Μιλήσαμε με την σκηνοθέτη της ταινίας «Παύση», Τώνια Μισιαλή

Την σκηνοθέτη Τώνια Μισιαλή την γνωρίσαμε με την πρώτη μικρού μήκους ταινία της "Dead end" (2013). Ακολούθησε «Το νανούρισμα της πεταλούδας» (2014). Οι ταινίες αυτές έχουν διαγωνιστεί σε πάνω από 60 διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου σε όλο τον κόσμο, όπως ενδεικτικά, στα φεστιβάλ Δράμας, Locarno, Sarajevo, Palmρ Springs, Cork, Busan και μάλιστα έχουν λάβει βραβεία καλύτερης ταινίας και καλύτερου σκηνοθέτη. 

Η «Παύση» είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της δημιουργού. Έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Κάρλοβι Βάρι τον Ιούλιο του 2018 και μετρά πάνω από είκοσι συμμετοχές σε σημαντικά διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου σε Ευρώπη, Αφρική, Ασία και Αμερική, καθώς και απέσπασε και 4 βραβεία (βραβείο FIPRESCI καλύτερης ελληνικής ταινίας και βραβείο της ΕΡΤ στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, βραβείο της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου στο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου και βραβείο Emerging Filmmakers στο Hellas FilmBox στο Βερολίνο). Η «Παύση» κυκλοφορεί στις αθηναϊκές αίθουσες σε διανομή στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος ενώ μπορείτε να διαβάσετε την κριτική του Mixgrill για την ταινία εδώ. 

Με αφορμή λοιπόν την κυκλοφορία της ταινίας της, μιλήσαμε με την Τώνια Μισιαλή φυσικά για κινηματογράφο:

Χμ... Θα έλεγα το γεγονός ότι από πολύ μικρή, 3 χρονών, πήγαινα σινεμά με τη μητέρα μου και η εμπειρία της σκοτεινής αίθουσας, του δυνατού ήχου, και της μεγάλης οθόνης με μάγευαν. Φυσικά, ήμουν πάντα ονειροπόλα και δημιουργική, από μικρή. Αυτό βοήθησε πολύ.

Η μεγάλου μήκους ταινία δεν μπορώ να πω πως είναι πολύ πιο δύσκολη από τη μικρού. Η πρόκληση της μεγάλου μήκους είναι να καταφέρεις να κρατήσεις τον θεατή στο σινεμά για 90 λεπτά. Πρέπει να έχεις συναίσθηση του ρυθμού της ενώ τη γράφεις, ενώ τη γυρίζεις, ενώ τη μοντάρεις. Αυτό μαζί με την εξεύρεση των χρημάτων για την παραγωγή. Πρέπει βασικά να πείσεις τους χρηματοδοτικούς οργανισμούς να σε εμπιστευτούν, να τους πείσεις ότι μπορείς να φέρεις εις πέρας μια ταινία μεγάλου μήκους.

Το να κάνεις σινεμά είναι ένα δύσκολο εγχείρημα όποια και να είναι η εποχή. Το δύσκολο είναι μάλλον άμα πρόκειται για την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία ενός σκηνοθέτη ή άμα αυτή η ταινία πρόκειται να παραχθεί στην Ελλάδα και την Κύπρο, όπου δεν υπάρχει μεγάλη οικονομική υποστήριξη από το κράτος. Όμως, όταν είσαι καλλιτέχνης και απλά θέλεις να δημιουργήσεις, δεν σκέφτεσαι ποτέ πως ο δρόμος είναι δύσκολος, απλά ξεκινάς, βλέπεις μόνο μπροστά και κανείς δε σε σταματά.

