας που σκηνοθέτησε το 1975 ο Αμερικανός Robert Altman (MASH - 1970, Gosford Park - 2001) και φυσικά περιστρέφεται γύρω από την country μουσική. Ο Nesbø είχε κέφια και το έδεσε πολύ όμορφα το συγκεκριμένο. Αποφεύγω να μπω σε λεπτομέρειες, γιατί αναπόφευκτα θα αποκαλύψω στοιχεία που συνδέονται με την υπόθεση. Αντ’ αυτού, ακούμε ένα τραγούδι από το “Nashville” του Altman, το οποίο μάλιστα κέρδισε το Oscar Καλύτερου Τραγουδιού το 1976.
Keith Carradine - I'm Easy
* Trivia: Το “Nashville” είχε λάβει ακόμα τέσσερις υποψηφιότητες για Oscar, ανάμεσά τους για Καλύτερη Ταινία και Σκηνοθεσία. Ωστόσο, έπεσε πάνω στον «σίφουνα» “One Flew Over the Cuckoo's Nest” (που μάθαμε στην Ελλάδα ως «Στη Φωλιά του Κούκου») που έγινε η δεύτερη χρονικά ταινία που κέρδισε όλες τις βασικές κατηγορίες (Καλύτερη Ταινία, Σκηνοθεσία, Σενάριο, Α’ Αντρικού και Α’ Γυναικείου Ρόλου). Είχε προηγηθεί το 1934 το “It Happened One Night” («Συνέβη μια Νύχτα») και ακολούθησε το 1991 το “The Silence of the Lambs” («Η Σιωπή των Αμνών»). Φέτος το “La La Land” επεδίωξε να προστεθεί σε αυτή τη λίστα, αλλά τελικώς έφυγε μόνο με δύο από τα πέντε Oscars στις κύριες κατηγορίες (και έξι βραβεία συνολικά).
Ο Μπγιορν Χολμ σε μια από τις ελάχιστες χορευτικές του κινήσεις εκτελεί ένα άψογο moonwalk αλά Michael Jackson, πράγμα που ο Nesbø χαρακτηρίζει αδιανόητο για έναν οπαδό του Hank Williams. Ακούμε το τραγούδι με το οποίο ο Michael Jackson καθιέρωσε το moonwalk ως σήμα κατατεθέν του, το βάφτισε, και ουσιαστικά το προσεταιρίστηκε από όσους δοκίμασαν αντίστοιχες κινήσεις στο παρελθόν (για παράδειγμα τους Cab Calloway, Bill Bailey και Dick Van Dyke). Πρόκειται για την εμφάνιση του Jackson στο σόου για τα 25α γενέθλια της θρυλικής Motown στις 25 Μαρτίου 1983. Διαβάστε για αυτή τη βραδιά εδώ.
Michael Jackson - Billie Jean (Motown 25)
* Trivia: Το soundtrack της ταινίας “The Big Chill” («Η Μεγάλη Ανατριχίλα») που βγήκε στις αίθουσες το 1983 κυκλοφόρησε από τη Motown. Το πρώτο του μέρος αποτελεί ένα mixtape από την πλούσια μουσική ιστορία της εταιρείας, με τραγούδια των Marvin Gaye, The Temptations, The Rascals και Aretha Franklin μεταξύ άλλων. Ακούστε περισσότερα εδώ.
Ο Χόλε μπαίνει στο ταξί του Έινσταϊν και ενοχλείται από την Katie Melua που παίζει από τα ηχεία. Άραγε θα άντεχε τη διασκευή της στο “Wonderful Life” του Black;
Katie Melua - Wonderful Life
Ο Χόλε και ο Έινσταϊν θυμούνται τις εφηβικές τους ιστορίες, ενώ ο Springsteen τραγουδά για «αδέρφια εξ αίματος, μια νύχτα με καταιγίδα και κάποιον όρκο που έπρεπε να κρατήσουν» (μετάφραση της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη).
Bruce Springsteen - Blood Brothers
* Trivia: Το “Blood Brothers” κυκλοφόρησε το 1996 στο ομώνυμο EP και το “Greatest Hits” του Bruce Springsteen. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε και η ταινία “Blood Brothers” που περιγράφει την επανένωση του Springsteen και της E Street Band μετά το διαζύγιο του 1989. Το τραγούδι αποτελεί μια προσπάθεια του Springsteen να αποτυπώσει την ουσία της E Street Band και την επανένωσή της. Όπως καταγράφει ο Peter Ames Carlin στο βιβλίο του “Bruce” (μετάφραση: Γιώργος Μιχαλόπουλος, εκδόσεις: Το Ροδακιό, 2013), «ο Μπρους έμοιαζε να αμφιβάλλει, στην καλύτερη, για αυτό που τον περιμένει. Γιατί είχε αποφασίσει να επανενώσει τη μπάντα; Είχε καμιά σημασία; Δεν το έλεγες κι ακριβώς συναρπαστικό αυτό το κάλεσμα στα όπλα. “Ό,τι κι αν ήταν”, λέει, “ήταν ειλικρινές. Περιέγραφε τα συναισθήματα της στιγμής. Είχα ακόμα μια αμφιθυμία για το συγκρότημα εκείνη την εποχή”».
*******************************************
Κάπως έτσι κλείνει ο πρώτος κύκλος άρθρων στη σειρά «Βιβλιο-soundtrack». Θα επανέλθουμε στο κοντινό ή πιο μακρινό μέλλον με περισσότερες μουσικές ιστορίες εμπνευσμένες από την αστυνομική λογοτεχνία και όχι μόνο.
Πρωτότυπη έκδοση: “Panserhjerte”, Εκδόσεις Aschehoug, 2009.
Υπόθεση
Ο επιθεωρητής της νορβηγικής αστυνομίας Χάρι Χόλε βγήκε νικητής μα λαβωμένος από την αναμέτρησή του με τον Χιονάνθρωπο. Πλέον ζει στο Χονγκ Κονγκ και παλεύει με τις καταχρήσεις του. Όταν μαθαίνει τα προβλήματα υγείας του πατέρα του, επιστρέφει στο Όσλο με τις ευλογίες του προϊσταμένου του, καθώς η αστυνομία ερευνά μια σειρά φρικτών εγκλημάτων.
Ο Jo Nesbø επινοεί το «μήλο του Λεοπόλδου» και ο Χάρι Χόλε αντιμετωπίζει την πιο φρικιαστική υπόθεση της καριέρας του, προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα σε πληθώρα προσωπικών και επαγγελματικών προκλήσεων.
Ο τίτλος
Ο πρωτότυπος νορβηγικός τίτλος “Panserhjerte” μεταφράζεται ως «οχυρωμένη/σιδερόφρακτη καρδιά», κάτι που μπορεί κάλλιστα να παραπέμπει στις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει ο Χάρι Χόλε. Ιατρικά ο όρος περιγράφει την συμπιεστική περικαρδίτιδα, μια φλεγμονή του περικαρδίου. Είναι μυστήριο γιατί επελέγη ο διεθνής αγγλικός τίτλος “The Leopard” από τον οποίο προέρχεται και η ελληνική μετάφραση. Η πιο προφανής σύνδεση είναι η ηχητική ομοιότητα με το όνομα του δολοφονικού όπλου (το «μήλο του Λεοπόλδου»). Άλλη μια εικασία είναι ότι σχετίζεται με τη χώρα προέλευσης του όπλου (Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, πρώην Ζαΐρ) και το χαρακτηριστικό καπέλο από δέρμα λεοπάρδαλης που ήταν σήμα κατατεθέν του πρώην δικτάτορα της χώρας Mobutu. Μάλιστα, η εθνική ποδοσφαιρική ομάδα της χώρας επί εξουσίας του Mobutu (του τότε Ζαΐρ) έφερε το προσωνύμιο “Leopards (of Zaire)”, που εξαπλώθηκε με τη συμμετοχή της στο Μουντιάλ του 1974 στη Δυτική Γερμανία.