Το γεγονός ότι το θέμα της εμμηνόπαυσης στο σινεμά είναι ταμπού με ιντρίγκαρε. Γενικώς δεν μου αρέσει να πηγαίνω με το ρεύμα. Ούτε μου αρέσει να κάνω κάτι που είναι σχετικά εύκολο. Πλήττω. Εκτός από αυτό, η εμμηνόπαυση χρησιμοποιήθηκε ως μια πρόφαση για να πω αυτά που πραγματικά θέλω να πω στην ταινία. Να παρουσιάσω μια γυναίκα που έχει χάσει τη φωνή της, έναν άνθρωπο που έχει ανάγκη την αγάπη. Η «παύση» είναι μια φάση στη ζωή της που την κάνει να σταματήσει για λίγο και να σκεφτεί. Μια παύση που ίσως την ωθήσει να ξεκινήσει και πάλι. Πρέπει να βρει τον τρόπο, ίσως απ' την αρχή, ίσως από ένα άλλο μονοπάτι. Αλλά ξέρει ότι πρέπει να κάνει κάτι για να αλλάξει τη ζωή της. Και επειδή ζούμε σε μια εποχή όπου οι γυναίκες δεν εκπροσωπούνται επαρκώς στον κινηματογράφο ή εκπροσωπούνται εσφαλμένα, γι’ αυτό ήθελα αυτή η ταινία να απεικονίσει έναν γυναικείο χαρακτήρα που είναι πραγματικός. Η «Παύση» είναι μια γυναικεία ιστορία, ιδωμένη μέσα από τον γυναικείο φακό, πίσω και μπροστά από την κάμερα. Πρόθεσή μου ήταν να δημιουργήσω ένα μωσαϊκό του μικρόκοσμου της πατριαρχικής κοινωνίας και να απεικονίσω την αέναη μάχη μεταξύ των δύο φύλων, συνειδητά και μόνο από την ευαίσθητη και ευάλωτη γυναικεία ματιά. Ήθελα η «Παύση» να απεικονίσει τα γυναικεία συναισθήματα τόσο βαθιά που δεν βλέπουμε συχνά στη μεγάλη οθόνη, και μέσα από τον φακό της ηρωίδας, να δει και να νοιώσει κανείς την πάλη και την αγωνία της. Και για να το κάνω αυτό, βρήκα ως όχημά μου την εμμηνόπαυση.

Πριν από την παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας, δεν ήμουν σίγουρη πως θα την έβλεπε το κοινό και αν ή πως θα επηρεάζονταν κάποιοι άνθρωποι ή κάποιες κοινωνίες. Ήξερα ότι η «Παύση» είναι μια ταινία που πολλοί δεν ήταν έτοιμοι να δεκτούν. Αλλά ήμουν αρκετά βέβαιη ότι αυτή ήταν η ιστορία που ήθελα να πω και ήταν ένα ρίσκο που έπρεπε να πάρω. Το κοινό είναι συνηθισμένο να βλέπει ταινίες από την ανδρική ματιά και γι’αυτό περίμενα κάποιο είδους ένστασης από άνδρες αλλά και γυναίκες θεατές. Παρ´όλα αυτά, μετά από την προβολή μας στο Κάρλοβι Βάρι αλλά και σε όλα τα άλλα φεστιβάλ που ταξίδεψε η ταινία, με χαρά είδα ότι η ταινία είχε γερό αντίκτυπο και στα δύο φύλα. Έτσι ο κύριός μου σκοπός είχε επιτευχθεί: κατάφερα να βάλω το κοινό στο πετσί της Ελπίδας.

Η «Παύση» θα ήθελα να στέκει ως ένα καλό αντιπροσωπευτικό δείγμα της δουλειάς μου ως σκηνοθέτιδας.

(Γελάει!!!) Μπορώ να έχω και τα δύο;

Εννοείται. Είναι πολύ σημαντικό να βλέπεις μπροστά, να έχεις όνειρα και να βάζεις στόχους. Εκτιμώ αφάνταστα τη δουλειά και την καριέρα και των τριών σκηνοθετών που αναφέρεις.

Αυτή τη στιγμή γράφω δύο σενάρια για μεγάλου μήκους ταινίες τις οποίες ελπίζω να σκηνοθετήσω σύντομα. Ταυτόχρονα βρίσκομαι στην μεταπαραγωγή μίας και στην ανάπτυξη δύο άλλων ταινιών μεγάλου μήκους, ως παραγωγός.

Δε μπορώ να σκεφτώ κάτι...

Στο μέλλον λοιπόν θα σου ξανακάνω αυτή την ερώτηση. Σ’ ευχαριστώ πολύ.

Σχετικό θέμα

Ταινίες / Προτάσεις streaming

Η Ζακλίν Λέντζου σκηνοθετεί την τελευταία μέρα της χρονιάς