Τα τραγούδια
01. Sex Pistols - God Save The Queen
02. Hank Williams - Angel Of Death
03. Townes Van Zandt - Dead Flowers
04. Snow Patrol - Take Back The City
05. Miles Davis - Flamenco Sketches
06. Nazareth - Love Hurts
07. Deep Purple - Speed King
08. Bruce Springsteen - No Surrender
09. The Clash - Death οr Glory
10. Martha Wainwright - Far Away
11. Chris De Burgh - Lady in Red
12. Johann Sebastian Bach - Cantata BWV 1 Wie schön leuchtet der Morgenstern | 1 Chorus
13. Queen - Killer Queen
14. Moody Blues - Nights in White Satin
15. Duke Ellington - Don't Get Around Much Anymore
16. Céline Dion - Ce n'était qu'un rêve
17. Antony and the Johnsons - Cripple and the Starfish
18. Joy Division - Transmission
19. Tracy Chapman - Fast Car
20. Keith Carradine - I'm Easy
21. Michael Jackson - Billie Jean
22. Katie Melua - Wonderful Life
23. Bruce Springsteen - Blood Brothers
Η Κάγια Σούλνες συνεργάτης του Χάρι Χόλε θυμάται τον αδερφό της να της κηρύσσει την αλήθεια που βρίσκεται στους Sex Pistols, ενώ στο βάθος ακουγόταν ο Johnny Rotten να τραγουδά για το μέλλον της Βρετανίας.
Sex Pistols - God Save The Queen
Ο Χόλε επιβιβάζεται στο αυτοκίνητο του συναδέλφου του Μπγιορν Χολμ, ενώ το κασετόφωνο παίζει Hank Williams. Ο Χολμ εκτιμά τον Williams όχι μόνο ως μουσικό, μα και ως άνθρωπο. Ακούμε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του Αμερικανού τραγουδοποιού της φολκ από το πρώτο μισό του 20ου αιώνα.
Hank Williams - Angel Of Death
Το αυτοκίνητο του Χολμ είναι πραγματικά ένα jukebox περασμένης εποχής. Σε μια άλλη συγκυρία από το κασετόφωνό του ξεχύνονται οι λυγμοί του επίσης Αμερικανού Townes Van Zandt. Επέλεξα να ακούσουμε τη διασκευή του Van Zandt στο “Dead Flowers” των The Rolling Stones, όπως ακούστηκε στο “The Big Lebowski” των αδερφών Coen (1998).
Townes Van Zandt - Dead Flowers
Ο Χόλε βρίσκεται εκτός υπηρεσίας και βγαίνει να τακτοποιήσει προσωπικές του υποθέσεις φορώντας ένα T-shirt με το όνομα ενός μουσικού συγκροτήματος. Σε μια απρόσμενη συνάντησή του που εξελίσσεται σε καβγά ο αντίπαλος του Χόλε εκτοξεύει μια ροχάλα προς το μέρος του, η οποία προσγειώνεται πάνω στο όνομα του συγκροτήματος. Πλέον το T-shirt γράφει “Snow Patrøl”. Θα μπορούσε να εκληφθεί και ως χλευασμός για τα μουσικά του γούστα. Τιμητικά ας ακούσουμε ένα single από τον ενδεχομένως χειρότερο δίσκο των Βρετανών (“A Hundred Million Suns”, 2008).
Snow Patrol - Take Back The City
Αργότερα στο σπίτι του ο Χόλε ακούει το “Kind of Blue” του Miles Davis, ίσως για να ξεπλύνει την ντροπή από την συνάντηση που προηγήθηκε. Επέλεξα να ακούσουμε το πιο αυτοσχεδιαστικό κομμάτι του δίσκου, μια σύνθεση των Davis και Bill Evans.
Miles Davis - Flamenco Sketches
* Trivia: Σύμφωνα με τον Nesbø, ο Χόλε διαθέτει την αυθεντική ηχογράφηση του δίσκου στην οποία τα πρώτα κομμάτια του δίσκου ("So What", "Freddie Freeloader" και "Blue in Green") είχαν ηχογραφηθεί με μια μικρή υστέρηση. Ως αποτέλεσμα, ακούγονταν γρηγορότερα σε κάθε stereo έκδοσή τους (κασέτα, LP, cd). Το γεγονός αυτό ανακαλύφθηκε το 1992 από τον μηχανικό των στούντιο της Sony Mark Wilder και διορθώθηκε με τεχνικά μέσα. Διαβάστε περισσότερα εδώ και εδώ.
Στη ροή της αφήγησης παρεμβάλλονται εξομολογήσεις του δολοφόνου. Σε μία εξ αυτών φέρεται να ακούει το “Love Hurts” και να οραματίζεται το επόμενο χτύπημά του.
Nazareth - Love Hurts
Πίσω στο σπίτι του Χόλε ακούμε το “Speed King” των Deep Purple, τους οποίους χαρακτηρίζει ως «το αγαπημένο του συγκρότημα στην κατηγορία “ακούσια-κωμικά-αλλά-κατά-τ’άλλα-γαμάτα συγκροτήματα”» (μετάφραση της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη).
Deep Purple - Speed King
Ο Bruce Springsteen αποτέλεσε ένα από τα κύρια μουσικά ακούσματα του Χόλε στα χρόνια της εφηβείας του. Σε μια από τις πιο χαρακτηριστικές του μνήμες ήταν μεθυσμένος με τους κολλητούς του και τραγουδούσε το παρακάτω τραγούδι.
Bruce Springsteen - No Surrender
Στο εφηβικό δωμάτιο του Χόλε στέκει ακόμα και τώρα η αφίσα των Clash με το εξώφυλλο του “London Calling”. Τέτοιες ευκαιρίες δεν πρέπει να χάνονται. Οπότε, ας ακούσουμε ένα τραγούδι για την υστεροφημία.
The Clash - Death or Glory
Περασμένα μεσάνυχτα και ο Χόλε στο σαλόνι του με μια φωτογραφία της αγαπημένης του Ράκελ στο χέρι ακούει την Martha Wainwright να τραγουδά για όσα περιμένουν να βρεθούν.
Martha Wainwright - Far Away
Ρομαντικό γεύμα εργασίας για την Κάγια Σούλνες, με τον Chris De Burgh να στάζει σιρόπια από τα ηχεία.
Chris De Burgh - Lady In Red
Ο Χόλε βρίσκει έναν σύνδεσμο στη Λειψία, την οποία γνωρίζει επειδή εκεί στεγάζονται τα αρχεία της Στάζι, αλλά και ως και πατρίδα του Goethe και του Bach. Εμπλουτίζουμε τα κλασικά μας ακούσματα με απόσπασμα από μια καντάτα του Bach από τα χρόνια του στη μεγαλύτερη πόλη της Σαξωνίας, όπου και πέθανε το 1750.
Johann Sebastian Bach - Cantata BWV 1 Wie schön leuchtet der Morgenstern | 1 Chorus
Το έργο του Bach βασίζεται στον ομώνυμο εκκλησιαστικό ύμνο του Γερμανού λουθηρανού πάστορα Philipp Nicolai (1556–1608). Ο τίτλος μεταφράζεται ως «πόσο όμορφα λάμπει το πρωινό αστέρι».
Σε ένα από τα εφηβικά στέκια του Χόλε εμφανιζόταν μια πληθωρική performer που την αποκαλούσαν “Killer Queen”, όνομα προφανώς εμπνευσμένο από το ομώνυμο τραγούδι των Queen από το δίσκο “Sheer Heart Attack” του 1974.
Queen - Killer Queen
* Trivia: Αν αναζητούσαμε το ελληνικό κινηματογραφικό αντίστοιχο της “Killer Queen” πιθανότατα θα το βρίσκαμε στη Σπεράντζα Βρανά. Ιδιαιτέρως επιτυχημένη είναι η χρήση του όρου «φρεγάτα» στα ελληνικά από τη μεταφράστρια Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη. Θυμίζουμε ότι ο όρος εμφανίστηκε στην ταινία «Λαός και Κολωνάκι» (1959) του Γιάννη Δαλιανίδη, στην οποία ο Κώστας Χατζηχρήστος φλέρταρε τη Ρίκα Διαλυνά με ποιηματάκια σαν κι αυτό: «Φρεγάτα μου πανέμορφη, φρεγάτα μου πανώρια, σε βλέπουν και ζηλεύουνε τα άλλα τα βαπόρια».
Στο μαγαζί όπου εμφανιζόταν η «φρεγάτα» της ιστορίας μας η μπάντα έπαιζε κάθε βράδυ το:
Moody Blues - Nights in White Satin
Πίσω στο σήμερα και στο διαμέρισμα του Χόλε, ο οποίος ετοιμάζεται για μια βραδιά περισυλλογής με συντροφιά ένα παλιό δίσκο του πατέρα του.
Duke Ellington - Don't Get Around Much Anymore
Στο επόμενο κάδρο βρισκόμαστε σε ένα καφέ και από τα ηχεία ακούγεται η φωνή της Celine Dion. Επέλεξα να ακούσουμε το πρώτο single της καριέρας, από το δίσκο “La voix du bon Dieu” του 1981.
Celine Dion - Ce n'était qu'un rêve
* Trivia: Το “Ce n'était qu'un rêve” είναι σύνθεση της 13χρονης τότε Celine, του αδερφού και της μητέρας της.
Ένα κινητό τηλέφωνο στην άλλη άκρη της Γης χτυπά υπό τους ήχους ενός τραγουδιού των Antony and the Johnsons. Λέτε να ήταν άλλο από το “Cripple And The Starfish”;
Antony and the Johnsons - Cripple And The Starfish
Σε μια συνάντηση με τον Έινσταϊν (στο πρωτότυπο: Øystein), κολλητό του από τα παλιά, ο Χόλε μοιράζεται τσιγάρο και ακούει το “Transmission”. Στον Έινσταϊν αρέσουν ιδιαίτερα οι τραγουδιστές σαν τον Ian Curtis που πέθαναν νέοι. Περίεργα γούστα ...
Joy Division - Transmission
Στο iPod κάποιας κοπέλας παίζει το “Fast Car” της Tracy Chapman, ένα τραγούδι που δεν μπορεί να ακούει συνέχεια, καθώς νιώθει σαν να έχει γραφτεί για την ίδια. Μιλάει «για ένα φτωχό κορίτσι που ήθελε να ξεφύγει, να μπει στο αυτοκίνητο του εραστή της και ν’ αφήσει πίσω τη ζωή που ζούσε, τη δουλειά της στο ταμείο του σουπερμάρκετ, την ευθύνη να προσέχει το μεθύστακα πατέρα της, να γκρεμίσει όλες τις γέφυρες με το παρελθόν της». (μετάφραση της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη)
Tracy Chapman - Fast Car
Ένα από τα παιχνίδια με λέξεις του βιβλίου αφορά το Nashville. Από τη μία, το Nashville του Tennessee των Η.Π.Α. είναι το κέντρο της βιομηχανίας της country μουσικής. Από την άλλη, “Nashville” είναι ο τίτλος της ταινίας που σκηνοθέτησε το 1975 ο Αμερικανός Robert Altman (MASH - 1970, Gosford Park - 2001) και φυσικά περιστρέφεται γύρω από την country μουσική. Ο Nesbø είχε κέφια και το έδεσε πολύ όμορφα το συγκεκριμένο. Αποφεύγω να μπω σε λεπτομέρειες, γιατί αναπόφευκτα θα αποκαλύψω στοιχεία που συνδέονται με την υπόθεση. Αντ’ αυτού, ακούμε ένα τραγούδι από το “Nashville” του Altman, το οποίο μάλιστα κέρδισε το Oscar Καλύτερου Τραγουδιού το 1976.
Keith Carradine - I'm Easy
* Trivia: Το “Nashville” είχε λάβει ακόμα τέσσερις υποψηφιότητες για Oscar, ανάμεσά τους για Καλύτερη Ταινία και Σκηνοθεσία. Ωστόσο, έπεσε πάνω στον «σίφουνα» “One Flew Over the Cuckoo's Nest” (που μάθαμε στην Ελλάδα ως «Στη Φωλιά του Κούκου») που έγινε η δεύτερη χρονικά ταινία που κέρδισε όλες τις βασικές κατηγορίες (Καλύτερη Ταινία, Σκηνοθεσία, Σενάριο, Α’ Αντρικού και Α’ Γυναικείου Ρόλου). Είχε προηγηθεί το 1934 το “It Happened One Night” («Συνέβη μια Νύχτα») και ακολούθησε το 1991 το “The Silence of the Lambs” («Η Σιωπή των Αμνών»). Φέτος το “La La Land” επεδίωξε να προστεθεί σε αυτή τη λίστα, αλλά τελικώς έφυγε μόνο με δύο από τα πέντε Oscars στις κύριες κατηγορίες (και έξι βραβεία συνολικά).
Ο Μπγιορν Χολμ σε μια από τις ελάχιστες χορευτικές του κινήσεις εκτελεί ένα άψογο moonwalk αλά Michael Jackson, πράγμα που ο Nesbø χαρακτηρίζει αδιανόητο για έναν οπαδό του Hank Williams. Ακούμε το τραγούδι με το οποίο ο Michael Jackson καθιέρωσε το moonwalk ως σήμα κατατεθέν του, το βάφτισε, και ουσιαστικά το προσεταιρίστηκε από όσους δοκίμασαν αντίστοιχες κινήσεις στο παρελθόν (για παράδειγμα τους Cab Calloway, Bill Bailey και Dick Van Dyke). Πρόκειται για την εμφάνιση του Jackson στο σόου για τα 25α γενέθλια της θρυλικής Motown στις 25 Μαρτίου 1983. Διαβάστε για αυτή τη βραδιά εδώ.
Michael Jackson - Billie Jean (Motown 25)
* Trivia: Το soundtrack της ταινίας “The Big Chill” («Η Μεγάλη Ανατριχίλα») που βγήκε στις αίθουσες το 1983 κυκλοφόρησε από τη Motown. Το πρώτο του μέρος αποτελεί ένα mixtape από την πλούσια μουσική ιστορία της εταιρείας, με τραγούδια των Marvin Gaye, The Temptations, The Rascals και Aretha Franklin μεταξύ άλλων. Ακούστε περισσότερα εδώ.
Ο Χόλε μπαίνει στο ταξί του Έινσταϊν και ενοχλείται από την Katie Melua που παίζει από τα ηχεία. Άραγε θα άντεχε τη διασκευή της στο “Wonderful Life” του Black;
Katie Melua - Wonderful Life
Ο Χόλε και ο Έινσταϊν θυμούνται τις εφηβικές τους ιστορίες, ενώ ο Springsteen τραγουδά για «αδέρφια εξ αίματος, μια νύχτα με καταιγίδα και κάποιον όρκο που έπρεπε να κρατήσουν» (μετάφραση της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη).
Bruce Springsteen - Blood Brothers
* Trivia: Το “Blood Brothers” κυκλοφόρησε το 1996 στο ομώνυμο EP και το “Greatest Hits” του Bruce Springsteen. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε και η ταινία “Blood Brothers” που περιγράφει την επανένωση του Springsteen και της E Street Band μετά το διαζύγιο του 1989. Το τραγούδι αποτελεί μια προσπάθεια του Springsteen να αποτυπώσει την ουσία της E Street Band και την επανένωσή της. Όπως καταγράφει ο Peter Ames Carlin στο βιβλίο του “Bruce” (μετάφραση: Γιώργος Μιχαλόπουλος, εκδόσεις: Το Ροδακιό, 2013), «ο Μπρους έμοιαζε να αμφιβάλλει, στην καλύτερη, για αυτό που τον περιμένει. Γιατί είχε αποφασίσει να επανενώσει τη μπάντα; Είχε καμιά σημασία; Δεν το έλεγες κι ακριβώς συναρπαστικό αυτό το κάλεσμα στα όπλα. “Ό,τι κι αν ήταν”, λέει, “ήταν ειλικρινές. Περιέγραφε τα συναισθήματα της στιγμής. Είχα ακόμα μια αμφιθυμία για το συγκρότημα εκείνη την εποχή”».
*******************************************
Κάπως έτσι κλείνει ο πρώτος κύκλος άρθρων στη σειρά «Βιβλιο-soundtrack». Θα επανέλθουμε στο κοντινό ή πιο μακρινό μέλλον με περισσότερες μουσικές ιστορίες εμπνευσμένες από την αστυνομική λογοτεχνία και όχι μόνο.